Ο Νίκος Ανδρουλάκης συνιστά πρότυπο ερμηνευτή που μπορεί να είναι σύγχρονος και παραδοσιακός μαζί. Η πορεία του, που ξεκίνησε από το Ηράκλειο Κρήτης, περιλαμβάνει πέντε προσωπικούς δίσκους, με πιο πρόσφατο τα "Λαλήματα Ονείρου" με τραγούδια από την Κρήτη και τη Σμύρνη. Στην προσωπική του ιστοσελίδα (www.nikosandroulakis.gr), ανακαλύψαμε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στην Μαρία-Στέλα Ζεάκη για το περιοδικό ΄ΞΑΣΤΕΡΙΑ΄ τεύχος 6 - Μάρτιος 2007, την οποία και αναδημοσιεύουμε με την ευγενική άδεια του ερμηνευτή. Μ.Π.
Που γεννηθήκατε και που μεγαλώσατε; Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την μουσική και πότε ήταν η πρώτη σας επαφή με αυτήν;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο όμορφο Αβδού Πεδιάδος που απέχει 38χ.λ.μ από το Ηράκλειο, και ανήκει στο Δήμο Χερσονήσου. Στα πρώτα μου βήματα σημαντικό ρόλο έπαιξε η οικογένεια μου, και ιδιαίτερα ο πατέρας μου που τυχαίνει να είναι ο λυράρης Μανώλης Ανδρουλάκης. Επίσης είχα την συμπαράσταση της μάνας μου, της αδελφής μου, των δασκάλων μου αλλά και των φίλων μου. Ο καθένας με βοηθούσε με τον δικό του τρόπο. Πώς να περιγράψει κανείς τα γλέντια, τις καντάδες-τον σπάνιο συνδυασμό φωνών και μουσικής στα σοκάκια και στα παραθύρια, τις έξυπνες κουβέντες και τα ατέλειωτα ξενύχτια; Σ΄ αυτό τον ευλογημένο τόπο άρχισα να ΄απλώνω΄ τα όνειρα μου…Σήμερα αισθάνομαι τυχερός που μπόρεσα να ΄μπω΄ στο δρόμο της μουσικής και του τραγουδιού.
Πότε ήρθατε στην Αθήνα και ποιος ο λόγος;
Στην Αθήνα ήρθα στα μέσα της δεκαετίας του ΄80, και ο λόγος ήταν ότι εκείνη την εποχή στο Ηράκλειο, δεν υπήρχε παρά μόνο το κρατικό ραδιόφωνο και τρία-τέσσερα μαγαζιά. Όπως καταλαβαίνετε οι συνθήκες δεν ήταν οι καλύτερες για να προχωρήσει κανείς, σε αντίθεση με το σήμερα, που έχει αλλάξει κατά πολύ το τοπίο. Έχει μπει πολύ νερό στο αυλάκι, και πια το έδαφος είναι πρόσφορο, για καλλιτεχνικές αναζητήσεις.
Η πορεία σας. Πώς ξεκινήσατε στην Αθήνα, με ποιους ήρθατε σε επαφή και ποιους συνεργαστήκατε;
Τα πρώτα χρόνια στην Αθήνα θα τα χαρακτήριζα χρόνια αγωνίας, για το αν θα μπορούσα να κάνω αυτό που είχα στο μυαλό μου. Ήθελα να συνεργαστώ με συνθέτες, που άκουγα τα τραγούδια τους στο ράδιο και στους δίσκους, και μου άρεσαν πολύ. Αυτό συνέβη θα έλεγα με τον καλύτερο τρόπο, γιατί με πήραν στις συναυλίες τους, και μου εμπιστεύτηκαν τα τραγούδια τους, σε δίσκους. Με τον Γ. Μαρκόπουλο κάναμε πολλές συναυλίες, στο Ηρώδειο(1988,2004 και 2005), στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (1994), σε όλες σχεδόν τις πόλεις της Ελλάδας, στην Ευρώπη και στην Κύπρο. Με τον Γ. Σταυριανό συναυλίες στην Κρήτη και στην Αθήνα, αλλά και δύο τον Δεκέμβριο του ΄86, στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια. Με τον Λίνο Κόκοτο συναυλίες και δισκογραφία, και με τον Χριστόδουλο Χάλαρη συνεργασία στον δίσκο ΄Κρητών Έπος΄ (1991), που ο συνθέτης έκανε την ενοργάνωση. Από τα μέσα της δεκαετίας του΄90 και μέχρι σήμερα συνεργάστηκα, με νεότερους δημιουργούς όπως: Ηλίας Κατσούλης, Γιώργος Δεσποτίδης, Παντελής Θαλασσινός, Γιώργης Θεοχαρόπουλος, Θανάσης Νικόπουλος, Γιάννης Νικολάου, Γιώργος Αρσενίδης, Αντώνης Πετράτος, Γιάννης Παξιμαδάκης, Χαρούλα Βερίγου κ.ά.
Πέρα από την αλλαγή ζωής από την επαρχία στην πόλη, συναντήσατε δυσκολίες στους κύκλους της μουσικής και της δισκογραφίας;
Κάθε αρχή και δύσκολη. Όταν όμως αγαπάς και πιστεύεις αυτό που κάνεις βρίσκεις το δρόμο σου. Εγώ πάντως, δεν θάλεγα ότι ταλαιπωρήθηκα και πολύ, γιατί όπως είπα πριν, ήξερα τι ήθελα και προχωρούσα προς αυτή την κατεύθυνση σταθερά. Δεν ήθελα τη μια μέρα το ένα, και την άλλη μέρα το άλλο. Εκεί είναι που τα πράγματα μπερδεύονται και χάνεις τον προσανατολισμό σου.
Είναι δεδομένο ότι μειονότητα υποστηρίζει το έντεχνο τραγούδι και ακόμα λιγότεροι το παραδοσιακό. Θα ερμηνεύατε τραγούδια πιο ΄΄εμπορικά΄΄ επειδή θα ΄΄πουλούσαν΄΄ και θα προσέλκυαν μεγαλύτερο κοινό;
Δεν συμφωνώ μαζί σας. Αυτό θέλουν να μας περάσουν, η μάλλον αυτό προσπαθούν να μας περάσουν, και σ΄ ένα βαθμό το έχουν καταφέρει. Θα πω κάτι, και ας το προσέξουμε όλοι. Μας παρουσιάζουν τις μειοψηφίες για πλειοψηφίες! Σήμερα κανείς δεν γνωρίζει τις πραγματικές πωλήσεις ενός ηχογραφήματος. Με ένα δελτίο τύπου και καμιά τριανταριά διαφημιστικά ο δίσκος γίνεται …πλατινένιος!!!Τώρα εγώ, για την δική μου ισορροπία, βλέπω τα πράγματα με ξεχωριστή ματιά, και κάνω ότι μπορώ να προστατέψω την άποψη μου, την αισθητική μου και το τραγούδι μου.
Η δισκογραφική σας πορεία. Υπάρχει κάποιος δίσκος που τον ξεχωρίζεται και αν ναι, γιατί;
Η δισκογραφική μου διαδρομή ξεκίνησε με συμμετοχές σε δίσκους: ΄Κρητών Έπος΄ με τρία τραγούδια, ΄Ζωγραφιές και Χρώματα΄ του Λίνου Κόκοτου(1993) με τέσσερα τραγούδια, συμμετοχή στο δίσκο με την μουσική και τα τραγούδια που έγραψε ο Μαρκόπουλος(1994), για την ΄Λυσιστράτη΄, που ανέβηκε, σε σκηνοθεσία Θύμιου Καρακατσάνη και σε μετάφραση Κ.Χ.Μύρη, ερμηνεύοντας ΄Μούσα Λακωνική΄ που ήταν ο επίλογος της παράστασης. Μετά ήρθαν και οι προσωπικοί δίσκοι: ΄Ένα φεγγάρι δρόμος΄ 1995,΄Μυθικά καράβια΄ 1997, ΄Τα Τιμαλφή΄ 2001 και ΄Ένα κομμάτι ουρανό΄ 2003. Τους αγαπώ όλους τους δίσκους μου το ίδιο, γιατί ο καθένας έχει τη δική του ιστορία και το δικό του νόημα. Την ίδια αγάπη νιώθω και για τραγούδια που έχω πει σε συμμετοχές. Στον δίσκο ΄Στο Νότο έρωτας φυσά΄ του Γιάννη Νικολάου έχω τραγουδήσει τέσσερα ωραία τραγούδια. Στο δίσκο του Θανάση Νικόπουλου ΄Τραγούδια του έρωτα και της θάλασσας Νο 2΄, έχω τραγουδήσει, δύο εξίσου ωραία τραγούδια, ΄Μετά την Τροία΄ σε ποίηση του Γιάννη Ρίτσου και ΄Πλάνη διπλή των ερώτων΄ σε ποίηση του Γιώργου Βέη. Επίσης τα δύο τραγούδια ΄Γεια σου χαρά σου Βενετιά΄ και ΄Ο πραματευτής΄, που συμπεριλαμβάνονται στον δίσκο ΄Σαν έρθουν μάνα οι φίλοι μου΄, ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας, που οργανώθηκε στο θέατρο Λυκαβηττού (Ιούλιος 2002), για τον Νίκο Ξυλούρη, κ.ά.
Σε προηγούμενη συνέντευξη σας είχατε πει πως: ΄΄Για να μπεις στο χώρο στο τραγούδι σήμερα πρέπει να σε θέλει ο φακός΄΄. Είναι γεγονός επίσης ότι η μουσική σήμερα, σε κάποια είδη της, δεν εξελίσσεται, ανακυκλώνεται Εσείς, από τα 22 χρόνια εμπειρίας σας σ΄ αυτό το χώρο, τι θα συμβουλεύατε τους νέους και ως πομπούς αλλά και ως δέκτες;
Το είχα πει στο μουσικό περιοδικό ΄΄Μετρονόμος΄΄. Η σημερινή πραγματικότητα είναι άσχημη και σκληρή. Παρόλο όμως αυτά, υπάρχει ένα μουσικό οικοδόμημα από νέους δημιουργούς, που αντιδρούν στα υποπροϊόντα και στα κακορίζικα κατασκευάσματα, έχουν τα μάτια τους ανοιχτά, αγαπούν αυτό που κάνουν και μας έχουν δώσει τραγούδια, με ωραία στοιχεία τέχνης. Πιστεύω ότι ο χρόνος θα είναι φιλικός μαζί τους.
Πώς βλέπετε τους φοιτητές που ασχολούνται με την παράδοση, παραδοσιακοί χοροί και μουσική και πιο συγκεκριμένα Κρητική παράδοση.
Είναι σημαντικό και συγκινητικό να βλέπεις τους φοιτητές να συμμετέχουν με πάθος, σε αυτό που λέμε παράδοση. Χορός, μουσική, τραγούδι, έθιμα…Άλλωστε μη ξεχνάμε ότι αν δεν ακούσεις και δεν διασκεδάσεις με τα τραγούδια του τόπου σου, δεν μπορείς να θεωρείς τον εαυτό σου ικανοποιημένο.
Πώς κρίνετε τους κρητικούς συλλόγους και ενώσεις που κινητοποιούνται στην Αττική. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη πολιτιστική τους δράση;
Παρακολουθώ όσο μπορώ από κοντά τις πολιτιστικές δραστηριότητες των Κρητικών συλλόγων εδώ στην Αττική, και με αρκετούς έχω συνεργαστεί σε επίπεδο συναυλιών. Θα πω ότι κρατούν ψηλά την σημαία της Κρήτης. Δεν ξεχνούν την Μάχη της Κρήτης, δεν ξεχνούν το Αρκάδι, δεν ξεχνούν να τιμούν μεγάλες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών, δεν ξεχνούν τον Κλείδωνα, το πάτημα των σταφυλιών κ.ά. Ασφαλώς η κύρια επιδίωξη τους και η βαθιά τους επιθυμία, είναι να πραγματοποιούν εκδηλώσεις τιμής, μνήμης και χαράς για τους Κρητικούς της Αθήνας. Οι περισσότερες δε από αυτές τις εκδηλώσεις παρουσιάζουν σημαντικό ενδιαφέρον, γιατί λειτουργούν σαν ΄γέφυρες΄, που συνδέουν τα προηγούμενα με τα επόμενα.
Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι δεν πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στις οποίες να συμμετέχουν αν όχι όλοι, οι περισσότεροι κρητικοί φορείς όπως για παράδειγμα η ομοσπονδία των Ηπειρωτών που ετησίως κάνει εκδηλώσεις με συμμετέχοντες Ηπειρωτικά σωματεία απ΄ όλη την Ελλάδα;
Συμφωνώ μαζί σας. Καλό θα ήταν να γινότανε και κάποια καλλιτεχνικά γεγονότα με την συμμετοχή Κρητικών σωματείων από διάφορα μέρη της χώρας. Στο χέρι μας είναι να το πετύχουμε. Οργάνωση φαντάζομαι ότι χρειάζεται, γιατί θέληση σίγουρα έχουμε.
Σας πετυχαίνουμε σε περίοδο καλλιτεχνικής δημιουργίας;
Ναι αυτή την εποχή βρίσκομαι στο στάδιο της προετοιμασίας για το επόμενο δισκογραφικό μου βήμα (σ.σ.: τον δίσκο "Λαλήματα Ονείρου"). Θα είναι ένας δίσκος με παλιά σημαντικά τραγούδια, διαλεγμένα με μεράκι, τραγούδια πολύτιμα, που μας έχουν χαρίσει συγκίνηση, ενθουσιασμό και μοναδικές αλήθειες.
Κάθε πότε κατεβαίνετε στην πατρίδα; Θα επιστρέφατε για να ζήσετε μόνιμα;
Θα ήθελα να πηγαίνω πολύ συχνά, αλλά τα της μουσικής και του τραγουδιού-ο δρόμος που λέγαμε στην αρχή- δε μας κάνουν εύκολα τη χάρη! Κατεβαίνω το Πάσχα, τα καλοκαίρια, και όποτε ταιριάσει. Τώρα για να ζήσω στην Κρήτη; Εύχομαι να γίνει σύντομα, γιατί αρκετά, της λείψαμε και μας έλειψε.