Ο Βασίλης Τσακίρογλου και το flipside της ευαισθησίας
Ποιος είναι ο Βασίλης Τσακίρογλου; Για το ευρύ κοινό ίσως άγνωστος. Για εμένα ένας ξεχωριστός συγγραφέας. Δύο κουβέντες με αφορμή το νέο του βιβλίο
Από το ειδικό στο γενικό, κατά την παλιά καλή επαγωγική συνταγή: τη Δευτέρα το απόγευμα γίνεται η παρουσίαση του βιβλίου «Ευτυχείτε». Συγγραφέας Βασίλης Τσακίρογλου, εκδόσεις Key Books. Τι είναι το «Ευτυχείτε»; Είναι ένα βιβλιαράκι, μικρό σε όλες του τις φυσικές διαστάσεις, με ένα εκπληκτικό εξώφυλλο. Είναι από αυτά της κατηγορίας «φτηνό, δίπλα στο ταμείο» -αλλά και τόσο διαφορετικό από αυτά, σε βαθμό που μοιάζει με εκδοτικό Δούρειο Ιππο.
Το «Ευτυχείτε» επισήμως είναι μια συλλογή από αφορισμούς. Μισανθρωπικούς, κυνικούς, γεμάτους περιφρόνηση για το ανθρώπινο είδος. Δείγματα: – «Η μεγαλύτερη εστία κοινωνικών μικροβίων και καρκινικών κοινωνικών κυττάρων είναι η οικογένεια». – «Οι άνθρωποι μπορεί να συναντιούνται κατά τύχη, ποτέ όμως δεν μπορούν να χωρίσουν κατά τύχη. Κατά τύχη ζουν ανάμεσα στη γνωριμία και τον χωρισμό τους». – «Ο κόσμος κατατείνει στη δυστυχία. Αυτό που κάνουμε οι άνθρωποι εδώ και εκατομμύρια χρόνια είναι να μοχθούμε και να κοπιάζουμε, να παλεύουμε ατομικά και όλοι μαζί προκειμένου να κάνουμε τη ζωή μας πιο δύσκολη. Παντρευόμαστε, κάποιοι τεκνοποιούν κιόλας, θέλεις κάτι άλλο;» —κι αυτά είναι από τα πιο light αποφθέγματα του «Ευτυχείτε».
Κάποιες σελίδες του σε μαστιγώνουν στο πρόσωπο, ακριβώς επειδή αποτυπώνουν την ανοησία, τη ματαιότητα, τη «φρίκη» όπως την έχει βαφτίσει ο Τσακίρογλου, του να ζεις στη σημερινή καθημερινότητα. Δεν θα παραθέσω άλλα, αν και το «Ευτυχείτε» δεν κινδυνεύει από spoiler. Θα προσθέσω όμως στο ίδιο βιβλιαράκι διαβάζει κανείς:
«Ζωή είναι το κενό τρομοκρατημένο απορημένο βλέμμα ενός ηλικιωμένου που υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και αναρωτιέται». – «Αυτό είναι το τέλος; Η μοναξιά των γερόντων σε συνθλίβει σε λιώνει θέλεις να κλαις γι’ αυτούς μέχρι το τέλος του χρόνου να κλαις για σένα».
Αυτό είναι και το flipside που λέγαμε παλιά, επί βινυλίου. Η βαθιά ευαίσθητη άλλη όψη ενός βλέμματος που έχει επιλέξει να βλέπει τον κόσμο γύρω του χωρίς τα φίλτρα που τον κάνουν κάπως λιγότερο αποκρουστικό. Η ζωή δεν είναι ωραία για τον Βασίλη Τσακίρογλου. Είναι μάλλον το ακριβώς αντίθετο, ένα αναίτιο μαρτύριο.
Κι αυτό για κάποιους σαν εμένα που τυχαίνει να τον γνωρίζουμε είναι μια μεγάλη απορία.
Γιατί ο Βασίλης, ο «tsak», κάνει λίγο καλύτερο αυτόν τον κόσμο που πετάει στα σκουπίδια -και όχι μόνον με την σοφία ή την δεξιοτεχνία του ως γραφιά.
Θυμάμαι, παρεμπιπτόντως, το πόσο ισχυρά ήταν τα συναισθήματα που μου προκάλεσε το προηγούμενο βιβλίο του, το «Senna, Το πνεύμα της ταχύτητας». Ένα μεγάλο βιβλίο, υπόδειγμα χειρισμού ενός, υποτίθεται ειδικού θέματος, όπως η βιογραφία ενός «ραλίστα» -όπως θα έλεγα ως αδαής.
Όμως, ο τρόπος που ο Τσακίρογλου έχει διεισδύσει στην ψυχοσύνθεση μιας προσωπικότητας, το πώς πήρε τον Αϊρτον Σένα και τον παρουσίασε, μέσα και έξω, σαν έναν ήρωα αρχαίας τραγωδίας ή ομηρικού έπους, είναι, ας μου επιτραπεί, δείγμα γραφής ενός συγγραφέα παγκόσμιας κλάσης. Ας το σταματήσω εδώ όμως. Όχι επειδή οι έπαινοι δεν είναι της μόδας, είναι ύποπτοι κ.λπ. Αλλά γιατί μάλλον δημιουργούν εντυπώσεις που αδικούν τα έργα της τέχνης -και, όπως «καλή ώρα»- αυτόν που τα δημιούργησε.
Αργύρης Παπαστάθης
