Νίκος Τουλιάτος: "Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον;' (17)

ΑΘΗΝΑ 2004 ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ μια διαδικασία που από την αρχή ήμουν αντίθετος για πολιτικούς λόγους. Έτσι κι αλλιώς οι Ολυμπιακοί αγώνες είναι ένα μαγαζί με σίγουρα κέρδη για τις πολυεθνικές. Ένα μαγαζί πολυεθνικών, διαφήμισης, πολιτικών επεμβάσεων, πιέσεων, συμφωνιών, δεσμεύσεων. Ένα μαγαζί που για να σου επιτρέψουν να το διαχειριστείς και να το φιλοξενήσεις στη χώρα σου (όταν είσαι η μικρή Ελλάδα) πρέπει να δώσεις πολλά και δεν εννοώ λεφτά αυτό έτσι κι αλλιώς είναι δεδομένο (το νιώθουμε ήδη, και από ότι φαίνεται θα το νιώθουμε για πολλά χρόνια ακόμη) αλλά χώρο για πολιτικά παιχνίδια, να σκύψεις το κεφάλι πολύ χαμηλά, να υποταχτείς, να δώσεις αξιοπρέπεια, ανεξαρτησία, να αφήσεις να σου πάρουν τα μέτρα.

Οι αγώνες των πολυεθνικών. Αθλητικό πνεύμα αθάνατο!!! Του κώλου τα εννιάμερα. Διαφημιστικό πνεύμα αθάνατο. Με πρόσβαλε προσωπικά πάρα πολύ αυτή η διαφήμιση στη τηλεόραση που παρουσίαζε σαν απόλυτους δικαιούχους του δικαιώματος της προβολής του ονόματος τους δίπλα στους Ολυμπιακούς αγώνες τους «περίφημους» χορηγούς. Θυμόμαστε όλοι πως κατασκευαζόταν η λέξη ΧΟΡΗΓΟΣ σαν Χρίσμα, Όραμα, Ρεαλισμός, Ήθος, Γενναιότητα, Στόχος κλπ, ποιοι τα είχαν αυτά η SHELL; Η COCA COLA; Η MACΚDONALDS; κλπ. Έλεος!! όλοι αυτοί που καταστρέφουν το περιβάλλον που δηλητηριάζουν τα παιδιά μας, όλοι αυτοί που ευθύνονται ακόμα και με εγκλήματα, με πολέμους, με δικτατορίες ανά τον κόσμο για να εδραιώνουν τα κέρδη τους και την επιρροή τους. Και δεν δικαιούντο να είναι δίπλα στο όνομα Ολυμπιακοί αγώνες οι χιλιάδες εθελοντές που εάν μετέφραζε κανείς τα μεροκάματα τόσων μηνών επί τόσες χιλιάδες παιδιά θα χρειαζόταν μερικά δις για να τα πληρώσει. Ποιοι ήταν λοιπόν οι πραγματικοί χορηγοί αυτών των αγώνων; Τι υποκρισία.

Αυτός που έσωσε τα προσχήματα ήτανε ο Δημήτρης Παπαιωάννου. Έκανε τη διαφορά σε αυτούς τους αγώνες.

Οι τελετές έναρξης και λήξης έδειξαν μια Ελλάδα που όλοι ονειρευόμαστε, που όλοι θα θέλαμε να ζούμε.

Εγώ τουλάχιστον στην Ελλάδα του Παπαιωάννου θα ήθελα να ζω.

Την Ελλάδα του ανθρώπινου μέτρου της αισθητικής, της λεπτότητας, των διακριτικών και λεπτών αποχρώσεων, της ομορφιάς, του γούστου, και της χαμηλόφωνης αλλά τόσο γλυκιάς και ουσιαστικής γοητείας. Γιατί όχι την Ελλάδα που ξέραμε, της τρέλας, του αντικομφορμισμού, των καθημερινών ανατροπών, της φιλοξενίας. Ήταν συγκινητικές οι τελετές τις διακατείχε η αγάπη στον άνθρωπο και στις πανανθρώπινες αξίες.

Ο Δημήτρης Παπαιωάννου τράβηξε λεπτές γραμμές που άφηναν το συναίσθημα και την σκέψη να πλάθει εικόνες ενός ονείρου που ίσως δεν πραγματοποιηθεί ποτέ. Αλλά τι σημασία έχει. Μας ταξίδεψε τόσο τρυφερά που αυτό φτάνει. Ήρθαν στην επιφάνεια συναισθήματα που έχουμε ξεχάσει μέσα στην άθλια καθημερινότητα και στον αρχοντοχωριατισμό που μας έχουν επιβάλλει οι κατά καιρούς εξουσίες στη λογική, του να γίνουμε χωρίς αντιστάσεις και μέτρο δήθεν Ευρωπαίοι.

Όπως συμβαίνει πολλές φορές δεν είχα καμία σχέση με τους αγώνες και δεν πίστευα ότι θα έχω. Όταν χτύπησε το τηλέφωνο και έκλεισε το ραντεβού με τον Δημήτρη Παπαιωάννου αντιφατικές σκέψεις με κυρίεψαν όπως συμβαίνει πάντα. Από τη μία η έκπληξη, το τρακ το ερώτημα γιατί εμένα, και από την άλλη η συνειδητοποίηση της πορείας μου, το αποτέλεσμα της δουλειάς μου, η ικανοποίηση, η επιβεβαίωση, η επιβράβευση των επιλογών μου.

Πήγα κουβέντιασα με τον Δημήτρη που ήδη γνώριζα καλά και από τη δουλειά του και από την γνωριμία μας το 2000 στην κοινή συνεργασία μας με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη και αποφάσισα ότι θα το κάνω. Η απόφαση μου είχε να κάνει πολύ και με την εμπιστοσύνη που είχα στον Δημήτρη και ότι ήθελα να συμμετάσχω στο όνειρο του. Πέρα από τις απόψεις μου για το τι σημαίνει Ολυμπιάδα αποφάσισα να πάρω μέρος με όλες μου τις δυνάμεις σε αυτή την άλλη εικόνα της Ελλάδας που δημιουργούσε ο Δημήτρης. Η σκέψη ήταν να εκπαιδεύσω και να οργανώσω, να συντονίσω τους 400 τυμπανιστές εθελοντές της τελετής έναρξης.

Μια διαδικασία που γνωρίζω καλά και μου αρέσει πολύ. Το αποτέλεσμα νομίζω ότι ήταν αρκετά δυνατό. Στην διάρκεια των προβών με πήρε ο Γιώργος Κουμεντάκης συνθέτης και υπεύθυνος για την μουσική στις τελετές συνεργάτης του Δημήτρη Παπαιωάννου από την αρχή και μου ζήτησε να αναλάβω στην τελετή λήξης να γράψω ένα κομμάτι και να παιχτεί με αντικείμενα των αθλητών αντικαθιστώντας μια σπουδαία ομάδα από το εξωτερικό που υπήρχε η σκέψη από την αρχή να το αναλάβει. Τι φοβερή πρόκληση. Για άλλη μια φορά είπα ναι κατά τον προσφιλή μου τρόπο και μπήκα στην περιπέτεια. Με την ουσιαστική βοήθεια του Γ. Κουμεντάκη, τις χορογραφίες του Hamilton Monteiro και τις παρεμβάσεις του Δημήτρη δημιουργήθηκε ένα καταπληκτικό αποτέλεσμα. Η συμμετοχή της ομάδας κρουστών ΗΧΟΔΡΑΣΗ στις τελετές ήταν καθοριστική. Στην έναρξη είχαν την ευθύνη του αρχηγού σε κάθε μια ομάδα των 400 τυμπανιστών και στην λήξη ήταν οι εξάρχοντες πλαισιωμένοι από άλλους κρουστούς, χορευτές, ηθοποιούς συνολικά 39 άτομα που παίζανε πάνω σε ένα άρμα την ώρα που οι αθλητές εισέρχονταν στο στάδιο.

Τα παιδιά της ΗΧΟΔΡΑΣΗΣ που συμμετείχαν και σήκωσαν το βάρος αυτής της δουλειάς ένα ολόκληρο καλοκαίρι ήταν: 

Κυριακή Τσακιρίδου

Φώτης Φωτόπουλος

Βασίλης Γιαννάκογλου

Μαρία Χαραλαμπίδου

Δήμητρα Αποστόλου

Νίκος Ζώκας

Δημήτρης Βαρζαμπετιάν

Δημήτρης Ουρανός

Ιάσων Αναγνωστόπουλος

Γιώργος Χιντιράκης

Η σχέση που δημιουργήθηκε με τα παιδιά (εθελοντές τυμπανιστές) της έναρξης ήταν τόσο δυνατή που σήμερα έχει δημιουργηθεί σύλλογος κρουστών όπου συμμετέχουν παιδιά της έναρξης και συνεχίζουμε με μαθήματα και ζωντανές εμφανίσεις. Το Υπουργείο διέθεσε 50 νταούλια στον σύλλογο των παιδιών, πολύ σημαντική βοήθεια.

Ξεκαθαρίζω ότι η ευθύνη μου στην τελετή έναρξης ήταν μόνο ο συντονισμός και η εκπαίδευση των 400 τυμπανιστών. Δεν είχα καμία σχέση με τους τυμπανιστές στην οθόνη από την Ολυμπία και μέσα στο νερό όπως νομίζει πολύς κόσμος ότι εγώ τα οργάνωσα κλπ. Δεν έφτιαξα εγώ το κομμάτι ούτε παίζω στην ηχογράφηση που ακούστηκε. Το πρώτο κομμάτι ήταν το ζεϊμπέκικο του Σταύρου Ξαρχάκου και τα κρουστά σύνθεση του Γιώργου Κουμεντάκη και το δεύτερο κομμάτι τα κρουστά ήταν σύνθεση του Γιώργου Τρανταλίδη, πάνω σε ένα τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι. Στην οθόνη από την Ολυμπία ήταν ο Πέτρος Κούρτης μαθητής στην πρώτη σχολή που είχα στην πλ. Κουμουνδούρου και καταπληκτικός κρουστός και στο νερό στο στάδιο ο Νίκος Χατζησαβιτίδης.

Τα ξεκαθαρίζω για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις όπως φροντίζουν κάποιοι να καλλιεργούν. Έχω χαρίσει πολλά αυτό δεν το χαρίζω όση προσπάθεια και εάν κάνουν κάποιοι.

Αυτή η δυνατή εικόνα των 400 τυμπανιστών που συζητήθηκε παγκόσμια είναι δημιούργημα της ΗΧΟΔΡΑΣΗΣ και δικό μου και όσο και εάν αυτό φαίνεται να ενοχλεί κάποιους.

Έξω από πολλά οργανωτικά, και τεχνικά προβλήματα που δημιούργησαν αρκετές φορτίσεις μερικές φορές αρνητικές, το αποτέλεσμα δικαίωσε την προσπάθεια και μου άφησε εκτός από κάποιες πικρίες που δεν θέλω να αναπτύξω εδώ και που ξεχνώ στο πέρασμα του χρόνου, μια υπέροχη γεύση, ωραίες καινούργιες φιλίες και μοναδικές συνεργασίες, συναισθήματα που θα με ακολουθούν σε όλη μου τη ζωή.

Εκτός από τις τελετές η ομάδα κρουστών ΗΧΟΔΡΑΣΗ συμμετείχε σε πάνω από 20 εμφανίσεις – δρώμενα πλαισιωμένη από την ομάδα CROUSSIS ομάδα που είχε δημιουργηθεί στο διεθνές φεστιβάλ κρουστών στην Πετρούπολη το 2003 και από φίλους κρουστούς. Παίξαμε σε στάδια αλλά κυρίως στη περιοχή του Θησείου σε αυτήν την μοναδική πόλη της Αθήνας (που θα ήθελα πολύ να συνεχίσει στην ίδια λογική) τόσο όμορφη, καθαρή, και γεμάτη καλλιτεχνικά δρώμενα σε όλες τις πλατείες και κυρίως γεμάτη νέους ανθρώπους που συμμετείχαν και έδιναν ζωή και χαρά στη πόλη. Αξέχαστες εμπειρίες, μοναδικές, που θα ήθελα να ξαναζήσω. Είναι μερικά πράγματα στη ζωή που σε καθορίζουν για πάντα. Η Ολυμπιάδα είναι ένα από αυτά. Και αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι άλλαξε η άποψη μου για την ουσία της, ή όπως πιστεύουν κάποιοι, ότι έτσι πρόδωσα τις αξίες μου και ότι είμαι δήθεν σε όλα αυτά που πιστεύω και υποστηρίζω.

Έχω δεχτεί και άλλου τύπου τέτοιες επιθέσεις που αμφισβητούν την πολιτική μου θέση και στάση. Τις θεωρώ απλώς υπερβολικές αν τις αντιμετωπίσω με επιείκεια. Απόψεις που με αδικούν και προσβάλλουν την προσωπικότητα μου.

Αν νομίζουν κάποιοι ότι ο αριστερός άνθρωπος πρέπει να ζει στο περιθώριο της ζωής κλεισμένος μέσα στα τείχη του είναι γελασμένοι και ζουν σε μεγάλη πλάνη. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κάνω επιλογές. Και οι επιλογές όμως έχουν να κάνουν με την γενικότερη στάση ζωής μου και την κατάσταση που κάθε φορά αντιμετωπίζω. Έχω κριτήρια και παίρνω τις αποφάσεις μου. Η ζωή είναι μια καθημερινή μάχη με το σύστημα, με τους άλλους, αλλά και με τον εαυτό μου. Και σαν ζωντανός και ενεργός πολίτης πράττω ότι νομίζω εγώ καλύτερο και μπορεί να κάνω και λάθη. Μήπως δεν ισχύει πια ότι από τα λάθη μαθαίνουμε;

Ας χαλαρώσουν λοιπόν οι απανταχού αλάθητοι και αναμάρτητοι.

Νίκος Τουλιάτος

Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον; Αθήνα: Εκδόσεις Δρόμων, 2006.