Για το "Νάμαστε πάλι εδώ Αντρέα" των Μανώλη Ρασούλη και Αντρέα Μικρούτσικου

Ο δίσκος «Νάμαστε πάλι εδώ Αντρέα» σε μουσική Αντρέα Μικρούτσικου και στίχους Μανώλη Ρασούλη εκδόθηκε το 1985. Κατά την ταπεινή μας άποψη, πρόκειται για έναν από τους πιο άδικα υποτιμημένους – εάν όχι τελείως παραπεταμένους - δίσκους της ελληνικής δισκογραφίας. Η ερμηνευτική ομάδα είναι εντυπωσιακή: Μαρία Δημητριάδη, Σοφία Βόσσου, Κώστας Θωμαΐδης, Σάκης Μπουλάς, και οι δύο βασικοί συντελεστές. Αλλά και στην ορχήστρα συναντάμε ονόματα όπως ο Γιώργος Μαγκλάρας, ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, που υπογράφει και τις ενορχηστρώσεις στα 11 από τα 13 τραγούδια, και ο Βασίλης Δερτιλής με ενορχηστρώσεις στα άλλα δύο. Το κυριότερο όμως στοιχείο που κάνει το δίσκο να ξεχωρίζει είναι η στιχουργική ιδιοφυία που ακούει στο όνομα Μανώλης Ρασούλης. Προσθέστε σε αυτήν το μουσικό DNA της οικογένειας Μικρούτσικου, όπως εμφανίζεται στην περίπτωση Αντρέα, και έχετε μια ιδιαίτερα ευτυχή στιγμή στην κρυμμένη ιστορία του ελληνικού τραγουδιού.

Το ομώνυμο τραγούδι είναι και το ωραιότερο, αλλά και αυτό που κάπως διασώθηκε από τη λήθη. Ένα πολύ απλό και επαναλαμβανόμενο μουσικό σώμα μεταμορφώνεται σε soundtrack μιας εποχής που δεν τα ήξερε όλα, που επέτρεπε τη σαστιμάρα και την απορία. Ρασούλης και Μικρούτσικος σε ένα διάλογο χωρίς δεδομένες απαντήσεις, χωρίς εξυπνάδα και καλαμπούρι, ατενίζουν τη ροή των πραγμάτων και αντλούν δύναμη από τους δρόμους που «τρέχουν χιαστί».

Νάμαστε πάλι εδώ Ανδρέα

Να μαστε πάλι εδώ Αντρέα, οι δρόμοι τρέχουν χιαστί

σημείο χ και μεις παρέα και ας φύγαν χίλιοι δυο καιροί

Μένω κατάπληκτος Μανώλη, δεν ξέρω αλήθεια τι να πω

Πώς γίνεται ο καθένας όλοι και όλοι πώς γίνονται εγώ

Σαν μια Ιθάκη είναι το τώρα, που όλο γυρίζω να τη βρω

και με των Δαναών τα δώρα, γελώ τον δόλιο μου εαυτό

Αμάν βαριά φιλοσοφία, ας πουμε κατι πιο απλό

καλές οι Η.Π.Α. και η Ρωσία, μα έχω το δράμα μου και γώ

Μια από τις σχέσεις που δε ξέρεις, μου φώναξε ένα πρωινό

κάνεις εσύ αυτό που θέλεις, γι' αυτό βαθιά και σε μισώ

Και γω δεν είμαι με τη Μαίρη κι όμως μαζί της έχω γιο

με σεργιανά σ' άγνωστα μέρη χάνομαι, βρίσκομαι και ζω

Ελπίδες μέσα στη φορμόλη και πολλαπλάσιοι οι καιροί

άλλαξε τόσο αυτή η πόλη, μα 'μεινε ίδιο κατιτί

Το πρώτο πρώτο μας τραγούδι, αυτο θαρρώ πως θες να πεις

Κάλλιο στο χώμα το λουλούδι παρά σε βάζο περιωπής

Περνούν γερνούν τα γεγονότα, μα είναι καλό που 'μαστε εδώ

Φαντάσου φτάνει και μια νότα κι αλλάζεις όλο το σκοπό

Νομίζω έτσι και η ζωή μας σαν όπως λεν τα πάντα ρει

Στη θαλασσά η εκβολή μας και όμως γυρνάμε στην πηγή

Ναι το ποτάμι δε στερεύει καθάριο τρέχει το νερό

ενώνει δεν μεταναστεύει πηγή και γη με ωκεανό

Κάλλιο που όσο και να κλαίει ο κάθε που θα νοσταλγεί

η ζήση δε γυρνάει replay κι οι δρόμοι τρέχουν χιαστί


Ένα άλλο υποβλητικό τραγούδι είναι το «Καλή μου τρίπλα σκλαβωμένη» με τη φωνή της Σοφίας Βόσσου. Ένα χρόνο πριν, το τραγουδά ο ίδιος ο Ρασούλης στον δίσκο «Ναι στο ναι και ναι στο όχι». Η χροιά της Βόσσου δένει επακριβώς με τη μελαγχολία του τραγουδιού. Και μένει κάποιος να απορεί για τη συνέχεια αυτής της πανέμορφης και υπαινικτικής φωνής, την οποία – όχι τυχαία – εμπιστεύτηκαν για τα τραγούδια τους σημαντικοί συνθέτες όπως ο Νότης Μαυρουδής (1984 – Στην όχθη της καρδιάς μου) και ο Χρήστος Λεοντής (1980 – Μαντζουράνα στο κατώφλι). Τι άραγε καταλαβαίνει σήμερα απ’ όλα αυτά η σκλαβωμένη μουσική μας μνήμη;

Καλή μου τρίπλα σκλαβωμένη

Καλή μου τρίπλα σκλαβωμένη
δεν έχω άλλο απ` τη μοναξιά μου
κι εσύ όλο κρυώνεις

αλήθεια για σε ζεστάνω
ό,τι μ’ άφησαν από την καρδιά μου
μην κλαις και μη διώχνεις.

Πέτρα κι ανέμοι σ’ έχουν σμιλεμένη
κι αιχμαλωτισμένοι χρόνοι αρσενικοί
φόβε του θανάτου μάνα ευλογημένη
στο κενό του κόσμου πόθοι ερωτικοί.


Η πολιτικοποίηση της εποχής περνάει φυσικά και στο δίσκο, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το τραγούδι «Πολυτεχνείο». Δώδεκα χρόνια μετά, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου συνεχίζουν να συγκινούν και να αφορούν την τότε μουσική πρωτοπορία. Ποιος ξέρει…ίσως και η αναφορά σε αυτόν που «μέσα του έκανε πρώτα το φόνο» να παραπέμπει και στις διαψεύσεις, τους μικρούς φόνους που είχαν αρχίσει να συσσωρεύονται στα μέσα του ’80. Η Μαρία Δημητριάδη τραγουδά στο όριο για το μεγάλο φονικό.


Πολυτεχνείο
Τι να ξεχάσω και πώς
ο τάφος τους είναι νωπός
μπροστά μου ζούνε ακόμα
με το δικό μου τρέχουνε σώμα
με το δικό μου ουρλιάζουνε στόμα.

Τι να ξεχάσω και πώς
ραγίζει ο λογισμός
ουρλιάζαν τ’ ασθενοφόρα
έπεσε φονικό στη χώρα
αίμα το αίμα τους γυρεύει τώρα.

Τι να ξεχάσω και πώς
σαν κρύσταλλο σπάει ο καιρός
μιλάω για τον δολοφόνο
πλέει η καρδιά μου γι’ αυτόν στον πόνο
μέσα του έκανε πρώτα το φόνο.


Και φτάνουμε στη μεγάλη αντίφαση, που έχει και ονοματεπώνυμο: Αντρέας Μικρούτσικος. Είναι φυσικά αξιοσημείωτος ο τρόπος με τον οποίον μια ταλαντούχα μουσικά προσωπικότητα θυσιάστηκε στο «βωμό του αούα και της ΤιΒίασης», όπως γλαφυρά περιγράφει κι ο Ρασούλης σήμερα. Ενταγμένος τότε στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά – όπως και η υπόλοιπη παρέα – ο Μικρούτσικος γνωρίζεται με τον Ρασούλη από τη δεκαετία του ’70. Γύρω στα 1975, οι δυο τους γράφουν πέντε-έξι τραγούδια που, δέκα χρόνια μετά, θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά του «Νάμαστε πάλι εδώ, Αντρέα». Το τι μεσολάβησε για να γίνει ο συνθέτης αυτού του δίσκου ένας από τους μεγαλύτερους πρωταγωνιστές της τηλεοπτικής μας παρακμής το αγνοούμε αλλά μπορούμε να το υποθέσουμε: μικρο-μεγαλοφιλοδοξίες, χρήμα, επιβίωση, ιδεολογική θολούρα, εποχή, εξουσία. Το είπε και το τραγούδι: «πως γίνετ’ ο καθένας όλοι / κι όλοι πώς γίνονται εγώ». Εμείς πάντως έχουμε από καιρό τους τηλεοπτικούς δέκτες μας κλειστούς, και κρατάμε ό,τι θέλουμε, όπως το θέλουμε. Κρατάμε τον Αντρέα Μικρούτσικο της αναλαμπής των 1980s, των μουσικών αναζητήσεων και της παραγωγής μιας τουλάχιστον αξιοπρεπούς καλλιτεχνικής πρότασης. Όσο για τον άλλον, τον αστέρα της αγοραίας ευαισθησίας και νυχτοφύλακα της τηλεοπτικής χωματερής, μένουμε απλοί παρατηρητές του, στη δίνη και τη μανία της αγοράς και της αυτό-υπονόμευσης.

Τέλος πάντων, η ζήση μπορεί να μη γυρνάει replay, αλλά η συγκεκριμένη εξέλιξη του συνθέτη δεν δίνει σε κανέναν το δικαίωμα – ούτε και στον ίδιο τον Μικρούτσικο! – να σβήνει έργα σαν και αυτό. Ούτε προφανώς δικαιολογεί το ότι μέχρι πρότινος αυτός ο δίσκος βρισκόταν εκτός αγοράς, με επιλογή της εταιρείας. Ευτυχώς, το λάθος διορθώθηκε και πλέον ο δίσκος «Νάμαστε πάλι εδώ, Αντρέα» βρίσκεται στα ράφια. Καλό ψάξιμο, καλή ακρόαση.

Ηρακλής Οικονόμου

Ramgotra, Lee, Δημητρίου, Κιουρτσόγλου, Μαχλής...

...και τα μυαλά στα κάγκελα!

Η μουσική πρωτοπορία από το Λος Άντζελες και την Αθήνα κάνει στάση την Πέμπτη 3 Απριλίου στην "Αυλαία".

Satnam Ramgotra (Drums, Tabla)

Rodney Lee (Keyboards)

Γιώτης Κιουρτσόγλου (μπάσο)

Δημήτρης "Jimmy" Μαχλής (ούτι, κιθάρα)

Βάσω Δημητρίου (τζουρά)

Πέμπτη 3 Απριλίου 2008, στις 22.00

"Αυλαία", Αγίου Όρους 15 και Κωνσταντινουπόλεως 115, Βοτανικός

www.avlea.gr

Συνέντευξη του Αργύρη Μπακιρτζή στον Αντώνη Περιβολάκη

Στην ιστοσελίδα της εφημερίδας των Χανίων "Πυξίδα" δημοσιεύεται μια πραγματικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη της μεγάλης αγάπης των Προαστίων... του Αργύρη Μπακιρτζή, στον Αντώνη Περιβολάκη. Ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα:

Περνάω σε μια γενικότερη ερώτηση: Τι είναι ο Πολιτισμός σήμερα στην Ελλάδα; Τι έχει κάνει ο επίσημος φορέας του πολιτισμού στην Ελλάδα που είναι το υπουργείο;

Τι να σας απαντήσω τώρα σ’ αυτό. Θα με παρασύρετε σε βαρύγδουπες απαντήσεις. Με τις σημερινές συνθήκες δεν μπορεί το Υπουργείο να αναπτύξει πολιτισμό στην Ελλάδα. Και γενικά δεν είναι υπόθεση του Υπουργείου ο πολιτισμός. Επειδή δηλαδή ονομάζεται έτσι είναι και έτσι. Δε λέμε «ό,τι φαίνεται δεν είναι, ό,τι είναι δε φαίνεται»; Αυτό είναι απ’ το ΤΑΟ.

Υπάρχει ενδιαφέρον από μεριάς υπουργείου για τα θέματα πολιτισμού, χωρίς να απομονώνουμε την συγκεκριμένη κυβέρνηση; Εσείς εργάζεστε χρόνια σε αυτό. Ευτελίζεται σήμερα ο Ελληνικός πολιτισμός μέσω των γραφειοκρατικών του μηχανισμών;

Α.Μ. Κοιτάξτε, από μεριάς του υπουργείου, η ανάδειξη του πολιτισμού περιορίζονται σε ένα ελάχιστο κομμάτι αυτού που λέμε πολιτισμός. Υπάρχουν, στον τομέα που ασχολούμαι, άπειρα μνημεία με φοβερό ενδιαφέρον για τα οποία δεν νοιάζεται κανένας και τα οποία ρημάζουν. Το κράτος μοιάζει να μην ενδιαφέρεται. Ασχολείται με άλλα. Σα να το κάνει από υποχρέωση, άντε και για την τουριστική του εκμετάλλευση. Ακόμα και στη Βουλγαρία στις αρχές του ’70 υπήρχαν για παράδειγμα γύρω στους 70 αναστηλωτές όταν η Ελλάδα υπήρχαν μόνο δυο. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και σήμερα. Προφανώς είμαστε και βλάκες. Θα μπορούσαμε να έχουμε και οικονομικό όφελος από την ανάδειξη του πολιτισμού. Αλλά όλοι θέλουν να κερδίσουν εδώ και τώρα.

Πώς βλέπετε τα πράγματα γενικότερα;

Α.Μ.: Μου βάζετε δύσκολη ερώτηση. Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι δραματική. Υπάρχει μια καταλήστευση των πάντων. Το βλέπεις, το νιώθεις. Στην μεγαλούπολη μπορείς να φτιάξεις μικρές οάσεις. Στην επαρχία ξεπουλιούνται τα πάντα. Στην επαρχία υπάρχει μια ένοχη σιωπή, μια αίσθηση συνενοχής. Γι’ αυτό φεύγουν τόσοι απ’ τις μικρές πόλεις και πηγαίνουν άλλοι απ’ την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη στις μικρές πόλεις. Γιατί δε νιώθουν αυτή τη συνενοχή. Τα Χανιά, απ΄ όσο ξέρω, είναι ακόμα, ευτυχώς, από τις πολύ καλές περιπτώσεις. Πάντως, οι περισσότεροι μπαίνουν στα μεγάλα κόμματα, τα κόμματα εξουσίας, διότι είναι αποτυχημένοι στη δουλειά τους, διότι θέλουν να βγάλουν λεφτά, να κάνουν κομπίνες… Αυτό το βλέπουμε σε «επιφανή» στελέχη που βρίσκονται σε συγκεκριμένες θέσεις. Και είναι δύσκολο και επικίνδυνο να αντιστέκεσαι σε αυτούς. Πιστεύω πως όποιος στην Ελλάδα κάνει στοιχειωδώς καλά τη δουλειά του κινδυνεύει. Ζει με ένα φόβο. Ζούμε ένα μεσαίωνα βάρβαρο. Πάντως φιλοσοφώντας το λιγάκι, ίσως όταν τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα, αυτό να μην είναι κατ΄ ανάγκη αρνητικό…

Αντιρατσιστική συναυλία στο Σύνταγμα

Αντιρατσιστική Συναυλία

Παρασκευή 28 Μάρτη, 6 μ.μ. Πλατεία Συντάγματος, Αθήνα

Συμμετέχουν εθελοντικά μέχρι στιγμής οι παρακάτω καλλιτέχνες και τα μουσικά σχήματα :* Γιάννης Γιοκαρίνης * Στάθης Δρογώσης * Γιώτης Κιουρτσόγλου * Μαρίζα Κωχ * Πάνος Μουζουράκης * Λάμια Μπεντίουϊ * Λάκης Παπαδόπουλος * Νατάσα Παπαδοπούλου * Θανάσης Παπακωνσταντίνου * Μύρωνας Στρατής * Μανώλης Φάμελος * Γιάννης Χαρούλης * Alejandro Diaz * Martha Moroleon * Βασίλης Βασιλάτος «Ιστορίες για Κρουστά» * Δίνη * Έλιτρον * Ελελεύ * Ερίσμα * Πρώτες Γιορτές * Υπόγεια Ρεύματα * Clandestinos * Graviton * Baduca * Kilombo * Lopez Lumbu * Magic De Spell

(ακολουθεί η ανακοίνωση των φορέων-διοργανωτών)

-----

ΧΑΡΤΙΑ ΚΑΙ ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΡΙΕΣ

ΑΣΥΛΟ ΚΑΙ ΣΤΕΓΗ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

ΚΑΜΙΑ ΑΝΟΧΗ ΣΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΦΑΣΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΟΡΙΕΣ

Η 21η Μάρτη είναι παγκόσμια μέρα αντιρατσιστικής δράσης. Κυβερνητικοί ή άλλοι αξιωματούχοι θα βρουν την ευκαιρία για μεγαλόστομες δηλώσεις και ευχολόγια. Όμως για όλους εμάς αυτή θα είναι άλλη μια μέρα αγώνα. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς

...όταν συνεχίζεται η ομηρία εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών,

...όταν τα παιδιά των μεταναστών είναι παιδιά χωρίς δικαιώματα -ούτε καν στο όνειρο,

...όταν η παροχή ασύλου στην χώρα μας παραμένει ντροπιαστικά μηδενική,

...όταν οι πρόσφυγες -στην Πάτρα ή άλλου- γίνονται «άνθρωποι-σκουπίδια» σε «επιχειρήσεις-σκούπα»,

...όταν ο βασανιστής αστυνομικός των ανήλικων μεταναστών στο τμήμα της Ομόνοιας, πέφτει στα «μαλακά»,

...όταν κρατικοί λειτουργοί υπεύθυνοι βασανιστηρίων και ρατσιστικών συμπεριφορών, παραμένουν προκλητικά ατιμώρητοι,

...όταν φασιστικές συμμορίες δολοφόνων όπως η Χρυσή Αυγή, χαίρουν ανοχής από άνδρες των δυνάμεων της τάξης.

Αυτή λοιπόν την μέρα κοινωνικοί και πολιτικοί φορείς οργανώνουμε αντιρατσιστικές δράσεις, συναυλίες, και κινητοποιήσεις. Πρόσφυγες και μετανάστες/ριες, ντόπιοι νέοι και εργαζόμενοι/ες ενώνουμε τη φωνή μας και τις δυνάμεις μας ενάντια στο νέο-φασισμό, στο ρατσισμό και για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των μεταναστών και των προσφύγων.

ΓΙΑΤΙ: Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες δεν αποτελούν κίνδυνο και απειλή για κανέναν.

Είναι θύματα των πολέμων, των δικτατοριών, της φτώχειας και της καταλήστευσης των χωρών τους από τη Δύση. Όταν παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς γίνονται όμηροι της αντι-μεταναστευτικής πολιτικής της Ελλάδας και της Ε.Ε. Δολοφονούνται στα ανατολικά σύνορα και καταδιώκονται με εκτεταμένες επιχειρήσεις-σκούπα στις δυτικές πύλες της χώρας. Στοιβάζονται σε άθλιες συνθήκες σε στρατόπεδα κράτησης αντί να φιλοξενούνται σε ξενώνες υποδοχής. Όσοι με κίνδυνο της ζωής τους καταφέρνουν να περάσουν στην ενδοχώρα, δουλεύουν στις σκληρότερες και τις πιο κακοπληρωμένες δουλειές. Συχνά γυναίκες και παιδιά πέφτουν θύματα κυκλωμάτων trafficking. Με ευθύνη των κυβερνήσεων η πλειοψηφία των προσφύγων, μεταναστών και μεταναστριών, στερείται νομιμοποιητικών εγγράφων, ασφάλισης και πολιτικού ασύλου για να κερδίζουν οι εργοδότες και τα κυκλώματα. Τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα όλων των εργαζομένων συμπιέζονται και οι εργασιακές συνθήκες απορυθμίζονται. Η εργοδοτική εισφοροδιαφυγή και η μεγάλη κλοπή των ταμείων, προστατεύεται από την κυβέρνηση, την ίδια ώρα που καλεί όλους εμάς -ντόπιους και μετανάστες- να πληρώσουμε τα ελλείμματα που αυτοί προκάλεσαν. Και οι μετανάστες και πρόσφυγες, μετατρέπονται σε ανθρώπους χωρίς φωνή και δικαιώματα, εύκολη λεία στη ρατσιστική βία και την αστυνομική καταστολή που γενικεύεται επικίνδυνα.

ΓΙΑΤΙ:Η αύξηση των οργανωμένων επιθέσεων ρατσιστικών συμμοριών παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις.

Δεκάδες κρούσματα βίας ενάντια σε μετανάστες, στέκια και νεολαίους αντιρατσιστές έχουν καταγραφεί τους τελευταίους μήνες. Μετά από τα γεγονότα της 2ης Φλεβάρη δεν υπάρχει κανένα περιθώριο εφησυχασμού. Μπροστά στα μάτια όλων των πολιτών αποκαλύφθηκε από τις τηλεοπτικές εικόνες των κεντρικών δελτίων ειδήσεων αυτό που οι αντιρατσιστικές οργανώσεις καταγγέλλουν από καιρό. Νεοναζί δρουν με την ανοχή ανδρών της ΕΛ.ΑΣ. Μαχαιρώνουν και ανοίγουν κεφάλια, εφορμούν μαζί με τα ΜΑΤ και στη συνέχεια κρύβονται στις γραμμές τους! Η πρόκληση είναι μεγάλη και απαιτεί την άμεση μαζική κινητοποίηση της κοινωνίας.

Ντόπιοι και μετανάστες δεν έχουμε τίποτε να χωρίσουμε. Είμαστε σύμμαχοι και συναγωνιστές στην πάλη για ένα καλύτερο αύριο. Αγωνιζόμαστε ενάντια στο ρατσισμό και την καταστολή, τη φτώχεια, την ανεργία και την ανασφάλιστη εργασία, τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της Δύσης και τους πολέμους που δημιουργούν εκατομμύρια προσφύγων.

ΘΕΛΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΚΟΣΜΟ ΠΟΥ ΝΑ ΧΩΡΑΕΙ ΠΟΛΛΟΥΣ ΚΟΣΜΟΥΣ
Διεκδικούμε:
-Νομιμοποίηση και ίσα δικαιώματα για τους μετανάστες και τις οκογένειές τους
-Ελληνική υπηκοότητα στα παιδιά τους που γεννιούνται και σπουδάζουν εδώ
-Άσυλο και στέγη στους πρόσφυγες, να κλείσουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών και προσφύγων
-Να σταματήσουν οι επιθέσεις ρατσιστικών συμμοριών εναντίον μεταναστών. Να συλληφθούν και να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι ένοχοι
-Καμία ανοχή σε φασιστικές οργανώσεις όπως η Χρυσή Αυγή, που αποδεδειγμένα ευθύνονται για δεκάδες εγκληματικές επιθέσεις
-Να σταματήσει η ρατσιστική βία από όργανα της τάξης, να τιμωρηθούν οι αστυνομικοί που ευθύνονται για βασανισμούς στο Α.Τ. Ομόνοιας και εκείνοι που κάλυψαν τη δράση νεοναζί στις 2 Φλεβάρη.

Αντιρατσιστική ΣυναυλίαΠαρασκευή 28 Μάρτη, 6 μ.μ., Πλατεία Συντάγματος
Καλούν οι φορείς:ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΟΛΜΕ, Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, Συσπείρωση Δημοσιογράφων-Δούρειος Τύπος, Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, YRE-Νεολαία ενάντια στο ρατσισμό στην Ευρώπη, Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών, Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, Κέντρο Έρευνας και Δράσης για την Ειρήνη, Κίνηση «ΑΠΕΛΑΣΤΕ ΤΟΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟ», Υπερπόντια Πακιστανική Συμμαχία, Κοινότητα Μπαγκλαντές, Σωματείο Εργαζομένων Νοσοκομείου Ερυθρός Σταυρός, Ένωση Αφρικανών Γυναικών, Παγκόσμια Πορεία Γυναικών (Ελληνικό Δίκτυο), Νεολαία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Σύλλογος της Μαροκινής Κοινότητας Ελλάδας, ΑΝΤΙΓΟΝΗ - Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία, Καμπάνια «Όχι στο ρατσισμό από την κούνια», Ελληνοπακιστανικός Σύλλογος Ελλάδας, Κέντρο Αγωνιστικής και Πολιτιστικής Αλληλεγγύης των λαών Ελλάδας-Τουρκίας (ΚΑΠΑ), Ελληνοαλβανικός Σύνδεσμος Φιλίας «ΣΩΚΡΑΤΗΣ», Εθελοντική Εργασία Αθήνας, Μέτωπο για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των λαών της Τουρκίας (HOC), ΕΝΩΣΗ-ΚΕΜΟ Εθνικό Παρατηρητήριο του Ρατσισμού και της Ξενοφοβίας, Ένωση Εργαζομένων, Ανοιχτή Πόλη, Άνω-Κάτω στο Καλαμάκι, Δημοτική Κίνηση «Στάση Βύρωνα», Λιμάνι της Αγωνίας, Φοιτητικοί σύλλογοι, Σύλλογος ΠΜΣ Πολιτικής Επιστήμης και Κοινωνιολογίας, Δίκτυο Αυτόνομων Ριζοσπαστικών Αριστερών Σχημάτων, Αριστερά Σχήματα, Παιδεία Μάχης, Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα, Μαθητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα, Μαθητικό Ξεκίνημα, Μαθητικό έντυπο «Εκτός Ύλης», Νεολαία ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, ΔΕΑ, Ξεκίνημα, Κόκκινο, ΟΚΔΕ/Σπάρτακος, ΚΟΕ, Οικολόγοι-Πράσινοι

Παρουσίαση νέου δίσκου του Θέμου Σκανδάμη

Θέμος Σκανδάμης: "Μακροβούτι"

Δευτέρα 17 Μαρτίου, 9.30 μ.μ., χώρος τέχνης "Κρατήρας" (Αγίου Όρους 5, Κεραμεικός).

Περισσότερες πληροφορίες για το δίσκο θα βρείτε ΕΔΩ

Θυμωμένη Τέχνη ΙΙ

Θυμώσαμε, διαμαρτυρηθήκαμε, συζητήσαμε, προβληματιστήκαμε. Όταν η εξουσία απαξιώνει τον πολιτισμό, είναι χρέος μας να τον υπερασπιστούμε. Οι μέχρι τώρα συναντήσεις μας και η σιωπηρή διαμαρτυρία μας, μας δίνουν τη δύναμη να προχωρήσουμε.

Υπάρχουν ερωτήματα και προτάσεις.
- Τι γίνεται με τις επιχορηγήσεις μέσα από τους κρυφούς λογαριασμούς; Πότε επιτέλους θα γίνει πράξη η κατάργησή τους;
- Οι γνωμοδοτικές επιτροπές για τις επιχορηγήσεις να λειτουργούν με συγκεκριμένα κριτήρια, μακρυά από συνδιαλλαγές.
- Γιατί οι πολιτιστικές προτάσεις ελάχιστα αφορούν την επαρχία;
- Η τοπική αυτοδιοίκηση να στηρίξει την πολιτιστική δημιουργία.
- Να ενισχυθούν οι νέοι καλλιτέχνες (παραχώρηση δημόσιων χώρων, παλιών εργοστασίων κ.λ.π.).
- Να δημιουργηθεί Εθνικό Συμβούλιο Τεχνών και πολιτισμού.
- Να συσταθεί παρατηρητήριο για τον πολιτισμό.
- Οργάνωση δικτύου βιβλιοθηκών .
- Σύνδεση καλλιτεχνών και δημιουργών με υπαρκτά κοινωνικά και πολιτικά κινήματα.
- Προώθηση της τέχνης με κριτήρια κοινωνικής της λειτουργίας και όχι εμπορικής αποδοτικότητάς της.
Για όλα αυτά και όσα ακόμη μας απασχολούν, θέλουμε και μπορούμε να οργανώσουμε τη δράση μας, για να προχωρήσουμε με συγκεκριμένες και ουσιαστικές αποφάσεις, για να μετατρέψουμε το θυμό σε δημιουργία.

Σας καλούμε την Τρίτη 18 Μαρτίου 2008 στις 6.00 μ.μ. σε ανοιχτή συνάντηση-συνέλευση στο θέατρο ΧΥΤΗΡΙΟ (ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ)

http://paremvasipolitismou.wordpress.com/

Μάνος Ελευθερίου: Πρόσωπα χωρίς ταυτότητα

Πρόσωπα χωρίς ταυτότητα

του Μάνου Ελευθερίου
Βιβλιοθήκη, 9 Νοεμβρίου 2007, τεύχος 477.

Τα διηγήματα άρχισαν να γράφονται στο τέλος της δεκαετίας του 1960. Είχα πάει εκδρομή στο Ναύπλιο και μες στο ξενοδοχείο βρήκα την ευκαιρία να τραυλίσω τα πρώτα λόγια της τελετής.

Είχα στον νου μου να γράψω μυθιστόρημα. Ήταν το σημερινό διήγημα «Γλυκό κυδώνι». Με τον καιρό περνούσα μέσα στο κείμενο ατόφια αποσπάσματα των εφημερίδων της εποχής (ήταν δικτατορία τότε) καθώς και επιστολές κρατουμένων. Κόψε και ράψε όμως κατά καιρούς, το μυθιστόρημα συρρικνώθηκε σ’ αυτό το σπονδυλωτό διήγημα των 60 σελίδων.

Δέκα τουλάχιστον διηγήματα πετάχτηκαν στα σκουπίδια. (Ήδη ακούω τις φαρμακωμένες φωνές να μου λένε: «Τι κρίμα να μην τα πετάξεις όλα, Ελευθερίου!».

Ορισμένα πρόσωπα των διηγημάτων ήδη κυκλοφορούν χωρίς ταυτότητα, σαν σκιές, και στα μυθιστορήματα που δημοσίευσα στο μεταξύ και κάποια στιγμή εμφανίζονται με περισσότερα στοιχεία και σ’ ένα τρίτο μυθιστόρημα, το οποίο ελπίζω να δημοσιευθεί το 2008, για να γιορτάσω κατά κάποιον τρόπο με τους φίλους μου το κλείσιμο ενός στρογγυλού αριθμού των χρόνων της επίγειας ζωής μου. Τέσσερα από τα διηγήματα της συλλογής δημοσιεύτηκαν προ χρόνων στην εφημερίδα «Τα Νέα», για να γεμίσουν καλοκαιρινές σελίδες. Ένα διήγημα δημοσιεύτηκε κάποτε στο περιοδικό «Εντευκτήριο» και σε νέα μορφή πολύ αργότερα στη «Λέξη».

Η υπόθεσή του αναφέρεται στην εξαφάνιση ενός παιδιού σε κάποια επαρχία το 1945. Είναι αληθινή ιστορία και μοιάζει με την εξαφάνιση του παιδιού της Βέροιας.

Το διήγημα, ως φόρμα, είναι πάντα ελκυστικό. Και όσο μικρότερο τόσο το καλύτερο. Εκεί φαίνεται ιδιαίτερα και η μαστοριά του συγγραφέα. Στο μυθιστόρημα, βέβαια, οι καταστάσεις ανασαίνουν περισσότερο. Ανοίγεις πολλά παράθυρα. Και αν σου ξεφύγουν «δεύτερες» προτάσεις, πάντα ελπίζεις να ξεχαστούν από το καλύτερο και πιο ουσιώδες που ακολουθεί.

Μ’ αυτές τις σκέψεις πάνω-κάτω εργάστηκα όλα αυτά τα χρόνια. Αν κάτι πέτυχα ο καιρός θα το δείξει. Ενδόμυχα όμως πιστεύω ότι οι αναγνώστες δεν δίνουν πολλή σημασία στους διηγηματογράφους (εξαιρώ φυσικά τους μεγάλους δασκάλους). Τους θεωρούν «δεύτερους» συγγραφείς, κι ας έχουν γράψει αριστουργήματα. Τη «δόξα» την κλέβουν συνήθως οι μυθιστοριογράφοι, έστω και αν είναι δεύτερης (ή τρίτης) επιλογής. Ευτυχώς που υπάρχει το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος, το οποίο υπενθυμίζει κάθε χρόνο όχι μόνο την ύπαρξή του, αλλά και την αξία του ως έργου τέχνης.

Μάνος Ελευθερίου

Αναφορά στην Κατερίνα Γώγου

Η Κατερίνα Γώγου (1940-1993) είχε βάλει λέξεις πλάι στη μοναξιά από νωρίς, και καλύτερα απ’ όλους.

Η ΜΟΝΑΞΙΑ

Η μοναξιά...
δεν έχει το θλιμένο χρώμα στα μάτια
της συννεφένιας γκόμενας.
Δεν περιφέρεται νωχελικά κι αόριστα
κουνώντας τα γοφιά της στις αίθουσες συναυλιών
και στα παγωμένα μουσεία.
Δεν είναι κίτρινα κάδρα παλαιών "καλών" καιρών
και ναφθαλίνη στα μπαούλα της γιαγιάς
μενεξελιές κορδέλες και ψάθινα πλατύγυρα.
Δεν ανοίγει τα πόδια της με πνιχτά γελάκια
βοιδίσο βλέμα κοφτούς αναστεναγμούς
κι ασορτί εσώρουχα.
Η μοναξιά.
Έχει το χρώμα των Πακιστανών η μοναξιά
και μετριέται πιάτο-πιάτο
μαζί με τα κομμάτια τους
στον πάτο του φωταγωγού.
Στέκεται υπομονετικά όρθια στην ουρά
Μπουρνάζι - Αγ. Βαρβάρα – Κοκκινιά
Τούμπα - Σταυρούπολη – Καλαμαριά
Κάτω από όλους τους καιρούς
με ιδρωμένο κεφάλι.
Εκσπερματώνει ουρλιάζοντας κατεβάζει μ’ αλυσίδες τα τζάμια
κάνει κατάληψη στα μέσα παραγωγής
βάζει μπουρλότο στην ιδιοχτησία
είναι επισκεπτήριο τις Κυριακές στις φυλακές
ίδιο βήμα στο προαύλιο ποινικοί κι επαναστάτες
πουλιέται κι αγοράζεται λεφτό λεφτό ανάσα ανάσα
στα σκλαβοπάζαρα της γής - εδώ κοντά είναι η Κοτζιά
ξυπνήστε πρωί.
Ξυπνήστε να τη δείτε.
Είναι πουτάνα στα παλιόσπιτα
το γερμανικό νούμερο στους φαντάρους
και τα τελευταία
ατελείωτα χιλιόμετρα ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ-ΚΕΝΤΡΟΝ
στα γατζωμένα κρέατα από τη Βουλγαρία.
Κι όταν σφίγγει το αίμα της και δεν κρατάει άλλο
που ξεπουλάν τη φάρα της
χορεύει στα τραπέζια ξυπόλυτη ζεμπέκικο
κρατώντας στα μπλαβιασμένα χέρια της
ένα καλά ακονισμένο τσεκούρι.
Η μοναξιά
η μοναξιά μας λέω. Για τη δική μας λέω
είναι τσεκούρι στα χέρια μας
που πάνω από τα κεφάλια σας γυρίζει γυρίζει γυρίζει γυρίζει.

Κατερίνα Γώγου




Εκτός από τη μοναξιά όμως, υπάρχει και το τραγούδι. Η Γώγου κράτησε συντροφιά και σ' αυτό. Πρώτα με τον Κυριάκο Σφέτσα και το δίσκο "Στο δρόμο". Και πιο πρόσφατα, με τον Απόστολο Μπουλασίκη και το πραγματικά οριακό τραγούδι του "Στην Κατερίνα" από το δίσκο "Της πόλης ξωτικό".

ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ
(αφιερωμένο στη μνήμη της Κατερίνας Γώγου)

Στα μάτια σου το χρώμα του ’78
σ’ ένα ασπρόμαυρο εξώφυλλο στη Σίνα
σαν τις παλιές σου τις ταινίες τις ρετρό
μόνο που τώρα η ματιά σου στάζει κρίμα

Ματώνει ο κόσμος σα βελόνας κεφαλή
σαν άδεια φλέβα που δε βρίσκεις
σαν τροπάριο Κασσιανής
αργοπεθαίνεις, λειώνει η ανάσα στο γυαλί
κι αυτό το πάθος θα σε σπάσει
σαν μπαλόνι σε γιορτή

Κάπου στη μέση του βιβλίου η φωνή
ναι, τη θυμάμαι βράδυ στο Μεταξουργείο
σ’ ένα τσιγάρο να ρουφάει τη στιγμή
που προαισθάνεται της λύτρωσης το θείο

Μια ζωή σα θρήνος, σα ρεμπέτικο παλιό
ή σα ροκάδικο δισκάκι
ή σαν ξύλινο παλτό
γυάλινα μάτια, ήχος βίας στο κενό
η Κατερίνα έχει φύγει
και δε μένει πια εδώ

Τα σινεμά, τα στρας, τα φώτα τα λαμέ
ένα Νταχάου κρεματόριο οδύνης
μα νάσου οι λέξεις και την παίρνουν αγκαζέ
μεταμορφώνοντας σε κύκνο την ψυχή της

Όμως ο κόμπος της ζωής διπλογυρνάει
κι η ηρωίδα της ταινίας
στο φινάλε ξεψυχά
κλείνω την πόρτα
βάζω δίσκο στο πικάπ
ν’ ακούσω πάλι την μπαλάντα
τρία κλικ αριστερά




Αφήνω στο τέρμα το τραγούδι να μιλήσει για την ηρωίδα της ταινίας και τον κόσμο που ματώνει. Αφήνω τη φωνή του Μπουλασίκη και το βιολί της Κωνσταντίνας Κυριαζή να στοιχειώσουν διαδρομές υπόγειες και νύχτες λειψές. Και ονειρεύομαι ελεύθερες πολιτείες, με ξυπόλητα κορίτσια να ταξιδεύουν πάνω σε καράβια με άσπρα πανιά.

Εισαγωγή, "Εδώ είναι του Ρασούλη"

Με το παρόν σημείωμα εγκαινιάζουμε τη "Βιβλιοθήκη", τη νέα μόνιμη στήλη των Μουσικών Προαστίων αφιερωμένη σε εκδόσεις βιβλίων που σχετίζονται με το ελληνικό τραγούδι. Η πρώτη μας επιλογή είναι μάλλον δεδομένη, καθώς πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ το βιβλίο του αγαπημένου μας δημιουργού Μανώλη Ρασούλη με τίτλο «Εδώ είναι του Ρασούλη». Τρεις ενότητες περιέχονται στον τόμο αυτό των 576 (!) σελίδων: α) κείμενα του Ρασούλη για άλλους καλλιτέχνες και για τα μουσικά μας πράγματα γενικώς, β) οι στίχοι από όλα τα δισκογραφημένα τραγούδια του, και γ) δύο κείμενα που έχουν γραφτεί για τον Ρασούλη από τον Θωμά Κοροβίνη και τον Γιώργο Κοντογιάννη.

Ποιος είναι όμως για τους μη μυημένους ο Μανώλης Ρασούλης; Διαβάζουμε στο εσώφυλλο του βιβλίου:
«Γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, στις 28 Σεπτεμβρίου του 1945. Σπουδάζει σκηνοθεσία κινηματογράφου, στη Σχολή Σταυράκου, γράφει ποιήματα, σενάρια, τραγουδάει ερασιτεχνικά στις μπουάτ της Πλάκας, δουλεύει στην εφημερίδα της αριστεράς «Δημοκρατική Αλλαγή», παίρνει μέρος στους αγώνες του 114, περπατάει όλες τις πορείες ειρήνης. Στο Λονδίνο γράφει τα πρώτα του βιβλία και γίνεται συνεκδότης της εφημερίδας «Σοσιαλιστική Αλλαγή», στην οποία γράφει άρθρα και επιφυλλίδες, παίρνει μαθήματα πολιτικής οικονομίας και φιλοσοφίας. Τον Μάη του ’68 παίρνει μέρος στη μεγάλη εξέγερση των φοιτητών στο Παρίσι και τραυματίζεται από τους SRS. Το ’74, λίγο μετά το Πολυτεχνείο, κατεβαίνει στην Αθήνα, όπου συνεχίζει τον πολιτικό αγώνα και την καλλιτεχνική ποικίλη δραστηριότητα. Γράφει και εκδίδει το περιοδικό «Αυγό», γράφει τραγούδια, νουβέλες, διαλογίζεται, αυτοπαρατηρείται, παλινδρομεί, ορμά, ωριμάζει, ανοίγεται, ρισκάρει, πληρώνει το τίμημα έως σήμερα».

Από το πολύ ενδιαφέρον αυτό έργο, αναδημοσιεύουμε εδώ την Εισαγωγή. Είναι φυσικά γραμμένη από τον ίδιο τον κύριο Ρασούλη, τον οποίον και ευχαριστούμε για την παραχώρηση της άδειας αναδημοσίευσης.

Εισαγωγή – Εξαγωγή

"Επουδενί το βιβλίο τούτο δεν συμπεριφέρεται ως επικήδειος για έναν στιχουργό. Έπεται η συνέχεια ως την τελική πτώση μου. Και δεν είμαι από πέτρα ούτε αθάνατος που ’λεγε κι ο αείμνηστος φίλος μου Άκης Πάνου. Σπεύδω δε να πω ότι ό,τι γράφω για συνεργάτες φίλους και έξοχους δημιουργούς –με αυστηρότητα ομολογουμένως κάπου-κάπου- δεν είναι μια τελική κρίση. Ουδεμία σχέση έχει με τον κ. Καιάδα. Γράφω τα κειμενάκια-πορτρετάκια γι’ αυτούς που γνώρισα, χαιρέτησα δια χειραψίας και ποσώς εννοώ ότι αγνοώ όλους τους άλλους εξαίρετους συναδέλφους οι οποίοι έτσι κι αλλιώς συγκροτούν δια θεϊκής ή προσωπικής θελήσεως το υπέροχο παζλ του μοναδικού φαινομένου που λέγεται ελληνικό τραγούδι.

Με αγάπη πιστεύω και σύνεση, μέσα από την πολλαπλή εμπειρία μου θέλησα κατ’ αρχάς να κάνω ένα βιβλίο όχι μόνο με τους στίχους μου [αυτό θα ήταν 0x0=0] αλλά να μνημειώσω τα κύρια χαρακτηριστικά και στοιχεία του εν λόγω φαινομένου, να μνημειώσω τα κύρια χαρακτηριστικά και στοιχεία του εν λόγω φαινομένου, να μνημειώσω την αιχμή του νεοελληνικού πολιτισμού στο κλείσιμο του βασικού του κύκλου που τυχαίνει -κι όχι τυχαία- να κλείνει μαζί με τον βασικό κύκλο του νεοελληνικού έθνους.

Κάποιος έλλην ποιητής γράφει: «Πιότερο κι απ’ τους ανθρώπους το τραγούδι τους αγάπησα». Εγώ να προσθέσω ότι πιότερο κι απ’ το τραγούδι τους, τους ανθρώπους αγάπησα.

Αγάπησα το τραγούδι, μ’ αγάπησε, μα η τέχνη είναι έκφανση της ζωής. Δεν έχει να κάνει με τον πυρήνα της, την ουσία της, που είναι το Ζεν, το Ταό, η Νιρβάνα, η φώτιση, η πραγμάτωση του εαυτού, το γνώθι σαυτόν. Η τέχνη είναι ένας απ’ τους τρεις δρόμους προς εκεί. Η βία είναι η γυναίκα του βίου και του γρανίτη η γρανίτα. Μικρά παράδοξα σαν τις πυγολαμπίδες στο σκότος. Το φως που καίει, το περίλαμπρο σκότος. Η συνειδητή άγνοια. Οι μεγάλες αξίες. Πώς αλληλουχούνται με τις τρέχουσες εμπειρίες της καθημερινότητας, πώς διασταυρώνονται, πώς έλκονται και απωθούνται, πώς τελικά συνθέτονται στο απόλυτο γίγνεσθαι της ύπαρξης. Πότε Βούδας, πότε Κούδας. Το κάλλιστο με το ταπεινό. Τα που είδα μαρτυρώ.

Ειλικρινά νιώθω πως η Ελλάδα δεν παρέχει πια κανένα υλικό, κανένα κραδασμό που να πάρει ο δημιουργός και να πλάσει. Επομένως νοώ πως η Ελλάδα, ένα μικρό έθνος μέσα στο πουθενά της παγκοσμιοποίησης, αυτοκαταργείται και βγάζει τα προικιά της στα γιουσουρούμ του διεθνούς πάρε-δώσε που κι αυτό περνά βαθιά κρίση. Μεταλλάσσει το είναι της νομίζοντας ότι έτσι θα επιβιώσει. Βεβαίως η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει κ.λπ. όμως όλοι παραδέχονται ότι ζούμε πια στις moneyland: το χρήμα κυβερνά, δεν έχει σύνορα και πατρίδα, κι ως εκ τούτου τρέχα γύρευε.

Κι εγώ που το ένστικτό μου δεν έχει υποστεί λοβοτομή από τους παροξυσμούς και δεν με κατάπιε η σειρήνα κι η μαρμάγκα, στη έξω από την Ελλάδα δρω και «δημιουργώ» για την Ελλάδα ρε γαμώτο. Κλείνει ο κύκλος, συνέλληνές μου, και είμαι εγώ ο νεωκόρος που θα κλείσει την πόρτα του ναού πίσω του. Αυτό υπαινίσσομαι με το παρόν βιβλίο. Προσπάθησα και προσπαθώ να συμπυκνώνω νοήματα κι αλήθειες κατανοήσιμες για τον απλό άνθρωπο. Γιατί το τραγούδι εν πρώτοις πηγάζει, οδυσσεύεται και επιστρέφει στον απλό άνθρωπο. Πάντα θαύμαζα τους σπουδαίους ανθρώπους και προσπαθούσα να τους έχω δασκάλους, όμως ποτέ δεν υποτίμησα τον απλό καθημερινό άνθρωπο μα δεν τον εξιδανίκευσα χάνοντας έτσι την πεμπτουσία. Γράφοντας τραγούδια, ανίχνευσα πρωτίστως το είναι μου και το είναι του κόσμου. Στην αρχή νόμιζα πως ήμουν το κέντρο του σύμπαντος, μετά ανακάλυψα πως υπάρχουν άπειρα κέντρα στο σύμπαν, όμως στο φινάλε οίδα [με όμικρον γιώτα] ότι δεν υπάρχει κέντρο στο σύμπαν και τρέφω στην υπόνοια πως δεν υπάρχει καν σύμπαν. Μόνο μια άγια, υπέροχη αυταπάτη. Άντε κι απάτη.

Καθ’ οδόν συνάντησα πολλούς και διάφορους, πολλά και διάφορα. Κάτι κακά κι άχαρα τ’ αποσιώπησα, δεν ήταν μόνο τραυματικά αλλά και επικίνδυνα να τα δημοσιοποιήσω, δίνοντας σε κάποιους κι άλλα εχέγγυα να πεταχτούν από την σκοτεινή πλευρά της δύναμης και να αποζητήσουν εξουσιαστικότητα και εωσφορικά περιτυλιγμένη καριέρα.

Ναρκισσεύτηκα ότι ήμουν ένας, κατά κάποιο τρόπο, ιεροφάντης φυλάττων θερμοπύλες όμως κι αυτά τα είδα με προσοχή, με αυξημένη αυτοπαρατήρηση, και δεν επέστρεψα να υπερισχύσουν και να πρυτανεύσουν.

Η πορεία μου προς το γνώθι σαυτόν συνεχίζεται. Δεν νομίζω ότι έζησα στη γυάλα ούτε γεννήθηκα άγγελος. Περιέπεσα σε ολισθήματα κι έφτιαξα μηχανισμούς μέσα μου προκαλώντας και προσκαλώντας τις νοήσεις και τις μετανοήσεις. Ο αγώνας [κι η αγωνία] ακόμη συνεχίζεται και τα μεθύστερα θα καταγραφούν στο τυχόν συμπλήρωμα –υπολογίζω μετά από 2 χρόνια- με τα τραγούδια που ήδη υπάρχουν- γύρω στα 150 αλλά λόγω συνθηκών δεν συμπεριελήφθησαν- και όσα θα υπάρξουν. Η έμφασή μου πλέον είναι δεδομένη στις παγκόσμιες δυναμικές που μαγειρεύουν τα κάλλιστα και τα κάκιστα της οριακής μας και μοιραίας συγκυρίας.

Αυτό άλλωστε φαίνεται στα λεγόμενα και τα γραφόμενά μου.

Όσο γι’ αυτούς με των οποίων τις ατασθαλίες, τους εκτροχιασμούς και τους εγωκεντρισμούς τους φτάσαμε εδώ που φθάσαμε θέλω να πω ότι δεν φταίνε ολοκληρωτικά για το σημερινό αδιέξοδο. Το αδιέξοδο ήθελε να ’ρθει και ζήτησε τη συνεργία του Matrix.
So was written so was to be done.

Τελειώνω την εισαγωγή αυτή και χαιρετώ σας και φιλώ σας κι ο θεός βοηθός".

Μανώλης Ρασούλης
«Εδώ είναι του Ρασούλη», Αθήνα: Εκδόσεις ΙΑΝΟΣ, 2007, σελ. 33-35.

Όχι στον ρατσισμό από την κούνια

Η Επιτροπή Πρωτοβουλίας για την καμπάνια «Όχι στον Ρατσισμό από την Κούνια», που αποτελείται από 40 κοινωνικές οργανώσεις, μεταναστευτικές κοινότητες και στηρίζεται από τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας, έχει ξεκινήσει μια καμπάνια εδώ και αρκετούς μήνες για τη συλλογή υπογραφών (www.kounia.org) για να δίνεται πιστοποιητικό γέννησης στα παιδιά των μεταναστών/τριών που γεννιούνται στην Ελλάδα, ενώ ζητάει παράλληλα την αλλαγή της νομοθεσίας που δεν επιτρέπει στα παιδιά των πολιτών τρίτων χωρών που γεννιούνται ή μεγαλώνουν στην Ελλάδα να πάρουν την ελληνική ιθαγένεια. Πρόκειται για περίπου 200.000 παιδιά, νέες και νέους που, όπως καταλαβαίνετε, ενώ δεν έχουν γνωρίσει άλλη πατρίδα εκτός από την Ελλάδα αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Τα παιδιά που είναι συμμαθητές των δικών μας παιδιών όταν ενηλικιωθούν «βαφτίζονται» μετανάστες προερχόμενοι από τη χώρα προέλευσης των γονιών τους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είτε θα εργαστούν πολύ γρήγορα και θα έχουν ένσημα είτε θα απελαθούν ή θα ζήσουν στο γνωστό καθεστώς της «ημιπαρανομίας» στο οποίο δυστυχώς ζουν πολλοί μετανάστες στη χώρα μας.

Η καμπάνια «Όχι στο Ρατσισμό από την Κούνια», που διεκδικεί «ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΖΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ», καλεί το υπουργείο εσωτερικών να ικανοποιήσει τα αιτήματα μας. Ζητά συγκεκριμένα:

Την άμεση ρύθμιση του καθεστώτος των παιδιών και των νέων που ζουν στη χώρα μας. Χορήγηση άδειας παραμονής και εργασίας αόριστης διάρκειας σε όλα τα παιδιά και νέους που γεννήθηκαν ή θα γεννηθούν στην Ελλάδα ή φοίτησαν στην ελληνική εκπαίδευση.

Την τροποποίηση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων για την εγγραφή των παιδιών των μεταναστών στα δημοτολόγια των Δήμων όπου γεννιούνται.

Την τροποποίηση του Κώδικα Ιθαγένειας έτσι ώστε να είναι δυνατή η κτήση της ιθαγένειας με τη γέννηση και με πολιτογράφηση των παιδιών που συμπληρώνουν 3 χρόνια στην ελληνική εκπαίδευση χωρίς την υποχρέωση καταβολής παραβόλου (όπως οι ομογενείς).

Την απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα.

Την παροχή, τουλάχιστον, άδειας αόριστης διάρκειας στους μαθητές που φοιτούν στην ελληνική εκπαίδευση.

Την προώθηση μέτρων για την ένταξη των μεταναστών και τη στήριξη των μεταναστών δεύτερης γενιάς, μέσα από ενεργητικές πολιτικές που θα αποτρέπουν φαινόμενα αποκλεισμού και ρατσισμού.

Καμπάνια "Όχι στο ρατσισμό από την κούνια"

www.kounia.org

Συνέντευξη της Μαρίζας Κωχ στον Σωτήρη Κακίση

Μαρίζα Κωχ:
«Στον τόπο τον δικό μας θα υπάρχουν πάντα χαραμάδες…»

του Σωτήρη Κακίση

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Δίφωνο», τεύχος 21, Ιούνιος 1997.

Σημ.: Η συνέντευξη της Μαρίζας Κωχ δημοσιεύεται εδώ πλήρης, μαζί με το αφαιρεθέν τότε από το περιοδικό κομμάτι της αναφοράς στον Γιώργο Νταλάρα.

Ο Δίαυλός της, η φλογέρα της, μαζεύει πια τα παιδιά. Σαν μαγεμένη πάντα κι η Μαρίζα Κωχ, παιδιά, φτερουγίζει. Τη νοιάζει, λέει, μόνο η μουσική, και τη φωνή της, τον αέρα, θ’ ακολουθεί πάντα, όπως κι ώς τώρα έχει κάνει. Λέει επίσης πως είμαστε πάρα πολύ πλούσιοι και δεν το ξέρουμε, πως οι ήχοι οι δικοί μας σαν το χρυσάφι λάμπουν. Όσο για την κορυφή, για την απόλυτη δημοσιότητα, καθόλου, μα καθόλου δεν ενδιαφέρεται. Δεν αλλάζει με τίποτε των ανθρώπων την προσήνεια, την αλαζονική ταπεινότητα της ελευθερίας. Της ελευθερίας της.

Σωτήρης Κακίσης: Καταλαβαίνουν καλύτερα από μουσική τα παιδιά, άραγε, Μαρίζα;

Μαρίζα Κωχ: Εγώ παίρνω ως δεδομένο ότι τα παιδιά μας είναι τα καλύτερα …λαγωνικά μουσικής σ’ όλη την υφήλιο.

Τα ελληνάκια;

Τα ελληνάκια, βέβαια. Για τα δικά μας τα παιδιά δεν λέμε;

Εγώ πιο γενικά σας ρώτησα, αλλά είναι ιδιαίτερο είδος παιδιών, όντως, τα εδώ γύρω.

Γιατί, μια κι είμαστε πάντα στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, έχουμε πάντα πιο πολλές ευκαιρίες. Ξεκινώντας από τη μητρική μας μουσική γλώσσα, την ασυγκέραστη. Την οποία τα παιδιά την ακούνε από τα βαφτίσια τους κιόλας, με το που θα πρωτομπούν στην εκκλησία.

Πιάνουν επαφή με τα βυζαντινά, έστω και σε αθηναϊκές, ολίγον κανταδόρικες πλέον, εκφάνσεις της…

Έστω. Το γεγονός ότι τα παιδιά είναι μυημένα από πολύ μικρά, από τις χαρές της οικογένειας, από τους ήχους του Πάσχα, απ’ όλα.

Θα μπορούσαμε να ξαναπούμε δυό λέξεις που τα περιλαμβάνουν τελικά όλα αυτά: Εννιά όγδοα! Ευτυχώς ή δυστυχώς.

Πανευτυχώς, ευτυχώς! Κι αυτή η μουσική τους παιδεία τα κάνει να μπορούν να επικοινωνούν πολύ εύκολα. Με τη μουσική της καρδιάς κατευθείαν. Με τη δυσκολότερη, δηλαδή, απ’ όλες τις γλώσσες, μουσικές και μη.

Που μερικοί μπορεί και να νομίζουν πως είναι η ευκολότερη.

Και κάνουν λάθος. Μόνο για τους μυημένους η γλώσσα της καρδιάς είναι εύκολη. Ένα παιδάκι άρα, οκτώ-δέκα χρονών που…

…δεν έχει ξε-μυηθεί ακόμη…

...είναι ξαφνικά έτοιμο για πολλά. Ενώ ένα άλλο παιδάκι της ίδιας ηλικίας που δεν έχει μεγαλώσει στην Ελλάδα δεν μπορεί να τους παρακολουθήσει όλους αυτούς τους ήχους. Και χάνει τα μισά τουλάχιστον. Τα δικά μας όμως τα λαγωνικά ακούνε όλους τους υπερήχους. Πώς ακούνε τα σκυλάκια, τα κανονικά, πράγματα που εμείς δεν μπορούμε ν’ ακούσουμε; Έτσι περίπου.

Είναι δύσκολο δηλαδή να μην έχεις γεννηθεί στην Ανατολή!

Μάλλον. Γιατί τα παιδιά τα δικά μας την ίδια στιγμή καταλαβαίνουν και τη συγκερασμένη μουσική. Τα βλέπετε με τι ενθουσιασμό παρακολουθούν και όλ’ αυτά τα ροκ και τα ποπ ! Είναι δίγλωσσα, πολύγλωσσα, μουσικά τα παιδιά μας.

Πανεπιστήμονες, ξαφνικά.

Εκεί εγώ αποδίδω τον ενθουσιασμό που δείχνουν στα παραδοσιακά τραγούδια που τους παίζουμε.

«Μήλο μου κόκκινο, ρόιδο βαμμένο...»;

Μόνο; Αρχίζουμε από τα λιανο-χορταρούδια και διαπλέουμε την Ελλάδα όλη, ώς το Λιβυκό πέλαγος κι ακόμη παραπέρα, ακολουθώντας τη Γοργόνα πάντα του Μεγαλέξαντρου. Και φτάνουμε ώς την Κύπρο, κι ύστερα γυρίζουμε, να τελειώσουμε το ταξίδι μας στις Κυκλάδες.

Άρα «ζει» με τον τρόπο του πάντα «ο βασιλιάς Αλέξανδρος»;

Αυτό αποδεικνύεται απ’ όλο αυτό το ταξίδι. Και όταν, στο τέλος της παράστασης, τους το ρωτάμε και των παιδιών αυτό, όλα μαζί σαν δασκαλεμένα απαντάνε: «Ναι!»

Χαλάνε όμως πολλά από τα αγνά αυτά παιδάκια και αυτίζουν μουσικά μεγαλώνοντας, και μπλέκουν με ήχους φτωχούς, μονότονους.

Αλλά ξαναγυρίζουν πάλι μετά, οι περισσότεροι, στην Ελλάδα. Κι αυτό είναι τελικά το πιο καλό μας: οι ατέλειωτες παρακαταθήκες μας αυτές.

«’Κείνες που μας τρώνε, ‘κείνες που μας σώζουν». Τι είναι πια κι αυτή η ελληνική μουσική, η θεία, η δύσκολη, η αθάνατη, η βασανισμένη;

Η ελληνική μουσική είναι όλα. Μπορεί κανείς να ζήσει μόνο με ελληνική μουσική. Χωρίς νερό και τροφή. Είναι πλήρης τροφή πνευματική. Δεν της λείπει τίποτε.

Αμβροσία, νέκταρ, «ουράνιο φαΐ», που λέει και το Άγαλμα στου Μότσαρτ τον «Ντον Τζιοβάνι»;

Ναι, ναι. Φτάνεις εκεί και μετά δεν χρειάζεσαι τίποτ’ άλλο. Αυτό είναι η ελληνική μουσική πάντα, μέσα σ’ όλη αυτή την παρακμή που ζούμε. Όπου τρεφόμαστε με υποπροϊόντα απ’ έξω, μια και τίποτε αυτούσιο δεν έρχεται, δεν φτάνει σ’ εμάς έστω. Μέσα σ’ όλη αυτή την κατάσταση όμως, σας βεβαιώνω πως εδώ εξακολουθούν να λειτουργούν δεκάδες μουσικοί δρόμοι ασυγκέραστης μουσικής.

…που λέγαμε.

Που λέγαμε, που λέμε και δεν θα πάψουμε ποτέ να λέμε. Ακόμη και στα «σκυλάδικα» μέσα, που εγώ ποτέ δεν τα περιφρόνησα, υπάρχουν ζωντανά όλ’ αυτά.

Μεταμφιεσμένα μάλλον σε διαρκείς «Χορούς Μεταμφιεσμένων» φοβάμαι.

Ξέρετε, τα τελευταία χρόνια ακούμε περισσότερη ελληνική μουσική από ποτέ. Κι αυτό το μουσικό ρεύμα, με τα πολλά πολλά παιδιά, που έχει αναπτυχθεί τώρα, με συγκινεί πάρα πολύ. Γιατί δεν μ’ αρέσει να υπάρχουν κορυφές –ή μόνο κορυφές.

Όταν μιλάτε για «κορυφές» εννοείτε και τραγουδιστές και συνθέτες;
Ναι, αναφέρομαι σε οποιουδήποτε είδους «καπέλωμα».

Ακόμη και ο Χατζιδάκις μας «καπέλωσε», λέτε;

Ο Χατζιδάκις και ο Θεοδωράκης, πίσω από την τόση μεγάλη ευεργεσία που μας πρόσφεραν, την ίδια στιγμή νομίζω πως «φρενάρανε» την τότε μουσική των «μικρών». Έγιναν όλοι κομπλεξικοί και όλοι θέλανε πια να τους μοιάσουν. Έτσι σώπασαν φωνές που υπήρχε λόγος σοβαρός να εξακολουθήσουν να υπάρχουν.

Ίσως το «καπέλωμα» του Χατζιδάκι να ’τανε το ιδανικό, και άρα ακόμη πιο επικίνδυνο, αν δούμε τα πράγματα από την άποψη της ορκισμένης πολυφωνίας.

Όλοι έχουμε λόγο να υπάρχουμε. Μικροί–μεγάλοι. Αυτό λέει και το σταυροδρόμι μας το γεωγραφικό και μουσικό. Τι είναι η κλίμακα η Δυτική, το ντο-ρε-μί τους; Μια από τις κλίμακες του οκταήχου μας, υπάρχει κι αυτή μαζί με τις άλλες. Και όλο το οικοδόμημα της κλασσικής μουσικής έγινε πάνω σε μια κλίμακα που τώρα πια δεν τους φτάνει.

Και να ’τοι πάλι στην πόρτα μας.

Δεν ξέρετε πόσο πλούσιοι είμαστε! Είμαστε πάρα πολύ πλούσιοι, πάρα πολύ. Και να το λέμε και καμιά φορά πρέπει, όχι όλο να το κρύβουμε.

Λίγη περηφάνια δεν βλάπτει.

Αντίθετα: ωφελεί.

Εσείς, Μαρίζα, τόσον καιρό κι εσείς υπερήφανη, πλούσια-

Α, εγώ είμαι γεννημένη πλούσια. Γεννήθηκα πλούσια, ξέρετε.

Ωραία. Για σας την ίδια, λοιπόν, τι λέτε; Τι έχετε σήμερα πια να πείτε;

Τι να πω; Εγώ είμαι το πιο τυχερό πλάσμα που κυκλοφορεί εδώ γύρω.

Στα Βαλκάνια;

Με τη Νένα τη Βενετσάνου, που είμαστε φιλενάδες και τα λέμε, έχουμε χωρίσει στ’ αστεία τη Μεσόγειο. «Εγώ» της λέω «είμαι η καλύτερη τραγουδίστρια της Ανατολικής Λεκάνης της Μεσογείου κι εσύ η καλύτερη της Δυτικής». Και ας βρουν οι Ευρωπαίες κι όλες οι άλλες τραγουδίστριες τους δικούς τους κι αυτές χώρους. Εγώ είμαι πολύ ευτυχισμένη που τραγουδάω κάθε μέρα. Μπορεί να μοιάζει αυτό σαν έλλειψη σοφίας, γιατί μπορεί κανείς και χωρίς να τραγουδάει να ’ναι ευτυχισμένος, αλλά εγώ έτσι, τραγουδώντας, είμαι πιο πολύ, παραπάνω ευτυχισμένη.

Το ζητούμενο δεν νομίζω πως είναι πάντα η σιωπή της σοφίας. Η ποίηση είναι το ζητούμενο, νομίζω. Το λάθος ! Η ανοησία, επίσης.

Να ξαναγίνουμε αθώοι σαν τα παιδιά, εννοείτε. Θέλει πολλή ανάλυση κι αυτό τώρα.

Ή καθόλου. Σαν μουσική, σαν τραγούδι, ας το πούμε για μια φορά.

Πάντως, κι εγώ τη φωνή μου την έχω δεχτεί σαν θείο χάρισμα. Και, βλέπετε, μεγαλώνω και μ’ ακολουθεί κι η φωνή μου. Θέλω με τον καλύτερο δε τρόπο πάντα να τη μοιράζομαι.

Και βρήκατε τα παιδιά γι’ αυτό. Δεν σας ενοχλεί που «προηγούνται» στις μέρες μας τόσο θορυβώδη και ασήμαντα πράγματα, μουσικά και μη;

Εγώ δεν σηκώνω ποτέ το χέρι μου, «Κύριε, κύριε, έχω κάτι να σας πω»! Όσο για αυτά που μας συμβαίνουν, πάλι έχω να σας πω πως είμαστε τυχεροί μες στην ατυχία μας. Βέβαια μας καταδυναστεύουν συχνά πολλά και πολλοί. Αλλά πάλι ωραίοι είμαστε. Γιατί μόνο στον τόπο τον δικό μας θα υπάρχουν πάντα χαραμάδες, να εισχωρούν και τα καλά με τον τρόπο τους. Πάντως, όταν από το πρωί ώς το βράδυ έχεις να κάνεις μ’ εκείνο το μελαχροινό παιδί με το μουστάκι, πώς το λένε...

Μας τη δυσκολεύει, δεν μας την ευκολύνει τη ζωή το ...παιδί αυτό, λέτε;

Άκουσα κάπου πως ο Νταλάρας είπε πως τώρα θα καταλάβουμε την αξία της δικής του παρουσίας, τώρα που βλέπουμε το ...ποιόν των νέων ανερχομένων. Αλλά κι αυτός δεν καταλαβαίνει πως κι ο ίδιος με τη στάση του έστρωσε το δρόμο για όλ’ αυτά τα φοβερά και τρομερά; Η ταχύτητα της φθοράς είναι γεωμετρική. Θα δούμε δε και χειρότερα.

Η σωτηρία μας ήταν και θα’ ναι πάντα η πολυφωνία;

Χωρίς συζήτηση. Χωρίς να μπορώ κι εγώ με δυο κουβέντες ν’ απαντήσω σε όλα αυτά. Και είπα κι ονόματα τονίζοντας αυτά που πιστεύω. Για κανέναν άλλο λόγο, βέβαια.

Στην αρχαιότητά μας, άλλωστε, εξοστράκιζαν και τους καλούς, όταν η δύναμή τους έφτανε να ’ναι επικίνδυνη για τον Δήμο…

Η έπαρση είναι κακό αναπόφευκτο, ακόμη και στους καλούς συχνά.

Μαρίζα, εσείς δεν θέλατε να είστε χαλίφης στη θέση του χαλίφη; Τραγουδίστρια για την Ελλάδα όλη, must;

Μη σας φανεί παράξενο, αλλά εγώ νομίζω πως είμαι. Και δεν μ’ απασχολεί η πλευρά της δημοσιότητας. Έχω τα «τυχερά» του ανθρώπου που αγαπιέται πολύ. Και δουλεύω πάντα με την δύναμη της υγρασίας, νομίζω.

Ήτοι;

Η υγρασία, ξέρετε, πάει μόνο μπρος. Άμα εμφανιστεί υγρασία στον τοίχο, μην ελπίζετε πως θα πάει ποτέ πίσω. Από τη στιγμή που εμφανίστηκα κι εγώ, μόνο μπροστά πάω.

Και τα «τυχερά» σας;

Αν κάνουμε μια βόλτα έξω σε έναν πεζόδρομο μαζί…

Στη Δράκου, εδώ;

Όχι μόνον εδώ, και στην Ξάνθη, αν θέλετε, στον Έβρο πάνω, στην Αλεξανδρούπολη, δεν υπάρχει παιδί ή γέρος που να μη με ξέρει. Το μόνο που θ’ άλλαζε τα πράγματα αν είχα δημόσιες σχέσεις προσωπικές για να σας παίρνουν τηλέφωνο στα «Δίφωνα», είναι που θα κέρδιζα περισσότερα χρήματα. Έχει άλλη διαφορά ; Να χάσω εγώ αυτή την ευτυχία που έχω, να βγαίνω έξω και να μου λένε οι γυναίκες τα μυστικά τους, τη ζωή τους; Εγώ κυκλοφορώ και είμαι το αντίθετο τελείως του «οπλοφορώ». Είμαι όλο «-Βαράτε παιδιά ! », πάντα.

Τι είχε ο Νίκος ο Καββαδίας, ο αγαπημένος σας, κυρία Κωχ, που μας λείπει πολύ σήμερα;

Τι είχε ο Νίκος Καββαδίας; Είχε συνειδητή ψυχική συντριβή. Κάτι εξαιρετικά σπάνιο, νομίζω, πια στις μέρες μας.

Και τα σχέδιά σας τα παρακάτω; Έχετε;

Έχω: να τραγουδάω. Να μπορώ ν’ ακολουθώ τη φωνή μου, όπου με πάει. Τα πουλιά, ανάλογα πώς βρίσκουν τον αέρα, ταξιδεύουν, ξέρετε. Έτσι και τα τρεχαντήρια.