Είναι γνωστό ότι εδώ και καιρό οι πραγματικοί δημιουργοί του ελληνικού τραγουδιού έχουν υποχωρήσει μπροστά στη δύναμη της εικόνας του εκτελεστή - τραγουδιστή. Σταδιακά, και από τα μέσα της δεκαετίας του '80, οι κύκλοι τραγουδιών αντικαταστάθηκαν από πολυσυλλεκτικούς δίσκους με κέντρο αναφοράς τον τραγουδιστή-φίρμα. Τα εξώφυλλα των δίσκων εξόρισαν τους δημιουργούς για να υποδεχθούν τους νέους ήρωες, τους τραγουδιστές. Οι αιτίες αυτού του φαινομένου είναι πολύπλοκες και δεν θα ερευνηθούν εδώ. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η ουσία του φαινομένου: η απόκρυψη και ο υποβιβασμός του ρόλου του συνθέτη και του στιχουργού από δημιουργό και πυρήνα του τραγουδιού σε απλό υπηρέτη του τραγουδιστή και της προβολής του. Τα πράγματα όμως φαίνεται να έχουν εξελιχθεί, και πλέον η μπάλα φαίνεται ότι έχει πάρει και τους μουσικούς - οργανοπαίκτες. Εντάξει, ποτέ δεν ήταν πάνω τους τα φώτα της σκηνής, αλλά τουλάχιστον οι ίδιοι οι μουσικοί είχαν το δικαίωμα να παραμένουν...επί σκηνής. Οι καιροί όμως φαίνεται πως άλλαξαν ριζικά. Τόσο, ώστε να έχει γίνει μόδα η εξαφάνιση της ορχήστρας από τη σκηνή σε ζωντανές παραστάσεις γνωστών ονομάτων του ελληνικού τραγουδιού.
Το αξιόλογο μουσικό blog "Κάτω απ' τη μαρκίζα" δημοσίευσε μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη με τον μουσικό Μανώλη Καραντίνη, γνωστό από τη συμμετοχή του στην ορχήστρα της Τάνιας Τσανακλίδου. Διαβάστε με προσοχή το ακόλουθο, χαρακτηριστικό απόσπασμα:
- Επιλέγετε πού θα εργαστείτε κάθε φορά;
Ναι, έχω την πολυτέλεια και διαλέγω μέσα από τις προτάσεις. Ξέρεις τι γίνεται, εγώ δεν κοιτάω μόνο το οικονομικό κομμάτι, κοιτάω και το μαγαζί και το πρόγραμμα. Δηλαδή, δεν μπορώ αυτό το πράγμα που γίνεται σήμερα που παίζει ο μουσικός και ξαφνικά πέφτουνε μπροστά του κουρτίνες ή αρχίζει το πατάρι και μετακινείται, πάει μπρος- πίσω κλπ. Έχω πάει και σε μαγαζιά που είναι ένας μπροστά και τραγουδάει χοροπηδώντας και πίσω δεν φαίνεται η ορχήστρα. Είναι σαν να μην υπάρχει, παίζει και δεν φαίνεται καθόλου. Λες και είναι καραόκε. Θυμάμαι χαρακτηριστικά πέρσι που παίζαμε στο Αρένα, που ξαφνικά έφυγε το πατάρι, χάθηκε η ορχήστρα και άρχισαν να κρέμονται κάτι σαν χαρτιά από ψηλά. Μετά πάλι εμφανιστήκαμε για λίγο και πάλι πίσω κρυμμένοι.
- Ε καλά, δε νομίζω πως αυτό γίνεται επίτηδες για να κρύψουν τους μουσικούς…
Αυτά είναι άλλα κόλπα, που γίνονται για να δικαιολογήσουν και οι σκηνοθέτες τα λεφτά που παίρνουν. Κάνουν διάφορα για να εντυπωσιάσουν τον κόσμο. Αλλά δεν το θεωρώ αναγκαίο όλο αυτό. Ας πούμε τώρα στη Θεσσαλονίκη παίζω με τον Βοσκόπουλο, όλη η ορχήστρα είναι στη θέση της και το πρόγραμμα έχει μεγάλη επιτυχία. Είναι κακό δηλαδή να παίζει ο μουσικός δίπλα από τον τραγουδιστή; Έτσι είναι τα κανονικά λαϊκά μαγαζιά, μια καλοντυμένη ορχήστρα, σωστά τοποθετημένη και ο τραγουδιστής κοντά της. Δεν είναι τηλεόραση ή Μέγαρο Μουσικής, όπου γίνονται κάποιες παραστάσεις με διαφορετικές ανάγκες. Αν δεν χρειάζονται την ορχήστρα ας την βγάλουν από τη σκηνή και να τραγουδάνε καραόκε. Σεβασμός στον μουσικό τέλος πάντων.
(...)
- Την φετινή παράσταση του Νταλάρα την έχετε δει;
Όχι, δεν έχω προλάβει να πάω να το δω αλλά έχω ακούσει καλά λόγια. Γενικώς ο Νταλάρας ό,τι κάνει το κάνει καλά. Είναι πολύ ψείρας στις παραστάσεις του κι αυτό είναι καλό. Έχω ακούσει όμως πως στην παράσταση πάλι δεν φαίνεται η ορχήστρα, παρά μόνο για λίγο. Είναι λέει μόνος του στο πατάρι με μια κουρτίνα από πίσω. Αχ αυτές οι κουρτίνες… (γέλια) Ναι, με ενοχλεί αυτή η κουρτίνα, πρέπει να φαίνονται οι μουσικοί. Καλή η αποκλειστικότητα του τραγουδιστή πάνω στη σκηνή αλλά όχι κι έτσι. Τόσα χρόνια ο Νταλάρας είχε τις καλύτερες ορχήστρες με καταπληκτικούς μουσικούς. Τώρα μάλιστα άκουσα πως έχει κάπου 17 άτομα ορχήστρα (!). Κάποια στιγμή αυτή η ορχήστρα δεν πρέπει να φανεί; Είναι πολύ άξιοι οι μουσικοί της, τους ξέρω κάποιους.
-----
Ο Καραντίνης τα λέει όλα σε τρεις παραγράφους, αλλά ποιος τον ακούει; Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι η καινούργια, πολυδιαφημισμένη παράσταση του Γιώργου Νταλάρα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών αφιερωμένη πάλι στο ρεμπέτικο (καθότι προφανώς ο Ξηντάρης, ο Λεμπέσης, ο Γκολές, ο Αγάθωνας, ο Κοντογιάννης και η Μαριώ δεν έχουν τα φόντα του εθνικού μας ρεμπέτη για να χωρέσουν στον συγκεκριμένο χώρο) δεν θα θυσιάσει την παρουσία των μουσικών για χάρη του υπερθεάματος και της υψηλής σκηνοθετικής τέχνης.
ηρ.οικ.
1 σχόλιο:
Εξέλιπαν οι κύκλοι τραγουδιών και μαζί τους τα εξώφυλλα-έργα τέχνης.
Δημοσίευση σχολίου