Μνήμη Αλέκας Καρούμπαλου-Βάκη

Τον Αύγουστο "έφυγε" η συντρόφισσα Αλέκα Καρούμπαλου-Βάκη, μητέρα του φίλου και συνεργάτη των Μ.Π. Αλέξη Βάκη. Στη μνήμη της αναδημοσιεύουμε ένα πορτραίτο της που δημοσιεύτηκε στην "Αυγή" της 27ης Σεπτεμβρίου 2012. Καλό ταξίδι. ηρ.οικ.

(Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ & Αλέκα Καρούμπαλου-Βάκη,

νεαρές μαθήτριες και μέλη της ΕΠΟΝ Παγκρατίου)

Τη Δευτέρα 27 Αυγούστου έφυγε από τη ζωή η αγωνίστρια της Εθνικής μας Αντίστασης και της Αριστεράς Αλέκα Καρούμπαλου - Βάκη. Η κηδεία της έγινε την επομένη (28/8) στο νεκροταφείο της Καισαριανής, όπου τη συνόδευσε πλήθος από συγγενείς, συναγωνιστές και φίλους.

Η Αλέκα ανήκει σ' εκείνη τη δρακογενιά των νέων του 1941-1944 που πάλεψαν με νύχια και με δόντια ενάντια στον ξένο κατακτητή και τους ντόπιους συνεργάτες του, αλλά και συνέχισαν όλα τα κατοπινά χρόνια να αγωνίζονται για μια άλλη Ελλάδα, πιο δίκαιη, πιο ανθρώπινη, πιο δημοκρατική.

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1925 από γνωστή δημοκρατική οικογένεια. Στη συνέχεια η οικογένεια μετακόμισε στην Αθήνα και συγκεκριμένα στην περιοχή του Παγκρατίου και εκεί έζησε όλη της σχεδόν τα χρόνια. Η ξένη κατοχή τη βρήκε μαθήτρια στο 4ο Γυμνάσιο Θηλέων Παγκρατίου. Και η Αλέκα μαζί με κάποιες ακόμα συμμαθήτριές της πρωτοστάτησε στη δημιουργία του πρώτου αντιστασιακού πυρήνα σ' εκείνο το σχολείο. Λίγο αργότερα (5 Φεβρουαρίου 1942) δημιουργήθηκε το ΕΑΜ Νέων και τον Ιούνιο του 1942 η οργάνωση "Λεύτερη Νέα", στην οποία πρωτοστάτησαν η Ηλέκτρα Αποστόλου, η Μαρία Καραγιώργη, η Φώφη Λαζάρου, η Κική Βουδούρη και άλλες αγωνίστριες. Και εδώ η Αλέκα ήταν από τα πρώτα ιδρυτικά μέλη της οργάνωσης στο σχολείο της. Όπως διηγιόταν η ίδια, η οργάνωση αναπτύχθηκε αργότερα. Σ' αυτό βοήθησε και το ευνοϊκό κλίμα που υπήρχε στο σχολείο. Ο τότε γυμνασιάρχης Βασιλείου και οι υπόλοιποι καθηγητές όχι μόνο δεν προσπάθησαν να τις εμποδίσουν, αλλά τις προστάτευσαν όταν κινδύνευσαν. Έτσι η οργάνωση του σχολείου τους, μαζί με τις οργανώσεις των μαθητριών της σχολής Καλπόκα, αποτέλεσαν τον πυρήνα της "Λεύτερης Νέας" των ανατολικών συνοικιών. Ανάμεσά τους ήταν η Άννα Τεριακή - Σολωμού, η Τζένη Δρόσου, η Φιφή Πριόβολου, η Ελένη Μηλιώνη, η Σόνια Γαΐτη, η Άννα Συνοδινού, η Μαρούλα Ρώτα κ.ά. Λίγο αργότερα προσχώρησε και η Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ, που ήταν σε μια άλλη ομάδα, τη "Σπίθα".

Από τον Φεβρουάριο του 1943 η "Λεύτερη Νέα" εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ, όπως και οι άλλες νεολαιίστικες οργανώσεις της Αριστεράς. Γραμματέας της στο Παγκράτι ήταν η Ελένη Γλύκατζη και καθοδηγητής της ο Χρήστος Πασαλάρης.

Η οργάνωση της νεολαίας του 4ου Γυμνασίου Θηλέων είχε στενές επαφές για κοινούς αγώνες και με την ΕΠΟΝ του 7ου Γυμνασίου Αρρένων Παγκρατίου. Να σημειώσουμε ότι ήταν τότε το μοναδικό Γυμνάσιο στην περιοχή, δηλαδή σε Παγκράτι, Βύρωνα και Καισαριανή. Και το 7ο Γυμνάσιο είχε δώσει σκληρές μάχες τότε μέσα στις γραμμές του ΕΑΜΝ και αργότερα της ΕΠΟΝ, όχι μόνο για τα σοβαρά προβλήματα επιβίωσης που αντιμετώπιζε ο λαός μας τότε, αλλά και για το διώξιμο του ξένου κατακτητή.

"Όλοι μαζί οι τσίφτες του Εβδόμου,

αφήστε τα βιβλία σας, τα θρανία σας

κι ελάτε στη μάχη του πεζοδρόμου..."

ήταν τότε το γνωστό τραγουδάκι - σύνθημα των μαθητών αλλά και των μαθητριών στο Παγκράτι.

Ανάμεσα σε όλα αυτά τα παιδιά πάντα με τους πρώτους και η Αλέκα Καρούμπαλου. Στο μοίρασμα του παράνομου Τύπου, στο γράψιμο συνθημάτων στους τοίχους, στα συλλαλητήρια και σε ό,τι άλλο της ανέθετε η οργάνωσή της. Σε μια επιδρομή των Γερμανών στην περιοχή, μάλιστα, πιάστηκε και κλείστηκε στα μπουντρούμια της Ασφάλειας για περίπου ένα μήνα. Ωστόσο, δεν εγκατέλειψε και τις σπουδές της, τόσο στο Γυμνάσιο όσο και στο Εθνικό Ωδείο, όπου παρακολούθησε και ανώτερα θεωρητικά μαθήματα με δάσκαλο τον διάσημο Έλληνα μουσικό Μάριο Βάρβογλη, απ' όπου αποφοίτησε παίρνοντας πτυχίο πιάνου, αρμονίας, αντίστιξης και φούγκας.

Η αγωνιστική της πορεία συνεχίστηκε και μετά την απελευθέρωση, πάντα μέσα από τις γραμμές της ανανεωτικής Αριστεράς, παρά τους διωγμούς που υπέστη, όπως άλλωστε όλοι οι αγωνιστές της Αντίστασης. Παντρεμένη με τον επίσης αγωνιστή Αργύρη Βάκη, που κοντά στα άλλα ήταν και ένα από τα στελέχη (μέλος της πρώτης συντακτικής επιτροπής) της "Επιθεώρησης Τέχνης", αυτού του αξιόλογου περιοδικού που λάμπρυνε την πνευματική ιστορία της Αριστεράς στα προδικτατορικά χρόνια (1954-1967), απέκτησαν δύο γιους, τον Αλέξη και τον Δημήτρη, που κι αυτοί ακολούθησαν τον δρόμο των γονιών τους.

Της Αλέκας της άρεσε να διηγείται ιστορίες και περιστατικά από εκείνα τα ανεπανάληπτα χρόνια της Εθνικής μας Αντίστασης. Γυναίκα με δυνατή μνήμη, κοφτερό μυαλό και μεγάλη καρδιά, στάθηκε σε όλη της τη ζωή όρθια και αντιμετώπισε παλικαρίσια όλες τις δυσκολίες και τις κακοτοπιές που βρέθηκαν στον δρόμο της.

Καλό ταξίδι, συντρόφισσα. Θα σε θυμόμαστε πάντα.

Δημήτρης Παλαιολογόπουλος

(Εκδρομή της ΕΠΟΝ στον Καρέα.

Καθιστή στη μπροστινή σειρά η Αλέκα Καρούμπαλου-Βάκη)