"ΘΕΛΩ ΝΑ ΤΑ ΠΩ", ΜΕΡΟΣ 4ο

Η ιστορία γνωστή: το "Βήμα της Κυριακής" επανεκδίδει το δίσκο "Θέλω να τα πω" του Άκη Πάνου, με το γνωστό μαύρο εξώφυλλο, αλλά και με περιεχόμενο στο οποίο έχει παρέμβει βάναυσα ο Γιώργος Νταλάρας. Πειραγμένες ενορχηστρώσεις, προσθήκες οργάνων, αφαιρέσεις άλλων, νέες ερμηνείες, άλλη μίξη, και πάει λέγοντας, όλα υπό το παλαιό, κλασικό περιτύλιγμα του αρχικού εξωφύλλου και τίτλου του δίσκου. Μία πρώτη αντίδραση στα Μ.Π. γράφτηκε ΕΔΩ. Στο κείμενο υπήρχε αναφορά και σε μία αναλυτική παρέμβαση του Τάσου Καραντή στον E-Orfea, ΕΔΩ. Και πρόσφατα αναδημοσιεύσαμε ένα άρθρο του Στέλιου Ελληνιάδη από το "Δρόμο", ΕΔΩ (Αρχική πηγή: ΕΔΩ). Σήμερα, δημοσιεύουμε ένα κείμενο του διαχειριστή του E-Orfea που κατατέθηκε ως σχόλιο στο blog και κρίναμε ότι αξίζει να υπάρχει και ως ξεχωριστή ανάρτηση. Πέρα από τις διαβάσεις και τις διασταυρώσεις της ιστορικής αλήθειας, πεποίθησή μου παραμένει ότι η πρωτοβουλία του Νταλάρα, ανεξάρτητα από την αισθητική της αξία, είναι αψυχολόγητη και προδίδει έναν παρεμβατισμό και έναν επεκτατισμό που δεν συνάδει ούτε με την καταγεγραμμένη διαδρομή του συγκεκριμένου δίσκου, αλλά ούτε και με το καλλιτεχνικό μέγεθος του ίδιου του Νταλάρα. Ευχαριστώ θερμά τον Τάσο Καραντή για τη συμβολή του σε έναν αναγκαίο και χρήσιμο διάλογο. ηρ.οικ.

-----

Μια απάντηση στον Στέλιο Ελληνιάδη

του Τάσου Καραντή

Την άποψη μου για την λανθασμένη κίνηση του Νταλάρα να επεξεργαστεί και να κάνει αλλαγές, στό όνομα μάλιστα μιας αυθεντικής επανέκδοσης, στο "Θέλω να τα πω", την έχω αναπτύξει αναλυτικά στο www.e-orfeas.gr.

Διαβάζοντας όμως τα γραφόμενα του Στέλιου Ελληνιάδη, θέλω - χάριν της έρευνας, της ιστορίας, αλλά και της εδώ συζήτησης - να θέσω κάποια ερωτήματα, γιατί, έχω την εντύπωση, πως οι αρχές του Άκη Πάνου ήταν αυστηρές ή ελαστικές κατά περίπτωση και συγκυρία.

1)Αναφέρει ο Ελληνιάδης ότι ο Άκης Πάνου δεν ήθελε να μπαίνουν στα εξώφυλλα των δίσκων του φωτογραφίες των τραγουδιστών, πηγαίνοντας κόντρα στο μάρκετινγκ. Στον δίσκο όμως του Στέλιου Καζαντζίδη "Η ζωή μου όλη"(1974) - όπου ο Άκης Πάνου υπογράφει την μια πλευρά του - φιγουράρει η φωτογραφία του Καζαντζίδη. Ακόμα - τρία χρόνια μετά το "Θέλω να τα πω" - στον δίσκο του Γιώργου Μαργαρίτη "Ο τελευταίος πυρετός"(1985) - όπου ο Άκης Πάνου υπογράφει την μια πλευρά του - φιγουράρει και πάλι η φωτογραφία του Μαργαρίτη. Μάλιστα στους δυο αυτούς δίσκους δεν υπάρχει καν το όνομα του Άκη Πάνου στο εξώφυλλο! Γιατί το δέχτηκε;

2)Αναφέρει, ακόμα, ο Ελληνιάδης, πως ήταν δεδηλωμένη επιθυμία του Άκη Πάνου να μην συγχέονται τα δικά του τραγούδια με άλλων συνθετών στους προσωπικούς δίσκους τραγουδιστών. Στους δίσκους που προανέφερα όμως, συνυπάρχουν. Στον δίσκο του Καζαντζίδη, μαζί με τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου, του Ι. Βασιλόπουλου και του ίδιου του Καζαντζίδη(ως συνθέτη) και στο δίσκο του Μαργαρίτη με τραγούδια του Αντώνη Ρεπάνη και του Γιώργου Μπούρα. Γιατί το δέχτηκε σ' αυτές τις περιπτώσεις;

Το "αστείο" είναι ότι τραγούδια του Άκη Πάνου δεν μπήκαν για πρώτη φορά σε προσωπικό δίσκο του Νταλάρα, στο δίσκο "Τα τραγούδια μου"(1983), αλλά στο δίσκο του Νταλάρα "50 χρόνια ρεμπέτικο τραγούδι"(1975). Απ' όσο γνωρίζω δεν διαμρτυρήθηκε δημόσια τότε. Γιατί;

3) Το ανέκδοτο τραγούδι "Πριν, τώρα πάντα"(που καλώς, κατά τη γνώμη μου, για την ιστορία της δισκογραφίας μας, μπήκε ως bonus track στην επανέκδοση), όπως αναφέρει ο Γιώργος Τσάμπρας, στο ένθετο της επανέκδοσης, ηχογραφήθηκε(όπως μπήκε στην επανέκδοση του δίσκου) από τον Νταλάρα το 1981/2. Το τετράστιχο όμως που αναφέρεται στον Παπανδρέου γράφτηκε από τον Άκη Πάνου, 3 χρόνια μετά, το 1985, όπου και κυκλοφόρησε σε 45άρι με τον ίδιο τον Πάνου. Μάλιστα, το 1989, ο ίδιος ο Πάνου, το αφαίρεσε, από την ζωντανή ηχογράφηση του τραγουδιού από τις εμφανίσεις του στο "Επειγόντως", εξηγώντας στον Τσάμπρα - εννοώντας τον Ανδρέα Παπανδρέου - ότι "πεσμένο άνθρωπο εγώ δεν χτυπάω!". Δεν τα γνωρίζει αυτά ο Ελληνιάδης; Γιατί τότε κατηγορεί τον Νταλάρα ότι αφαίρεσε ένα τετράσχτιχο το οποίο γράφτηκε 3 χρόνια μετά, αφότου ηχογράφησε το κομμάτι ο Νταλάρας;

Τέλος, να καταθέσω την άποψή μου για την έκφραση "τα τραγούδια μου", αλλά κι ως τίτλου του όποιου δίσκου. Πως δηλαδή πρέπει να πει ένας τραγουδιστής τα τραγούδια του ρεπερτορίου του που έχει τραγουδήσει ο ίδιος; Νομίζω, πως ο κάθε - καλοπροαίρετος όμως - άνθρωπος, καταλαβαίνει, ότι όταν ένας τραγουδιστής λέει "τα τραγούδια μου", εννοεί αυτά που έχει τραγουδήσει αυτός, όπως όταν ένας συνθέτης λέγοντας "τα τραγούδια μου", εννοεί αυτά στα οποία έχει γράψει την μουσική τους κι όταν ένας στιχουργός λέει "τα τραγούδια μου" εννοεί αυτά που έχει γράψει τους στίχους. Όλοι "τα τραγούδια μου" θα πουν, αλλά είναι διακριτοί κι αυτονόητοι οι ρόλοι. Που είναι το πρόβλημα;