Νίκος Τουλιάτος: "Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον;" (6)

Είχα πάντα μια πορεία κόντρα στα καθιερωμένα. Το σπαθί το είχα και το έχω πάντα έξω από τη θήκη, με ότι σημαίνει αυτό.

Δεν άντεχα καμίας μορφής καταπίεση, κανενός είδους αυταρχισμό και καθορισμούς δεδομένων από κανέναν για τη ζωή μου και τις επιλογές μου. Εγκατέλειψα το σχολείο στην τελευταία τάξη του δημοτικού μουντζώνοντας τον επιθεωρητή (μπήκε στην τάξη, κάτι μου είπε που μάλλον με πρόσβαλε) και έκτοτε η πορεία μου με την < εκπαίδευση> ακολούθησε αντίθετους δρόμους. Σχολείο δεν ξαναπήγα ποτέ.

Πέρασα από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από το Δημοτικό μέχρι το Πανεπιστήμιο, μόνο ως καθηγητής ποτέ ως μαθητής. Άλλη μια εκδοχή του αυτοσχεδιασμού.

Συμμετείχα στα πάντα από πολύ μικρός και είχα άποψη για όλα και μάλιστα με ιδιαίτερο στόμφο.

Μιλούσα ασταμάτητα (κάτι που κάνει και η κόρη μου, το DNA βλέπετε) εξέφραζα απόψεις έκανα σχέδια, θυμάμαι την γιαγιά μου να λέει ότι έχω γεννηθεί για δικηγόρος. Εάν γινόμουνα μπορεί να ήμουνα καλός, δεν θα άντεχα όμως για πολύ, ή θα είχα ανατρέψει τα δικαστικά δεδομένα ή θα είχα εγκαταλείψει. Δεν με κρατάει το σίγουρο και το δεδομένο, αντίθετα με απωθεί.

Το 1993 είχα φτιάξει ένα Καφέ στην Πάτρα «Τα Φτερά Του Έρωτα» μετά από 1 μήνα ήρθε να παίξει η Χαρά Αργυροπούλου, σπουδαία τραγουδίστρια. Με πλησίασε στο αυτί και με ρώτησε … « σε πόσο καιρό θα το κλείσεις;»… ήξερε! Μετά από 2 μήνες το έκλεισα, δεν το πούλησα.

Πάντα ονειρευόμουνα το πρωτοποριακό, το αδύνατο, το ακραίο, και μάλλον το εξέφραζα και με μεγάλη αυτοπεποίθηση από μικρός. Oι μεγάλοι, οι γονείς, οι συγγενείς τα έχαναν, έβγαινα έξω από την καθιερωμένη παιδική σκέψη, έτσι για την οικογένεια ήμουν ο επιπόλαιος. Μάλλον ονειρευόμουνα πολύ και για την δεκαετία του ’60 ειδικά τα όνειρα φάνταζαν σαν επιπολαιότητα. Όμως ήμουνα σίγουρος ότι εγώ θα ακολουθήσω άλλη πορεία από τον Παππού αστυνομικό, και τον μπαμπά ναυτικό.

Με καταγωγές Κεφαλονιά από την μία και Πόντο από την άλλη είχα έτοιμη την συνταγή του ονείρου και την απαραίτητη δόση τρέλας για την υλοποίηση του.

Δεν δεχόμουνα ποτέ τον ρόλο του δεύτερου σε τίποτα. Ή πρώτος, ή καθοδηγητής ή τίποτα.

Θέλω να διαμορφώνω τα πάντα, θέλω να είμαι aut Cesar aut nihil. Ή Καίσαρ ή τίποτα.

Να είμαι το κέντρο και το επίκεντρο όλων.

Αλλιώς μένω στην αφάνεια και παρατηρώ ή αποχωρώ.

Έτσι είμαι μέχρι σήμερα. Ή μαύρο ή άσπρο τα ενδιάμεσα δεν μου προκάλεσαν ποτέ καμία γοητεία.

Μου αρέσουν τα έντονα - το μεγάλο βάθος και το μεγάλο ύψος.

Δεν κρύβομαι μέσα σε απρόσωπες μάζες, πάλεψα σε όλη μου την ζωή να κατακτήσω την διαφορετικότητα μου σε όλα τα επίπεδα. Σήμερα πιστεύω ότι το είχα νιώσει από πολύ μικρός και ακριβώς αυτός είναι ο λόγος του χαρακτηρισμού μου ως επιπόλαιου.

Θυμάμαι ότι έλεγα πάντα ότι θέλω να είμαι τυχοδιώκτης. Με γοήτευε η ιδέα να ταξιδεύω σε όλη μου την ζωή. Και αυτό το έχω υλοποιήσει. Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου το έχω περάσει σε πλοία, αεροπλάνα, λεωφορεία, αυτοκίνητα, τραίνα, ξενοδοχεία παρά στο σπίτι μου. Η επιστροφή στο σπίτι αποτελεί κατά κάποιο τρόπο διακοπές και ξεκούραση. Με την κλασική έννοια δεν έχω κάνει διακοπές ποτέ.

Παίρνω ρίσκα και όλα στο τέλος αντιμετωπίζονται. Και στην άκρη του γκρεμού να φτάσω θα επέμβει ο προσωπικός μου θεός (όπως λέει ένας φίλος).

Με εκφράζει απόλυτα η ρήση του PAULO COELΗO ….<<εάν θέλεις κάτι πολύ τότε όλο το σύμπαν συνηγορεί στην πραγματοποίηση του>>….να γιατί δεν ζηλεύω τους σίγουρους δρόμους και αρνούμαι τους κάθε είδους καθωσπρεπισμούς.

*** 

Ηττημένος άλλωστε δεν είναι αυτός που πέφτει αλλά αυτός που μένει κάτω. Έχω πέσει πολλές φορές, δεν έχω ηττηθεί ποτέ και ούτε πρόκειται. Δεν θα κάνω αυτή τη χάρη σε κανέναν.

Ότι έχω κάνει το έχω πετύχει μόνος μου, και αυτό είναι κάτι που το χαίρομαι πραγματικά. Απολαμβάνω χωρίς γκρίνιες και μιζέριες τα αποτελέσματα των κόπων μου, και αντιμετωπίζω με μεγάλη γενναιοδωρία τον εαυτό μου.

Η ζωή μου δεν ήταν στρωμένη με λουλούδια, μάλλον το αντίθετο. Κλασσικό παιδί χωρισμένων γονιών από την ηλικία του ενός έτους, γεννημένος στην Κόρινθο στις 21/6/1955, (αργότερα καθιερώθηκε ως παγκόσμια μέρα μουσικής, ωραίος συμβολισμός) και μεγαλωμένος από παιδί σαν εσωτερικός μετανάστης στη Κόρινθο, στο Νέο Φάληρο (την εποχή που ήταν ακόμα όμορφο) στο Κουκάκι, στα Σούρμενα στα Πορόγια, στη Θεσσαλονίκη και όπου αλλού υπήρχαν γιαγιάδες, παππούδες, θείες κλπ. Ο πατέρας ναυτικός (ένας άγιος στην ψυχή αυτό που λέμε με όλη την σημασία της λέξης πολύ καλός άνθρωπος) τον έβλεπα όταν γύριζε από τα ταξίδια και μου έφερνε πάντα δώρα τα οποία φρόντιζα να διαλύω για να δω πως δουλεύουν ή να τα θάβω στην αυλή. Δεν ξέρω τι ανακάλυψαν οι εργάτες όταν έσκαψαν τα θεμέλια για να προσθέσουν άλλο ένα έκτρωμα (πολυκατοικία) στο πρώην όμορφο Νέο Φάληρο.

Την μαμά την έβλεπα Σάββατο - Κυριακή γιορτές κλπ. Θυμάμαι την περίμενα ντυμένος με τα καλά μου στην πόρτα στο πεζοδρόμιο. Είχα συνδυάσει τον ερχομό της με εκδρομές που πάντα πηγαίναμε.

Από την μαμά αγάπησα την μουσική του Αττίκ – του Γιαννίδη – του Νίκου και Αντρέα Χατζηαποστόλου – του Σακελλαρίδη κλπ. Τραγουδούσε πολύ όμορφα. (σε αντίθεση με ό,τι παίζω, ακούω πολλή ρομαντική και μελωδική μουσική)

Έχω ακούσει ότι αποτελούσαν με τον πατέρα μου το καλύτερο χορευτικό ζευγάρι στην Κόρινθο.

Στα 14 μου αποφάσισα να ζήσω με τη μαμά στο Κουκάκι και από εκεί ξεκινάει και η μουσική μου περιπέτεια.

Η Ελενάρα όπως την θυμούνται όλοι στο Κουκάκι.. Περπατούσε και έτριζε το πεζοδρόμιο. (δυστυχώς έφυγε νέα, και μόνη, άλλος ένας συμβολισμός, το βράδυ που έφυγε έπαιζα με το ΙSKRA στα Ανώγεια, και πέρασα ένα ολόκληρο βράδυ με γέλια και μπουγελώματα σαν να είχε φροντίσει ο θεός να εξοστρακίσει στη ψυχή μου με αυτόν τον τρόπο το τέλος της Ελενάρας που ερχόταν ταυτόχρονα με τα γέλια και τη διασκέδαση.) Δυστυχώς δεν πρόλαβε την εγγονή της, θα ζούσε άλλα 50 χρόνια. Η Νεφέλη όμως της μοιάζει τόσο πολύ στο χαρακτήρα που είναι σαν να μην έφυγε ποτέ.

Έτσι είναι η ζωή. Για κάποιο περίεργο λόγο που εγώ το αντιμετωπίζω σαν τιμωρία από το Θεό, ίσως επειδή είμαι άθεος και εάν υπάρχει όπως λένε και είναι και πανταχού παρών άρα θα το ξέρει, είναι ότι όλες οι γυναίκες στο άμεσο περιβάλλον μου είναι λιοντάρια.

Η γυναίκα μου, η κόρη μου, η μητέρα μου, η αδελφή μου. Ο καημένος δίδυμος κλεισμένος σε ένα κλουβί με τα λιοντάρια γύρω του. Τι να πω. Το ένα βέβαια έφυγε νωρίς. Υπάρχουν βέβαια τα άλλα τρία που με αναγκάζουν συνεχώς να ανακαλύπτω τρόπους να τα αντιμετωπίζω. Το καλό είναι ότι με αγαπάνε και έτσι τα πράγματα μερικές φορές γίνονται πιο εύκολα.

Στα 13 μου χρόνια δούλεψα στα ναυπηγεία της Σαλαμίνας ματσακόνι, έκανα δεκάδες δουλειές από πολύ μικρός και πολλές φορές σκληρές για την παιδική ηλικία, δύσκολα, πολλές φορές πέρα και από κάθε όριο ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Πέρασα από την σχολή μονίμων υπαξιωματικών του πολεμικού Ναυτικού στο νησί του Πόρου, δεν άντεξα, έμεινα 2 χρόνια έδωσα λευκές κόλλες στα διαγωνίσματα, την κοπάνησα έκανα τα πάντα για με διώξουν τελικά τα κατάφερα και με έδιωξαν. Όμως αυτή η περίοδος μου άφησε σπουδαίες εμπειρίες αλλά και κουσούρι από τα καψόνια, ζημιά στα γόνατα. Ήταν χούντα και ο στόχος ήταν ο εξευτελισμός και η ισοπέδωση της προσωπικότητας. Οι συμμαθητές μου με θυμήθηκαν τώρα μετά από 26 χρόνια και ξανασυναντηθήκαμε, άλλοι εγκατέλειψαν την καριέρα του αξιωματικού στην πορεία άλλοι ολοκλήρωσαν την διαδρομή τους στο πολεμικό ναυτικό, τι συγκινητικό να ξανασυναντάς ανθρώπους που σε συνδέουν τόσα πράγματα σε τόσο μικρή ηλικία. Μπήκα το 1969 και έφυγα το 1971.

***

Υπήρξα ναυτικός σε κρουαζιερόπλοια και στο υπερωκεάνιο ΑΥΣΤΡΑΛΙΣ καμαρωτάκι και λαντζιέρης (περνούσαν από τα χέρια μου 20.000 πιάτα περίπου την ημέρα) γυρίζοντας όλο τον πλανήτη σε ηλικία 16 ετών. Αυτά που έζησα εκεί σε διάστημα 2 μηνών με ακολουθούν μέχρι σήμερα. Το πρώτο μου αεροπορικό ταξίδι Αθήνα – Λονδίνο με ελικοφόρο μικρό αεροπλάνο. Η αναμονή στο κινηματογράφο του πλοίου για να μας μοιράσουν σε δουλειές. Εγώ είχα μακριά μαλλιά οπότε η πορεία μου ήταν διαγεγραμένη για την λάντζα. Ως φρικιό δεν μπορούσα να έχω επαφή με τους επιβάτες. Δουλειά στο υπερωκεάνιο σήμαινε 6 το πρωί με 12 το βράδυ στα αποφάγια. Συνθήκες στρατού. Περιβάλλον σκληρό, ιδιαίτερα για την ηλικία των 16 μόνος μου μεταξύ ανθρώπων κάθε καρυδιάς καρύδι. Ο αγαπημένος φίλος και προστάτης μου ήταν ο Τζέφ λαθρομετανάστης από τα νησιά Φίτζι. (ο μαύρος θερμαστής!!) Μπήκε στο πλοίο λαθραία για να πάει στην Αγγλία τον πιάσανε, δούλευε στο πλοίο μέχρι να τον επιστρέψουνε στα Φίτζι. Έφυγε πέφτοντας στην θάλασσα έξω από την Νέα Ζηλανδία αφού με χαιρέτισε. Δεν τον ξαναείδα ποτέ, δεν ξανάκουσα ποτέ γιαυτόν. Μαλδίβες – Νότια Αφρική - Αυστραλία – Νέα Ζηλανδία – Νησιά Φίτζι – Ακαπούλκο – Μαϊάμι – Παναμάς - κλπ. Είδα τι σημαίνει ρατσισμός και απαρτχάιντ στο φόρτε του, και ένιωσα μεγάλη ντροπή που ήμουνα λευκός. Είδα διεθνή πορνεία, ερωτεύτηκα στη Νέα Ζηλανδία και τελευταία στιγμή επέστρεψα στο πλοίο αναιρώντας την απόφαση μου να μείνω εκεί για πάντα στο παρά πέντε. Την κοπάνησα στην Νότιο Αφρική, Κρατητήριο στο Μεξικό κλπ. Απήργησα στο πλοίο και για 1 μήνα έκανα αποχή από τη δουλειά. Δεν είχα συναίσθηση τι κινδύνους έκρυβε μια τέτοια στάση. Αργότερα έμαθα ότι θα μπορούσαν να με είχαν πετάξει στη θάλασσα με τη δικαιολογία ότι απωλέσθη λόγω τρικυμίας. (στον Ινδικό πχ ταξιδεύαμε με 12 μποφόρ) Ο προσωπικός θεός που λέγαμε. Στο πλοίο υπήρχε κρατητήριο για τους ανήσυχους νέους όπως ήμουν εγώ. Ευτυχώς δεν το επισκέφθηκα, αν και είχα αντίστοιχη εμπειρία από την σχολή του πολεμικού ναυτικού του Πόρου όπου έμεινα 2 μήνες στη φυλακή της σχολής και απολύθηκα με ξυρισμένο το κεφάλι σαν οπαδός του Κρίσνα. Επέστρεψα στην Ελλάδα και για μερικές μέρες έμεινα στον Πειραιά με δύο φίλους. Φορούσα ένα σομπρέρο που είχα φέρει από το Μεξικό και έκανα τον Μεξικάνο. Η μητέρα μου είχε σκάσει από την αγωνία της γιατί ήξερε ότι έχω επιστρέψει, και δεν ήξερε που βρισκόμουν. Ωραίες εφηβικές τρέλες.

Πολλές περιπέτειες, πολλές εικόνες, πολλές εμπειρίες που αργότερα έγιναν ήχος, αποτέλεσαν πρώτη ύλη για την πολιτική μου πορεία, για το συναισθηματικό μου κόσμο, για τις ευαισθησίες και την σκληρότητα μου. Απλώς είδα πράγματα και ένιωσα έντονα συναισθήματα, εμπειρίες που αποτελούν επίσης σημαντικά εργαλεία στις όποιες δραστηριότητες μου, όχι βέβαια μόνο καλλιτεχνικές. Από μικρός νιώθω πολίτης του κόσμου, ήμουν πάντα ελεύθερος και προσπαθώ να παραμείνω.

Όταν έπαιξα σε μουσική του Θάνου Μικρούτσικου τραγούδια του ποιητή Νίκου Καββαδία όλες αυτές οι μνήμες ξαναζωντάνεψαν. Έτσι παίζω μουσική. Οι εμπειρίες της θάλασσας και οι στίχοι του Καββαδία διαμόρφωναν το στυλ παιξίματος και τον ήχο στα ντραμς μου, στα συγκεκριμένα τραγούδια.

Νίκος Τουλιάτος

Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον; Αθήνα: Εκδόσεις Δρόμων, 2006.