Ένα κείμενο του Σταύρου Κουγιουμτζή

Με συγκίνηση λάβαμε από τη Μαρία Κουγιουμτζή ένα χειρόγραφο του πατέρα της, του μεγάλου συνθέτη Σταύρου Κουγιουμτζή. Περιγράφει τη γνωριμία του με τη μουσική αλλά και με τους εργατικούς αγώνες. Την ευχαριστούμε θερμά για την ευγενική παραχώρηση του χειρογράφου.

ηρ.οικ.

"Ήταν η χρονιά που έγινε η μεγάλη απεργία των καπνεργατών. Η μητέρα μου είχε πάρει μέρος, κι ένας αστυνομικός τη χτύπησε με τον υποκόπανο του όπλου του και την τραυμάτισε ελαφρά στον ώμο. Δύο άλλοι τρέξανε να την πιάσουν, πιο εκεί περίμενε μια κλούβα. Η μητέρα μου τους ξέφυγε και τράβηξε προς τις Σαράντα Εκκλησιές.

Εκεί έμεινε στο σπίτι μιας ξαδέρφης της ώσπου να ησυχάσουν τα πράγματα.

Ήταν το 1936, τότε που σκοτώθηκε κι ένα παλικάρι.

Ένα παλικάρι που αργότερα έγινε αμάραντα λουλούδια στον Επιτάφιο του Γιάννη Ρίτσου και Μίκη Θεοδωράκη. Τραγούδι.

Όταν ήμουν πέντε χρονών, η μητέρα μου αγόρασε ένα γραμμόφωνο και καμιά δεκαριά πλάκες. (Έτσι λέγαμε τότε τους δίσκους.) Κυρίως με σμυρναίικα τραγούδια και κάνα δύο οπερέτες. Τέτοιο πράγμα δεν είχα ξαναδεί. Ήταν κάτι σαν βαλίτσα. Τραγούδια άκουγα κάθε βράδυ στη γειτονιά μας, γιατί αυτοί οι ξεριζωμένοι τα μόνα πράγματα που μπόρεσαν να φέρουν από τις πατρίδες τους ήταν τα τραγούδια τους και οι ψυχές τους. Τραγούδια όμως από μηχάνημα πρώτη φορά άκουγα.

Μ’ αυτό το γραμμόφωνο περνούσα πολλές ώρες κάθε μέρα. Έμαθα να το κουρντίζω, να βάζω πλάκες και ν’ αλλάζω βελόνα. Ήταν κάτι μαγικό. Αλλά εκείνο που με μάγευε πιο πολύ, ήταν οι ετικέτες των δίσκων. Ήταν κάτι πολύχρωμες ζωγραφιές σαν τα σκαλιστά.

Ώρες ολόκληρες χάζευα το σκυλάκι με το γραμμόφωνο της HIS MASTER’S VOICE, και την καρδερίνα με το κλουβί της ODEON".

(…)

Σταύρος Κουγιουμτζής