Γιώργος Ι. Αλλαμανής:
"Τα ήξεις-αφήξεις είναι βαριές και άνοστες σάλτσες"
(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ)
«Εσένα θα σου δώσω τα …καραφλάκια!» μου είπε σαρδόνια το μακρινό 1984 ο «γκουρού» μου περί τα μουσικά Αργύρης Ζήλος στα παλιά γραφεία του περιοδικού «Ήχος & HiFi», στην οδό Αρδηττού. Και μου έδωσε να γράψω την πρώτη μου δισκοκριτική για ένα 33άρι βινύλιο υπό τον τίτλο «Τα Καραφάκια» μιας μετριο-ασήμαντης νέο-κομπανίας της εποχής. Ήμουν ακριβώς 20 ετών. Μερικές εκατοντάδες δισκοκριτικές (αλλά και ραδιοφωνικές εκπομπές και συνεντεύξεις και κριτικές συναυλιών και μουσικές-πολιτιστικές στήλες και άρθρα γνώμης κι ένα βιογραφικό βιβλίο για το Νικόλα Άσιμο) αργότερα, εκείνη η εντελώς ασήμαντη για τον πλανήτη Γη στιγμή ήταν για μένα καθοριστική. Σταθμοί; Καλύτερα ας θυμηθώ ευλαβικά τα ονόματα όσων άδολα μου έδωσαν βήμα ώστε να ακούω καθημερινά μουσική και να λέω τη γνώμη μου: ο Πητ Κωνσταντέας, ο Γιάννης Ριζόπουλος, ο Μάκης Μηλάτος, ο Γιάννης Έξαρχος, ο Παύλος Τσίμας, ο Γιώργος Θαλασσινός, ο Σωκράτης Τσιχλιάς και - τελευταία αλλά όχι έσχατη - η Άννα Βλαβιανού.
Ξέρω κομπλεξικούς κριτικούς που είναι ανθυποταλαντούχοι μουσικοσυνθέτες. Κι άλλους που απλώς κρατάνε με το πιρούνι στην ταβέρνα το ρυθμό ενός ζεϊμπέκικου, αλλά η γραφίδα τους είναι διεισδυτική σαν «έξυπνη» βόμβα που τρυπάει το έδαφος και εκρήγνυται μέσα στα εχθρικά μπούνκερ της κοινοτοπίας. Η συνολική παιδεία και η δια βίου παιδεία μετράνε περισσότερο. Τα ωδειακά πτυχία, από μόνα τους, μετράνε λιγότερο - ή και καθόλου.
Από μια μουσικοκριτική πρέπει να φαίνεται αν σου άρεσε ή όχι ένας δίσκος: τα ήξεις-αφήξεις είναι βαριές και άνοστες σάλτσες. Να καταλαβαίνει ο αναγνώστης το είδος της μουσικής, το ειδικό βάρος του καλλιτέχνη, τη θέση του συγκεκριμένου δίσκου στο συνολικό έργο του. Και να τοποθετείται στο πλαίσιο της εποχής: ακόμη θυμάμαι και γελάω με την άποψη ενός πρώην μεγαλοσχήμονα και ενίοτε κρατικοδίαιτου ελέω ΕΡΤ κριτικού και μουσικού παραγωγού, γύρω στο 1978, ότι η εκπληκτική από κάθε άποψη «Εκδίκηση της Γυφτιάς» των Ρασούλη-Ξυδάκη-Παπάζογλου ήταν ένας «δίσκος που γρήγορα θα ξεχαστεί». (Αυτο-)γκόλ!
Έχω μετανιώσει για τον παλιό μου εαυτό και βάζω στοίχημα ότι αύριο θα μετανιώσω για τον σημερινό. Οι απόψεις είναι καθρέφτης μιας στιγμής, μιας ηλικίας και της προσωπικής διαδρομής κάθε ανθρώπου. Τώρα για να ευθυμήσουμε, θυμάμαι ότι όταν βγήκε το λαϊκό καψουρο-άσμα «Ο χιονάνθρωπος» του Τάκη Μουσαφίρη, με τραγουδιστή τον συγχωρεμένο Δημήτρη Μητροπάνο, εμένα μου ψιλογούσταρε….
Δεν είχα ποτέ καμία προσωπική φιλία με κανέναν δημιουργό του ελληνικού ή ξένου τραγουδιού. Λίγο «τηρείτε τις αποστάσεις», λίγο από χαρακτήρα, λίγο έτυχε. Απομένει ο βασικός κανόνας: ως άνθρωπος ο δημιουργός είναι υποδεέστερος του έργου του, ο Βαμβακάρης ήταν βασιλόφρων, ο Τσιτσάνης έλεγε ότι τα λόγια της Συννεφιασμένης Κυριακής ήταν όλα δικά του, ο Θεοδωράκης ονειρεύεται στα γεροντάματα πότε θα ξυπνήσει ο μαρμαρωμένος βασιλιάς. Καραμπινάτη εξαίρεση στον κανόνα, μάλλον, ήταν ο μέγας απών Μάνος Χατζιδάκις.
Πιστεύω στο αναπόφευκτον της τεχνολογικής προόδου. Είμαι με τον Γουτεμβέργιο, όχι με τους αντιγραφείς καλόγερους του Μεσαίωνα. Ωστόσο στη σημερινή κοσμοχαλασιά του Διαδικτύου θάβονται πιο εύκολα από ποτέ οι λίγοι σοφοί και θριαμβεύει μια θλιβερή στρατιά από κομπογιαννίτες. Δεν με πειράζει που ο καθένας λέει τη γνώμη του, αν ο αναγνώστης έχει γνώση και κριτήριο ώστε να ξεχωρίζει το φλουρί κωνσταντινάτο από τον κάλπικο παρά. Σημασία έχει να υπάρχουν «αυθεντίες», άνθρωποι αξιοσέβαστοι για την ηθική στάση, τη βαθιά γνώση και τη «λοξή» ματιά τους – κι ας τους σταυρώνουν οι μέτριοι.
9 σχόλια:
Οι πικρόχολες, ΑΝΩΝΥΜΕΣ εξ' ου και άνανδρες κριτικές στο Ποντίκι όπου εργάζεστε, σε ποια κατηγορία κριτικής ανήκουν;
Σπύρος
"Έχω μετανιώσει για τον παλιό μου εαυτό και βάζω στοίχημα ότι αύριο θα μετανιώσω για τον σημερινό. Οι απόψεις είναι καθρέφτης μιας στιγμής, μιας ηλικίας και της προσωπικής διαδρομής κάθε ανθρώπου."
Και μόνο γι' αυτές τις σκέψεις, ξεκάθαρα εκφρασμένες, -γι' αυτό και τις προσυπογράφω- αξίζει αυτό το έξοχο στη σαφήνειά του κείμενο.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ
ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ,το περιοδικό που έχρισε την Δανάη Παναγιωτοπούλου καλλιτεχνικό αρχηγό της γενιάς της.Πιασ'το αυγό και κούρευτο.
@ Σπύρος:
Αν διαβαστεί η ερώτηση από τον αποδέκτη της, θα είχε ενδιαφέρον μία απάντηση. Χαιρετισμούς!
@ ΑΓΓΕΛΙΚΗ:
Έχει πράγματι ενδιαφέρον το κείμενο, ελπίζω να σας αρέσουν και τα υπόλοιπα που θα ακολουθήσουν.
@ grizanelas:
"Πιασ' το αυτό και κούρευτο". Ακριβώς. Είναι το μόνο πράγμα που μου έρχεται στο νου όταν διαβάζω σχόλιά σου.
"αυγό", όχι "αυτό"...
Λογικό το βρίσκω να απαντάς έτσι,βολικό βασικά,αλλά αυτά γράφονται στο περιοδικό υψηλής τέχνης Μετρονόμος,θα το βρείς πριν 3-4-5 τεύχη σε κείμενο της Βλαχογιάννη αν θυμάμε καλά.Για το θέμα τηε κριτικής τα εχει πει ο Ραφαηλίδης πριν από εμένα για το πόσο άχρηστοι είναι οι κριτικοί κάθε είδους.Επίσης μου αρέσει που απαξιώνεις κάθε μου σχόλιο απαντώντας πάντα με φράσεις μου.Αλλά θα μπορούσες απλά να βάλεις μετριασμό σαν το φιλικό μπλογκ το άρωμα του τραγουδιού και να ξενοιάσεις για πάντα.
Υ.Γ.
Το τραγούδι του Αγάθωνα πώς σου φάνηκε;Ρωτάω γιατί μέχρι πριν λίγο καιρό και πριν λάβει μέρος στην γιουροβίζιον όλοι οι έντεχνοι τον θεωρούσατε μεγάλη μορφή της μουσικής,ειδικά στη Σαλονίκη.
Απαξιώνω κάθε άποψη που πάει να βασιστεί στο "αντί". Πες κάτι θετικό, πρότεινε κάτι, γράψε μία κατάφαση. Σου φταίνε τα πάντα, από τον Αγάθωνα μέχρι την Παναγιωτοπούλου κι από το Άρωμα του Τραγουδιού μέχρι τον Μετρονόμο (και βάλε). Τσουβαλιάζεις τους πάντες, βάζεις ταμπέλες ασύστολα, και έτσι χάνεις το δίκιο σου - ενώ πράγματι ένα μέρος της κριτικής σου από το μπλογκ σου είναι εξαιρετικά εύστοχο.
Σόρρυ αλλά δεν βλέπω τίποτα θετικό στην ελληνική μουσική αυτήν την στιγμή.Μακάρι να δω και θα είμαι ο πρωτος που θα το πει.Προηγούμενα δεν έχω με κανέναν γιατί πολύ απλά δεν είμαι ούτε μουσικός ,ούτε έχω σχέση με τα 'καλλιτεχνικά',ίσως γι'αυτό τα βλέπω πιό καθαρά.Αλλά σκέψου,φτάσαμε σε ένα σημείο που δίπλα στην Αλεξίου,-άσχετα με την κατάντια της-,βάζουμε την Μποφίλιου.Ε κάτι δεν πάει καλά ρε φίλε και δεν το λέω μόνο εγώ.Μην μου λες τώρα για ταμπέλες,δεν τις βάζω εγώ,μόνοι τους τις διεκδικούν για να μπορουν να υπάρχουν.
Δημοσίευση σχολίου