Ο Νίκος Ζουρνής για τον Μάνο Ελευθερίου

Ο Νίκος Ζουρνής για τον Μάνο Ελευθερίου

(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ, Οκτ. - Δεκ. 2014)

Οι ποιητικές συλλογές, οι στίχοι και τα βιβλία του είναι μονίμως πάνω στο γραφείο μου. Κάθε τόσο επιστρέφω εκεί και βιώνω την ονειρική του πραγματικότητα. Ενίοτε, με αρκετό θράσος, τολμώ να μελοποιήσω κείμενό του. Εκείνος, πάντοτε γενναιόδωρος, μου δίνει την ευχή του. Η ευχή του Μάνου Ελευθερίου είναι ακριβό παράσημο για εμένα.

Συνομιλήσαμε αρκετές φορές. Άκουσε προσεχτικά τη δουλειά μου. Και βλέπω ότι βοήθησε και βοηθάει πολλούς νέους δημιουργούς. Δεν είναι επιεικής και χαριστικός. Είναι ευθύβολος και ακριβοδίκαιος σ’ αυτά που θα σου πει. Με δυο – τρεις κουβέντες του με πήγε μίλια μπροστά. Με τα πύρινα γραφτά του μ’ έχει επηρεάσει βαθιά. Θητεύω στην τέχνη του. Μελετάω τις εμμονές του. Ο κόσμος του Μάνου Ελευθερίου είναι ένα περίτεχνο και άρτια ολοκληρωμένο οικοδόμημα. Έχει πίσω του τον δικό του αγώνα, τα δικά του βιώματα, τη δική του φαντασία, τη μοναδικότητά του. Τολμώ να πω πως όποιος μετάλαβε την ποίησή του (οι τρεις του ιδιότητες στιχουργός, ποιητής και πεζογράφος είναι ομοούσιες και αδιαίρετες) έγινε κοινωνός ενός μυστηρίου ανείπωτου και άρρητου. Άραγε με τι λόγια να προσδιορίσει κανείς το ανείπωτο; Με τι να το παρομοιάσει; Μήπως σαν συνομιλία με τους Αγγέλους;

Πάντως, όποτε επιστρέφω στην Ερμούπολη -η γιαγιά μου Συριανή, ο θείος μου συμμαθητής του- νιώθω ότι αποκρυπτογραφώ λίγο περισσότερο την ποίησή του. Ανιχνεύω τη μυστηριακή του διάσταση χωρίς, όμως ο γρίφος να λύνεται εντελώς. Υπάρχει πάντα κάτι να ανακαλύψει κανείς. Κάτι άγνωστο να χαρτογραφήσει. Και έτσι εξαίσια με μαγεύει σ’ ένα τετράστιχο στο ποίημα «Όλα τα χρώματα του μπλε»:

«Κάτι δεν ξέρεις μυστικό, υπάρχει δεν υπάρχει.

Κάτι συμβαίνει μυστικό που μοιάζει με θηλιά.

Κάτι παντού ετοιμάζεται που μοιάζει με τη στάχτη.

Σαν το κυνήγι του έρωτα τις νύχτες με σκυλιά.»