Ο Νίκος Τουλιάτος για τον αυτοσχεδιασμό ("Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον;" μέρος 2ο)

Ο Αυτοσχεδιασμός για μένα είναι πηγή ζωής, είναι πηγή έμπνευσης.

Ο αυτοσχεδιασμός είναι ρίσκο, είναι η γοητεία του απρόοπτου, η γοητεία του εγχειρήματος που μπορεί να οδηγήσει στη μαγεία της υπέρβασης ή στην πλήρη κατάρρευση.

Είναι το ταξίδι στο απόλυτο κενό, είναι η ισορροπία με τον εαυτό μου, η εξοικείωση με τον εαυτό μου, είναι η ευαισθησία στην καθημερινότητα, είναι η αλήθεια της κάθε στιγμής, είναι αυτογνωσία.

Η διαδικασία που περνάει από την ψυχή, από την κατάσταση, από τη ματιά του καλού ή κακού θεατή, από την επικοινωνία με την αύρα του χώρου και του οργάνου, από την ικανότητα ή μη να νιώθω τους άλλους (μουσικούς – κοινό) να διαμορφώνομαι, να διαμορφώνω και να εκφράζομαι.

Ο αυτοσχεδιασμός είναι ανοιχτό, καθαρό χαρτί που γράφεται ή ζωγραφίζεται εκείνη την στιγμή της δράσης.

Ο αυτοσχεδιασμός για να είναι ζωντανός προϋποθέτει δημιουργική ζωή, κριτική ματιά και υπέρβαση της καθημερινότητας.

Άλλοι αυτοσχεδιάζουν σπίτι τους, αλλάζουν, προσθέτουν, αφαιρούν, μέχρι να διαμορφώσουν τη σκέψη τους, να την καταγράψουν και να την παρουσιάσουν στο κοινό.

Για μένα αυτή η διαδικασία γίνεται μπροστά στον κόσμο.

Ιδέες, λάθη, ψάξιμο, ολοκλήρωση, είναι αυτά που χαρακτηρίζουν τις συναυλίες μου. Ποτέ δεν ξέρω τι θα συμβεί, αλλά η γοητεία του απρόβλεπτου είναι μεγάλη γιατί αυτό που μετράει είναι το ταξίδι και όχι το αποτέλεσμα.

Το κοινό ταξιδεύει μαζί μου, φτιάχνει εικόνες, ιστορίες, σενάρια.

Άλλες φορές τρομάζουν από τον ήχο ακόμα και από τις εκφράσεις του προσώπου ή του σώματος και άλλες γαληνεύουν, ηρεμούν.

Σε αυτό που κάνω συμμετέχω ολόκληρος, παίζω με το σώμα, την κίνηση, τις εκφράσεις, χορεύω, φοράω μάσκες.

           

Δεν με φοβίζει η αποτυχία, γιατί πιστεύω απόλυτα ότι εάν δεν φτάσεις στον πάτο δεν πρόκειται να νιώσεις το μεγαλείο της κορυφής. Αναζητώ τα δυνατά συναισθήματα, τις δυνατές, γεύσεις, τις δυνατές συγκινήσεις, σε όλη μου την ζωή στην καθημερινότητα μου έτσι και στη μουσική.

Όλα έχουν την μαγεία τους αρκεί να τα ζεις πραγματικά.

Ο αυτοσχεδιασμός δημιουργεί ρήξεις ακόμα και με τον εαυτό μου γιαυτό γεννά τις προϋποθέσεις, της έρευνας, του ρίσκου, των δυνατών συγκινήσεων, της απόλυτης αποτυχίας του εγχειρήματος, αλλά και της υπέρβασης του συναισθηματικού οργασμού, της απόλυτης γεύσης της επιτυχίας και της ευτυχίας.

Στην αναζήτηση αυτής της ευτυχίας οι δρόμοι είναι πολλοί αρκεί να θέλει κάποιος να τους διαβεί, αντιμετωπίζοντας όλα τα εμπόδια. Να κάνει άλματα χωρίς τη σιγουριά του που θα πέσει, εάν θα σταθεί όρθιος ή εάν θα κυλιστεί.

Την ώρα που βρίσκομαι στον αέρα αισθάνομαι τόσο όμορφα και δημιουργικά που δεν με ενδιαφέρει ή πτώση, ότι και εάν συμβεί θα το αντιμετωπίσω και πάντα τα καταφέρνω.

Η κάθε παράσταση μου αφορά την σχέση μου με την τέχνη (μουσική) που είναι σχέση ερωτική, αυτοκαταστροφής, θανάτου.

Ζω, γεννιέμαι, πεθαίνω την ώρα, την στιγμή της παράστασης, έχω άμεση εξάρτηση από το κοινό μου, που μπορεί να με φέρει σε κατάσταση οργασμού, και πλήρους εκτόνωσης, σωματικής και πνευματικής. Ποτέ δεν κατάφερα στη ζωή μου να εκδηλώσω τόσο άμεσα και καθαρά ότι αισθάνομαι και θέλω, όσο την στιγμή της παράστασης.

Αυτή η αντίφαση με σκοτώνει όσο και με ισορροπεί.

Η πορεία μου στην ζωή και στην τέχνη ήταν πορεία συναισθημάτων, και άμεσων ερεθισμάτων.

Η δική μου μουσική (αν μπορεί κανείς να την ονομάσει έτσι) είναι η κραυγή μου, και ίσως να είναι τόσο προσωπική ώστε να μην αφορά και κανέναν.

Με τα κρουστά μου μιλάω, για τα ίδια πράγματα που θα έλεγα σε ένα άρθρο μου με τον ίδιο τρόπο που θα έκανα μια πολιτική ομιλία.

Το πλαίσιο μου είναι το πλαίσιο των μοναχικών, των περιθωριακών, των ανθρώπων που είναι ενάντια, που αμφισβητούν κάθε αξία που από στόχος, από ιδεολογία, από μέσο αντίστασης, αλλοιώνεται και γίνεται κυρίαρχη ιδεολογία των κάθε είδους μάρκετινγκ.

Φωνάζω ενάντια σε αυτούς που νομίζουν ότι είναι ξυπνητοί, ενάντια σε αυτούς που σέρνονται όρθιοι, στολισμένοι, με μόδες, με σκέψεις, με γλώσσα και έκφραση που την αγόρασαν συνειδητά ή ασυνείδητα από το SUPER MARKET της συνοικίας τους, μαζί με την κολόνια που θα τους κάνει πιο άντρες, ή πιο γυναίκες, ενάντια σε όλους αυτούς που τη συνείδηση τους την ανταλλάσσουν με αυτή ή την άλλη μάρκα ρούχων, παπουτσιών, κοσμημάτων, κλπ.

Όταν αυτοσχεδιάζω σκέφτομαι όλα αυτά τα καθημερινά πράγματα που για μερικούς αποτελούν στοιχεία μιας συντηρητικής καθημερινότητας, ανάξια και μικροπρεπή να ασχολείται ένας σύγχρονος, καλλιτέχνης ενώ για μένα είναι πηγή έμπνευσης. Γιατί η τέχνη είναι άμεσα συνδεδεμένη με την καθημερινότητα, αρκεί να μπορεί να την καταγράψει δημιουργικά, να τη μεγεθύνει, να εμφανίσει πλευρές που δεν φαίνονται με τη πρώτη ματιά.

Το κύριο είναι από πού αντλεί ο καλλιτέχνης πού απευθύνεται και γιατί, και σε τελευταία ανάλυση πώς χειρίζεται κάθε φορά τα εργαλεία του.

Μέσα από τα κρουστά μου, μέσα από τους αυτοσχεδιασμούς μου, ακόμα και από τα προγραμματισμένα από πριν μέρη τους εμφανίζονται οι κατεστραμμένες ισορροπίες μου, οι αντιφάσεις μου, οι ανεκπλήρωτοι έρωτες μου, η μόρφωση μου (δημοτικού), τα όνειρα μου, τα ιδανικά μου, που πολλές φορές βρίσκονται σε αδιάκοπη πάλη, η απόγνωση μου για την ζωή μου και από την άλλη η διάθεση μου για ζωή και δημιουργία, οι απογοητεύσεις μου, ο θάνατος που με γοητεύει (και γιατί όχι) το ντύσιμο, η συμπεριφορά μου, ο προσωπικός μου χώρος, το μαύρο και λευκό που λατρεύω, οι ήχοι που χρησιμοποιώ έτσι ασύνδετοι ή και αρμονικοί μερικές φορές, ή και σε απόλυτη κόντρα τις περισσότερες.

Δεν ήμουνα ποτέ ίδιος. Δεν προγραμμάτισα τη ζωή μου ούτε τη μουσική μου. Κατά συνέπεια ο αυτοσχεδιασμός για μένα είναι μια συνεχής ροή ερεθισμάτων που παίρνω από τους ήχους μου, που απλά εγώ είμαι το μέσον να ολοκληρωθούν ή όχι. Ίσως τελικά να μιλάνε τα κρουστά και όχι εγώ. Ίσως εγώ να είμαι το μέσον για να μιλήσει η μουσική, και όχι η μουσική για να μιλήσω εγώ.

Με ρωτούν πολλοί εάν ο αυτοσχεδιασμός διδάσκεται. Εάν διδάσκεται ή δημιουργική στάση ζωής, ή διάθεση για αυτοανατροπές και αμφισβητήσεις, εάν διδάσκεται το όνειρο, η διάθεση για ρήξεις και καθημερινές αλλαγές, το μη βόλεμα, η ζωή των μεγάλων κυματισμών τότε ο αυτοσχεδιασμός διδάσκεται, αλλιώς όχι.

Νίκος Τουλιάτος

Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον; Αθήνα: Εκδόσεις Δρόμων, 2006.