Τα τραγούδια των Ισπανοεβραίων συνιστούν στο σύνολό τους ένα αρκετά αντιφατικό όσο και γοητευτικό μωσαϊκό. Ο Ευρωπαϊκός Μεσαίωνας, η Βυζαντινή και η Αραβοπερσική παράδοση συνυπάρχουν με στοιχεία απ’ τη λαϊκή μουσική της Ιβηρικής, της Βαλκανικής και της ευρύτερης Μεσογείου. Άλλοτε πρόκειται για πρωτότυπα κομμάτια, που δέχτηκαν την καταλυτική επίδραση των εθνοτήτων που φιλοξένησαν τους Σεφαραδίτες, και άλλοτε για δάνειες μελωδίες, που ενσωματώθηκαν μετά από τις αναγκαίες τροποποιήσεις στη σεφαραδίτικη μουσική παράδοση.
Η αφομοίωση όλων αυτών των επιρροών δεν υπήρξε πάντοτε τόσο ομαλή, κι έτσι αρκετές φορές τα τραγούδια δίνουν την αίσθηση του παλίμψηστου, με διαδοχικές επιστρωματώσεις που αναδεικνύονται η μια κάτω από την άλλη παραπέμποντας κάπως στη σύγχρονη τεχνική του κολλάζ. Άλλωστε, κάθε μελωδία συναντάται σε αρκετές παραλλαγές, μερικές φορές τόσο διαφορετικές, ώστε δύσκολα να μπορεί να ανιχνευθεί η αρχική της μορφή.
Όλα τα τραγούδια έχουν τροπικό (modal) χαρακτήρα, ακολουθώντας το σύστημα των ήχων της Βυζαντινής μουσικής ή το αντίστοιχο του Δυτικού Μεσαίωνα. Οι μελωδίες ποικίλλουν, από τις πιο απλές συλλαβικές μέχρι τις πιο έντονα μελισματικές, ενώ οι ρυθμοί πολλές φορές δεν είναι σταθεροί και συμμετρικοί, άλλοτε για να διευκολύνουν την μελωδική ανάπτυξη κι άλλοτε απλώς σαν αποτέλεσμα της συνύπαρξης των τόσο διαφορετικών επιρροών.
(…)
Κώστας Βόμβολος
Θεσσαλονίκη, Μάιος 1994
(από το cd "Σαβίνα Γιαννάτου – άνοιξη στη Σαλονίκη", LYRA 4765)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου