Κατερίνα Πολέμη
Spread the music not the name
2011, Προσωπική παραγωγή
Μπορεί η ίδια να θέλει να διαδώσουμε τη μουσική και όχι το όνομά της, αλλά παρακαλώ κρατήστε το κι αυτό: Κατερίνα Πολέμη. Ο δίσκος της προστάζει με ταπεινότητα: "Spread the music not the name". Έπεσε στα χέρια μου μέσα από ένα ωραίο γαϊτανάκι ανθρώπων και συμπτώσεων. Δεν μπορώ να θυμηθώ την τελευταία φορά που ένιωσα τέτοια έκπληξη, τέτοιο ενθουσιασμό, τέτοια ειλικρινή αίσθηση αγαλλίασης και πληρότητας. Ή μάλλον θυμάμαι, ήταν όταν άκουσα ανεξέλεγκτες καταστάσεις σύγχρονης γυναικείας μυθολογίας, όπως η Amy και η Joss Stone και η Zaz και η Soap & Skin και η Adele. Είναι δεδομένο ότι η δουλειά της Πολέμη αποτελεί ό,τι πιο πρωτότυπο και ενδιαφέρον έχει να επιδείξει σήμερα (και χθες) εκείνο το κομμάτι της ελληνικής σκηνής που διεκδικεί να συνομιλεί με τον υπόλοιπο κόσμο. Για την ακρίβεια, η Πολέμη δεν συνομιλεί με τις μουσικές του κόσμου, αλλά τις εμπεριέχει, όπως εμπεριέχουμε τις αισθήσεις μας. Κουβαλάει μέσα στο αίμα της το gipsy swing, αναπνέι την cool jazz, ξυπνά με bossa nova και βγαίνει στο δρόμο με ό,τι αντιλαμβάνεται ως ελληνικές, βραζιλιάνικες, αμερικάνικες ή παριζιάνικες αποσκευές.
Ο όρος "αγγλόφωνο" φαντάζει πολύ φτωχός για να περιγράψει το τραγούδι της. Δεν είναι αγγλική η φωνή της Πολέμη, δεν είναι ελληνική, δεν είναι και είναι την ίδια στιγμή, γιατί είναι μία φωνή βαθιά κοσμοπολίτικη - όχι ελιτίστικη ή τουριστική, κοσμοπολίτικη ως αίτημα υπέρβασης των συνόρων και ταυτόχρονης καταβύθισης σε αυτά. Κι όλο αυτό το πακετάκι είναι βιωμένο, όχι αποτέλεσμα θέασης κινηματογραφικών ταινιών ή ανάγνωσης βιβλίων αλλά της ίδιας της ζωής, όπως καταμαρτυρά και το βιογραφικό της νεαρής δημιουργού με τις ελληνο-βραζιλιάνικες ρίζες και την υψηλού επιπέδου αμερικάνικη μουσική εκπαίδευση. Η Πολέμη έχει συνθετική, ποιητική και ερμηνευτική προσωπικότητα, και τη βγάζει βόλτα ως έχει, χωρίς να πουλάει underground ή αγοραφοβία και φοβισμένο στυλάκι, χωρίς να πουλάει τίποτα το εξω-μουσικό. Έχει έμπνευση πηγαία και ξέφρενη, και έτσι δεν χρειάζεται πριόνια κι άλλα εξωτικά όργανα ή αλογόμυγες με σκατά και δεκάλεπτες παύσεις για να φτιάξει δίσκο. Έχει μία απόλυτη αίσθηση του ρυθμού με τον οποίο παίζει ανεξέλεγκτα, φρένο-γκάζι, και στην αφή του οποίου σε προσκαλεί να λικνιστείς κι εσύ. Έχει, τέλος, και μία στιχουργική που αντανακλά βαθύτατη γνώση της αγγλικής γλώσσας, περιγράφοντας ιστορίες και εικόνες με μία απίθανη φυσικότητα, χωρίς προσποίηση, χωρίς επίφαση, χωρίς καμία ψευτο-σοβαρότητα.
Γιατί εν τέλει, τούτο είναι το πλεονέκτημα της Πολέμη έναντι των υπολοίπων της γενιάς και της σκηνής της: δεν παίρνει τον εαυτό της πολύ στα σοβαρά. Αυτό αντανακλάται στη χροιά της φωνής της, στην ερμηνευτική και στιχουργική και μελωδική της έκφραση, στον τρελό αυθορμητισμό της! Παίζει μουσική, και παίζει με τη μουσική. Παίζει, κυριολεκτικά, όπως θα παίζαμε μία παρτίδα τάβλι ή ένα ματσάκι στην αλάνα, με την ίδια ζωντάνια και την ίδια φυσικότητα. Και τα 8 τραγούδια του δίσκου είναι εξαιρετικά, υποβοηθούμενα και από τις ευφυείς ενορχηστρώσεις του γάλλου κιθαρίστα Jean Philippe Crespin. Η τζαζ κιθαριστική του ταυτότητα προδίδεται εύκολα, χωρίς όμως να επιβάλλεται στο υλικό. Α, και μιλώντας περί υλικού, δώστε βάση στο track 4 (Hey! Mr.) και στο track 8 (Like Mother, Like Son). Απλώς τέ-λει-α!
Ο μόνος προβληματισμός μου είναι η ιδέα ότι η Ελλάδα ίσως παραείναι μικρή για το άστρο δημιουργών που παίζουν στις world συχνότητες, όπως η Πολέμη. Από την άλλη, μπορεί τελικά η βυζαντινο-φεουδαρχική, βλαχο-techno, αναρχοαυτόνομη παραγκούπολη (η Ελλαδάρα μας) να αποτελέσει ιδανικό θερμοκήπιο για τις μελλοντικές σπορές της δημιουργού. Λέτε να μην απαιτηθεί ο δρόμος της (εκ νέου) εξόδου της στο εξωτερικό; Μας το εύχομαι!
Ηρακλής Οικονόμου
Ηρακλής Οικονόμου
10 σχόλια:
τι είναι αυτή,που και το όνομα της με λατιν-φραγκολεβαντίνα?
Μήπως να καταργήσουμε τα ελληνικά?
Ας πάει να κάνει καριέρα στην ΑΜΕΡΙΚΉ.Τι να της κάνουν οι ιθαγενείς.
Όταν μία παραγωγή ηχογραφείται στο εξωτερικό, τυπώνεται στο εξωτερικό, εκδίδεται στο εξωτερικό, είναι φυσιολογικό να έχει και λατινικούς χαρακτήρες στο εξώφυλλο. Κάθε δίσκος έλληνα συνθέτη που έχει κυκλοφορήσει στο εξωτερικό και προορίζεται για τη διεθνή αγορά φέρει λατινικούς χαρακτήρες, είτε είναι το Canto General του Θεοδωράκη από την RCA, είτε τα soundtracks της Καραΐνδρου από την ECM. Μην παραβιάζετε πόρτες ορθάνοιχτες.
"Βυζαντινο-φεουδαρχική, βλαχο-techno, αναρχοαυτόνομη παραγκούπολη, η Ελλαδάρα μας" δεν μπορεί εφόσον έτσι την ορίζετε κύριε Blogger να αποτελέσει ιδανικό θερμοκήπιο για τις μελλοντικές σπορές της δημιουργού. Χώρες που τα πολιτισμικά τους στοιχεία και η κοινωνική τους σύνθεση εκφράζονται με τους παραπάνω χαρακτηρισμούς αποτελούν περιοχές άνυδρες, ερημικές όπου δεν βλαστάνει τίποτα. Τραγική αντίφαση προσωπικού αδιεξόδου αυτή η τοποθέτηση.
Μία αντίφαση δεν είναι αναγκαία "τραγική", μπορεί να είναι και δημιουργική. Και σε ζώνες βαθιά αντιφατικές όπως η τωρινή Ελλάδα, βλασταίνουν ποικίλα ενδιαφέροντα πράγματα.
Τώρα, τα περί προσωπικού αδιεξόδου επιστρέφονται, ιδιαίτερα γιατί βλέπω με τρόμο ότι οι καλοκαιρινές διακοπές δεν κατάφεραν να απαλύνουν ούτε ελάχιστα την γεροντοκορική μιζέρια που αποπνέουν τα σχόλιά σας. Τα ίδια και τα ίδια, κουράσατε αγαπητέ μου. Λίγες διακοπές ακόμα; Σκεφθείτε το.
Η Ελλαδάρα μας δεν είναι αυτή που περιγράφεις. Η Ελλάδα είναι η χώρα που ο πολίτης της μπορεί να μην είναι λειτουργικός, όπως ο σύγχρονος πολίτης της εσπερίας, είναι όμως δημιουργικός, εργατικός και συλλογικός. Γι αυτό και μόνο γι αυτό υπάρχει ελπίδα να ανθίσει η μουσική και της συγκεκριμένης δημιουργού στην πατρίδα μας. Όσο για το argumentum ad hominem που συνεχώς διαπράττεις στις απαντήσεις σου είναι γνωστή λογική πλάνη ελλείψει επιχειρημάτων. Ελπίζω μετά τις θερινές διακοπές να απαλλαγείς από αυτό το κουσούρι. Και μια παράκληση στο όνομα του ειλικρινούς διαλόγου ανεξάρτητα των διαφωνιών το φύλο μου είναι θηλυκό και επομένως το αγαπητέ μου είναι αγαπητή μου. Αν το σεβαστείς θα είναι μια καλή αρχή για να ξεπεραστεί το πρόβλημα με το argumentum ad hominem.
Σας απάντησα με επιχείρημα που είναι εντελώς άσχετο με την προσωπικότητά σας, ασχέτως αν δεν σας άρεσε. Άρα, μην μου κάνετε μαθήματα λογικής σκέψης και επιχειρηματολογίας, πείτε απλά ότι διαφωνείτε με το επιχείρημά μου.
Η γενικότερη παρατήρησή μου - παρατήρηση, όχι επιχείρημα - πράγματι αφορά την προσωπικότητά σας, στο βαθμό που αυτή καθορίζει τα μονίμως αρνητικά, μίζερα και εξυπνακίστικα σχόλιά σας.
Όσο για το φύλο σας και την απόπειρα ειλικρινούς διαλόγου, ο ειλικρινής διάλογος απέχει έτη φωτός από τα "προσωπικά αδιέξοδα" και τη "γνωστή λογική πλάνη ελλείψει επιχειρημάτων". Αφήστε τον λοιπόν για κάνα άλλον, τον ειλικρινή διάλογο.
Στο διαταύτα, επιμένω ότι η πρόσμιξη διαφορετικών ρευμάτων, εποχών και τρόπων στη μουσική της κυρίας Πολέμη αποπνέει μία αν-αρχική κλίση που ταυτίζεται με το συγκεκριμένο ιστορικό, πολιτισμικό και ανθρωπολογικό ψηφιδωτό της πατρίδος μας.
Και σταματώ εδώ, για να συνεχίσετε τον ειλικρινή σας μονόλογο, πλέον.
Εγώ θα συνεχίσω το διάλογο ακόμα και αν εσύ επιλέξεις να τον κάνεις μονόλογο. Βέβαια για τους αναγνώστες θα παραμείνει διάλογος ακόμα και αν εσύ σιωπήσεις. Σκέψου το λίγο αυτό...
1. Ο χαρακτηρισμός της Ελλάδας εκ μέρους σου ήταν γενικός και καθολικός. Άρα η αντίφαση δεν είναι ανάμεσα σε μια Ελλάδα με τα χαρακτηριστικά που εσύ της απέδωσες και μια άλλη με τα δικά μου. Η αντίφαση για την οποία μίλησα είναι αυτή ανάμεσα στους σπόρους της καλλιτεχνικής δημιουργίας της συγκεκριμένης δημιουργού και του τόπου που αυτή η τελευταία μπορεί να ανθίσει ή να καταστραφεί. Αφού λοιπόν ο τόπος είναι καθολικά αυτός που περιέγραψες - το καθολικά βγαίνει γιατί δεν μίλησες και για μια άλλη Ελλαδάρα - είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί να ανθίσει και η συγκεκριμένη καλλιτεχνική δημιουργία. Άρα δεν προσέφερες επιχείρημα που απλά όπως λες δεν μου άρεσε...
2. Χαρακτηρίζεις για μια ακόμα φορά αρνητικά τα σχόλιά μου πράγμα που δεν θα χρειαζόταν αν ένιωθες ότι έχεις επαρκή επιχειρήματα. Ο επιστημονικός σχολιασμός πρέπει να αρκείται στην αντιπαράθεση επιχειρημάτων.
3. Ο διάλογος είναι ειλικρινής ακόμα και όταν οι απόψεις που διατυπώνονται συνοδεύονται από την παρουσίαση των ψυχολογικών κινήτρων που ίσως τις διαμορφώνουν. Άλλωστε αυτό κάνεις εσύ κατά κόρον όταν μιλάς για γεροντοκορική μιζέρια κλπ. Επομένως μην αμφισβητείς την ειλικρίνεια του διαλόγου.
4. Μην αρνείσαι με επιμονή το να σου κάνουν μαθήματα. Σου έχω ξαναπεί ότι είναι χρήσιμα σε όλους μας. Δεν τα ξέρεις όλα παρόλο ότι επιχειρείς πολλές φορές με τις αναλύσεις σου να ακουμπήσεις περιοχές που γίνεται φανερό από τα ίδια τα κείμενά σου ότι δεν τις ξέρεις.
5. Εγώ όπως βλέπεις περιορίζω τα σχόλιά μου και τις αναλύσεις μόνο σε αυτά που έχω την εντύπωση ότι τα γνωρίζω. Γι αυτό και σε τόσες δημοσιεύσεις που έχεις κάνει από την τελευταία φορά που σχολίασα δεν έγραψα τίποτα.
Κάνετε λόγο για επιστημονικό σχολιασμό, αλλά δυσκολεύεστε να κατανοήσετε έστω και το απλούστερο των επιχειρημάτων μου. Για δημιουργική αντίφαση ανάμεσα στο χώρο και στον καλλιτέχνη μίλησα, όχι για αντίφαση ανάμεσα σε δύο Ελλάδες. Καλά κρασά. Κατά τα λοιπά, έχετε κι άποψη περί επιστημονικότητας...
Και όπως σας είπα, καλό θα ήταν να αφήσετε ήσυχους τους αναγνώστες, μη μιλάτε εκ μέρους τους. Είναι κάπως άκομψο.
Τέλος, ποιός σας είπε ότι αρνούμαι την παράδοση μαθημάτων; Γνωρίζετε εσείς τους δασκάλους μου; Γνωρίζετε τα μαθήματα που έλαβα και λαμβάνω; Μην μπερδεύεστε. Αρνούμαι την παράδοση μαθημάτων από σας, αγαπητέ μου Σοφία, διότι ο λόγος σας δεν παρακολουθεί το κείμενο, δεν συνδιαλέγεται, και άρα δεν μπορεί να προχωρήσει τη δική μου σκέψη μπροστά. Ο λόγος σας επικαλείται ασταμάτητα (επιστημονικότητα, ειλικρίνεια, διδακτικότητα, εγκράτεια), μόνο που δεν με αφορούν οι θαυμαστές σας ιδιότητες, αλλά το τι πραγματικά έχετε να πείτε. Και δυστυχώς, για τα δικά μου κριτήρια, δεν έχετε να μου πείτε τίποτα. Το σημείο (1) της τελευταίας σας απάντησης δείχνει ότι η οποιαδήποτε προσπάθεια συζήτησης είναι απλώς μάταια. Σας λείπει η διαλεκτική.
Χαίρομαι για την άμεση δικαίωση του επιχειρήματός μου. Η αντίφαση της άνυδρης Ελλαδάρας και της δημιουργικότητας της καλλιτέχνιδος δεν μπορεί να δουλέψει. Η απολυτοποίηση εκ μέρους σου της Ελλαδάρας ως καθολικά βλαχο-Techno και αναρχοαυτόνομης παραγκούπολης δεν επιτρέπει στην αντίφασή σου να δουλέψει. Πρέπει να υπάρχει η γενική αντίφαση μέσα στην οποία μπορεί να δουλέψει το επιμέρους δηλαδή η δημιουργικότητα της καλλιτέχνιδος. Η θέση και η αντίθεση δεν αποτελούν αλληλοαποκλειόμενα σύνολα γιατί τότε δεν μπορεί να προκύψει η σύνθεση. Ατυχώς δεν κατάλαβες τίποτα από το 1. Τώρα τι έχει διαβάσει και σπουδάσει ο καθένας μας κρίνεται από τα γραφόμενά του.
Η γνωστή εμμονή να έχετε την τελευταία λέξη. Να την έχετε, όχι όμως διαστρεβλώνοντας. Πού είδατε εσείς στο κείμενο το επίθετο "άνυδρη"; Καταλαβαίνω ότι χρειάζεστε τη συγκεκριμένη λέξη για να στηρίξετε τη βαθυστόχαστη κριτική σας, όμως δυστυχώς για σας δεν υπάρχει στο αρχικό κείμενο, την ανακαλύψατε και την κοτσάρετε ως δική μου.
Προσωπικά δεν με ενδιαφέρουν ούτε οι σπουδές ούτε τα διαβάσματά σας. Με γεια σας με χαρά σας. Εξάλλου, μόλις 20 ετών είστε κατά προηγούμενη δήλωσή σας (σας βοηθάω doc), έχετε όλο το χρόνο μπροστά σας για να διαβάσετε και να σπουδάσετε. Εσείς όμως τι ζόρι τραβάτε με τα δικά μου διαβάσματα και σπουδάγματα; Μην αρχίζετε έτσι ανταγωνιστικά και κομπλεξικά το ταξίδι της γνώσης. Over and out.
Δημοσίευση σχολίου