Επιτέλους λίγη πραγματικότητα!

«ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ ΤΩΡΑ» ΚΑΙ ΤΑΞΙΚΗ ΠΑΛΗ

Ωχ, αυτό που φοβόμουν έγινε... κατέφτασε και το βίντεο-κλιπ. Η εικόνα αποστειρωμένη στο μάξιμουμ: άδειοι δρόμοι, άδεια πεζοδρόμια, άδεια η στάση του τραμ. Ο κύριος σκηνοθέτης βρήκε μαργαρίτες και λιβάδια· πού; Δεν ξέρω, μπορεί στον Βοτανικό Κήπο στο Δαφνί… αλλά μετά πώς πας με ποδήλατο στο κέντρο της Αθήνας; ΟΚ, μπορεί να σε πάνε κομβόι οι Ατενίστας, γιατί μόνος σου με ποδήλατο στη Λεωφόρο Αθηνών μάλλον έχεις κλεισμένο κρεβάτι στο ΚΑΤ (αν σε βρει το ΕΚΑΒ, αλλιώς ετοιμάσου να μπουσουλήσεις μόνος σου σε κάνα παγκάκι, όπου εκεί θα σε περιμένει η Δημουλά, ειδικά αν έχεις πάρει και χρωματάκι από τον μαγιάτικο ήλιο). Οι ήρωές μας στο βίντεο-κλιπ μοιάζουν βγαλμένοι από το Next top model, ακούνε γουόκμαν και κρατάνε πολύχρωμα μπαλόνια. Ούτε διαφήμιση της Lacta να 'βλεπα θεούλη μου. Συναντιούνται όλοι έξω από το νέο σπίτι της Ελεονώρας Ζουγανέλη. Κατά πού πέφτει το σπίτι; Εδώ γελάνε!!! Απορία: αυτό που βλέπω δεν είναι η Διονυσίου Αρεοπαγίτου, δίπλα στα σπίτια του Τσοχατζόπουλου; Εκεί βρήκε το καινούργιο και φτηνό σπίτι η Ελεονώρα; Στον πιο ακριβό δρόμο της Ελλάδας; Διονυσίου Αρεοπαγίτου 31; Το βλέπετε κι εσείς; Μπορεί και να μην είναι, αλλά δεν με νοιάζει αν είναι, με νοιάζει που μοιάζει.

Πριν από μερικές μέρες ήρθε ο κολλητός μου από Λονδίνο. Συναντηθήκαμε το ίδιο βράδυ και με αφορμή κάτι εντελώς άσχετο μου είπε εμφατικά: «Ηρακλή, χρειαζόμαστε επιτέλους λίγη πραγματικότητα». Λοιπόν, η απαίτηση αυτή ταιριάζει «γάντι» στο κακόμοιρο τραγούδι μας, και δεν χωράνε ευγένειες στο να την αρθρώσουμε. Επιτέλους, λίγη πραγματικότητα ρε! Λίγη γαμημ### πραγματικότητα!

Το βάθεμα της κρίσης σημαίνει αντικειμενικά και βάθεμα της ταξικής πάλης. Γιατί αυτό έχουμε αγαπητή μου αναγνώστρια, ταξική πάλη, μόνο που το έχουν πάρει χαμπάρι μόνο οι από πάνω, οι οποίοι συμμετέχουν σε μία αέναη πάλη για να σου ρουφήξουν τις καταθέσεις, να σου σουφρώσουν το σπίτι, να σου εξαϋλώσουν τις συντάξεις, να σου εξευτελίσουν την εργατική σου δύναμη, να σου αφαιρέσουν κάθε υπόσταση ως εργαζόμενης και ως πολίτη, και μετά να σου πουν ότι όλα αυτά τα έκανε η ...κρίση ενώ οι ίδιοι θα μετράνε τις φουσκωμένες καταθέσεις τους στην Ελβετία. Ποιος δεν έχει πάρει χαμπάρι την ταξική πάλη των δυνατών; Μονάχα οι αδύνατοι, οι οποίοι πρέπει να πειστούμε με νύχια και με δόντια ότι ό,τι ζούμε απλά δεν το ζούμε, ή ότι καλώς το ζούμε, ή ότι θα το ζήσουμε για λίγο και μετά θα επιστρέψουμε στις παλιές καλές εποχές. Η διαχείριση της πραγματικότητας στο φαντασιακό είναι ταξική πάλη big time, όχι αστεία.

Enter ελληνικό τραγούδι. Enter πραγματικότητα. Το κάλεσμα για πραγματικότητα σημαίνει κάλεσμα για να σκύψει η τέχνη πάνω από την υλικότητα της δυστυχίας, αλλά και πάνω από την υλικότητα της χειραφέτησης. Σημαίνει διάλογο με ό,τι επαναστατικό κοιμάται μέσα στο ήδη υπάρχον. Σημαίνει ποίηση αλλά και σκληρότητα, χωρίς υποταγή στην λογική της καθεστωτικής παρηγοριάς. Σημαίνει ανέβασμα του συλλογικού μέσα από το δραματικά ατομικό - ένα ατομικό που είναι όμως συγκεκριμένο, ειλικρινές και αφτιασίδωτο, και όχι αόριστη επίκληση μυαλού, ψυχής και καρδιάς με τη σέσουλα.

Θυμάμαι μία νεανική σειρά που είχε κάνει θραύση στα πρώτα πανεπιστημιακά μου χρόνια, το "Λόγω Τιμής" του MEGA. Το όλο κατασκεύασμα το έβρισκα σιχαμερό, από ένστικτο. Ένας λόγος ήταν που το εσωτερικό των δήθεν φοιτητικών σπιτιών παρέπεμπε σε βίλα από τη "Δυναστεία" και τη "Λάμψη". Τα πρόσωπα, οι διάλογοι, τα βλέμματα, οι κινήσεις, οι μουσικές του Παπαδημητρίου, οι εξυπνακισμοί του σεναρίου, όλα ήταν αποστειρωμένα. Τόσο φριχτά, τόσο απόλυτα αποστειρωμένα ήταν, και όσο περισσότερο τονιζόταν με μουσικές πινελιές και ρομαντικά βλέμματα το δήθεν συναίσθημα, τόσο ασφυκτικότερη γινόταν η απουσία του οποιουδήποτε συναισθήματος. Δεν μπορώ παρά να αντιπαραβάλλω όλο αυτό το κενό του "Λόγω Τιμής" στην παλλόμενη ζωή του "Κάμπινγκ". Τη θυμάστε τη σειρά "Στο Κάμπινγκ" που έδειχνε η ΕΡΤ το 1989; Η αγαπημένη μου. Αποτελεί για μένα πρότυπο ευαισθησίας, τρυφερότητας, έως και κοσμοθεωρίας και τρόπου ζωής.

Κι αν κάτι χρειαζόμαστε σήμερα από την τέχνη είναι περισσότερα "Κάμπινγκ", διάτρητα από την αλληλεπίδραση του ατόμου με το περιβάλλον του, ξεχειλισμένα από ιδέες κι από πολιτική μέσα στο νόημα της κάθε λέξης και στο ήθος της κάθε χειρονομίας, "Κάμπινγκ" γεμάτα απλότητα και ευθύτητα, γεμάτα πραγματικότητα. Εκεί καλούμαστε να μετακομίσουμε και όχι σε μια νέα φυλακή δήθεν αισιοδοξίας που την επόμενη μέρα μεταστρέφεται - μέσα στον αφόρητο αυτισμό της - σε κατάθλιψη. Σε ένα κάμπινγκ χωρίς πολύχρωμα μπαλόνια και ψεύτικα παράθυρα, γεμάτο όμως με την υπόσχεση της πραγματικής συνάντησης και - ποιος ξέρει; - της πράξης.

ηρ.οικ.

ΥΓ (1): Δεν υπάρχει λόγος να παραπέμπει στυλιστικά η γλυκύτατη Ζουγανέλη στο ψεύτικο χαμόγελο της ύστερης Άλκηστης Πρωτοψάλτη. Δεν υπάρχει λόγος να φάμε ξανά τη διαφημιστική αισθητική με την οποία μας ταΐσατε από τα μέσα των 1990s μέχρι σήμερα. Μας τελείωσαν η γκλαμουριά και η χαζοχαρουμενιά, κατανοητόν; Μπορείτε να πάρετε αυτή την αλλοτριωτική αισθητική σας σπίτι σας, μπορείτε να παίξετε αν θέλετε μ' αυτήν, μπορείτε να τη βάλετε κορνίζα στον τοίχο σας. Μόνο μη μας τη σερβίρετε άλλο.

ΥΓ (2): Και επειδή δεν εννοώ ότι πρέπει ντε και καλά να επιστρέψουμε στο σοσιαλιστικό ρεαλισμό, ιδού ένα εκπληκτικό μείγμα πραγματικότητας και σουρεαλισμού από το Φοίβο Δεληβοριά. Μελετήστε πόσο διαφορετική είναι η προσέγγιση του βίντεο-κλιπ (αλλά και του ίδιου του τραγουδιού) έναντι της πραγματικότητας και των πολλαπλών εκδοχών της. Δείτε τους περαστικούς, τα τρόλεϋ, τους οδοκαθαριστές, τις αφίσες της ΚΝΕ στο πανεπιστήμιο, τις διάφορες ηλικίες στο δρόμο, το γκροτέσκο της πρότασης γάμου, τα κρυμμένα λουλούδια κάτω από το πανοφώρι. Μόνο έτσι βγαίνουν τριφύλλια στη Σίνα. Και μόνο έτσι μπορούμε να πάρουμε μπρος, χωρίς "μη μιλάς, άκου", "πρέπει σου λέω να πιστέψεις", "σου λέω προχώρα", "πάτα γκάζι", και άλλους γελοίους πατερναλισμούς και προστακτικές της δεκάρας.