Συνέντευξη με τον Γιώργο Γαϊτάνο (2014)

Από το Παγκράτι στους Scorpions

Μια κουβέντα με τον βιολίστα Γιώργο Γαϊτάνο

τη συνέντευξη έλαβε ο Ηρακλής Οικονόμου

(Δημοσιεύτηκε σε ToPeriodiko.gr, 25 Αυγούστου 2014)

Νόμισα ότι θα είχα να κάνω «απλώς» με έναν νεαρό και πολύ καλό σολίστα της βιόλας. Και τελικά συνάντησα μια ολοκληρωμένη μουσική προσωπικότητα που, αν και μόνο 26 ετών, μπαινοβγαίνει στις μεγαλύτερες ορχήστρες της Ελλάδας, συνεργάζεται με μεγάλα ονόματα της ελληνικής και διεθνούς μουσικής σκηνής, και κάνει τα πρώτα βήματα στη σύνθεση. Α, ναι, να μην το ξεχάσω: συνεργάζεται και με τους Scorpions… Ο Γιώργος Γαϊτάνος, ένας από τους μεγαλύτερους βιολίστες της Ελλάδας, μας μίλησε για τις συναρπαστικές εμπειρίες του στον κόσμο της μουσικής και στα γήπεδα της Γερμανίας, πλάι στον Κλάους Μάινε.

Πρόσφατα βρέθηκες σε περιοδεία με τους Scorpions στη Γερμανία. Περίγραψέ μας την εμπειρία…

Με απλά λόγια μιλάμε για ονειρικές στιγμές. Το να απολαμβάνεις στα 16 σου, στο Παγκράτι, τις τεράστιες επιτυχίες που έχει αυτό το συγκρότημα και δέκα χρόνια αργότερα να τις ερμηνεύεις σε νέες unplugged ενορχηστρώσεις στην ίδια σκηνή μαζί τους είναι κάτι παραπάνω από ανατριχιαστικό.

Όσο για την περιοδεία: πέντε μεγάλες συναυλίες σε Κέπτεν, Μόναχο, Αμβούργο, Στουτγάρδη και Κολονία. Χιλιάδες άτομα όλων των ηλικιών να γεμίζουν τα στάδια και να τους παρατηρείς να τραγουδάνε όλο το πρόγραμμα δίχως να χάνουν λέξη! Φοβερά συναισθήματα…

Στο δίσκο Scorpions MTV Unplugged που ηχογραφήθηκε ζωντανά από τον Λυκαβηττό συμμετείχες;

Ναι, ουσιαστικά έτσι ξεκίνησε η συνεργασία μας. Το ΜΤV αποφάσισε να ηχογραφήσει και να βιντεοσκοπήσει ένα live concert με τους Scorpions στον Λυκαβηττό. Επειδή ήταν unplugged οι συναυλίες, αποφασίστηκε ότι χρειάζονται 8 έγχορδα (4 βιολιά, 2 βιόλες και 2 τσέλα) για τον «εμπλουτισμό» του τελικού αποτελέσματος, το πλέον λεγόμενο μουσικό σύνολο «strings from heaven». Έτσι, από τον Νοέμβριο κυκλοφορεί σε όλο τον κόσμο η συναυλία, σε DVD και CD, με μεγάλη επιτυχία.

Πώς βρέθηκες να είσαι η βιόλα των Scorpions; Είδες φως και μπήκες; Δεν μιλάμε για όποιο κι όποιο συγκρότημα…

Η αλήθεια είναι πως όλα συνέβησαν ξαφνικά και γρήγορα. Ήταν ένα πρωί του Αυγούστου όταν χτύπησε το κινητό μου και ακούω την συνάδερφό μου Ιρίνα Σαλένκοβα να μου λέει: «Γιώργο, πρόκειται να γίνουν τρεις μεγάλες συναυλίες τον Σεπτέμβριο, σε ενδιαφέρει να στείλεις το βιογραφικό σου; Δεν μπορώ να σου πω παραπάνω λεπτομέρειες.» Και το έστειλα. Με παίρνει λοιπόν μετά από δυο μέρες και μου λέει: «Συγχαρητήρια, σε επιλέξανε να παίξεις μαζί με τους Scorpions σε τρεις συναυλίες για το MTV Unplugged Show!». Όπως καταλαβαίνεις, μου πήρε κάποια ώρα μέχρι να πιστέψω αυτό που άκουσα και κάποιες μέρες να το συνειδητοποιήσω!

Μόλις στα 26 σου έχεις ένα βιογραφικό που θα ζήλευαν μεγάλοι σε ηλικία, φτασμένοι καλλιτέχνες. Ποιο πιστεύεις ότι υπήρξε το μυστικό της επιτυχίας σου μέχρι σήμερα;

Δεν ξέρω αν θα το ζήλευαν φτασμένοι καλλιτέχνες όπως λες, εμένα πάντως με ενθουσιάζει και μου αρκεί αυτό. Για όσα έχω κάνει μέχρι στιγμής, πολλά ή λίγα, θα έδινα βάση σε δυο τρόπους δράσης. Πρώτον: ό,τι κι αν κάνει κανείς, να το  κάνει δίνοντας όλη του την ψυχή. Χωρίς να τον απασχολεί για το «τι θα πουν» για το αποτέλεσμα. Απλά να τα «δώσει όλα»! Και δεύτερον να το κάνει δείχνοντας χαρακτήρα. Ο κάθε ένας από μας έχει να προσφέρει κάτι διαφορετικό σαν άτομο. Είτε αυτό είναι πολύ σημαντικό είτε λιγότερο, δεν έχει σημασία. Είναι  διαφορετικό και αυτό θα αναδειχθεί μόνο με την παρουσία ενός αληθινού χαρακτήρα. Μκανει ο ﷽﷽νει κανεκο.Εou ι ειναι αυτη του λεσμα.απλα δωστα ολα!ια πολύ ωραία φράση που έχω κρατήσει είναι αυτή του Μπουκόφσκι που λέει: «Βρες αυτό που αγαπάς κι άστο να σε σκοτώσει»!

Με ποιο σκεπτικό επέλεξες τη βιόλα; Τι σε τράβηξε εκεί;

Αρχικά, δεν επέλεξα εγώ την βιόλα. Ήμουν στην δευτέρα ανωτέρα στο βιολί όταν ο αγαπητός μου θείος Κωστής Γαϊτάνος, ο  οποίος επέβλεπε τις μουσικές μου σπουδές γενικότερα, στην αρχή του 2005 αν θυμάμαι καλά, μου λέει χαρακτηριστικά: «Φέτος δεν θα συνεχίσεις τις σπουδές σου στο βιολί. Έρχεται στο Ωδείο ένας σπουδαίος καινούριος καθηγητής και θα συνεχίσεις με αυτόν στη βιόλα». Στην αρχή μου φάνηκε λίγο περίεργη η πρόταση αυτή αλλά έχοντάς του απόλυτη εμπιστοσύνη, την ακολούθησα. Και μόνο κέρδος είχα από αυτήν την απόφαση. Συνέχισα λοιπόν τις μουσικές μου σπουδές μέχρι το πτυχίο και το δίπλωμα με τον αγαπημένο μου καθηγητή - και πλέον και φίλο - Ηλία Σδούκο. Η αλήθεια είναι πως την βιόλα την «ερωτεύτηκα» πιο πολύ από το βιολί. Σίγουρα το ηχόχρωμά της αλλά ίσως το και διαφορετικό στυλ ρεπερτορίου με «άγγιξαν» πιο πολύ. Είναι ένα όργανο που το φάσμα των συχνοτήτων που παράγει είναι πιο οικείο στο ανθρώπινο αυτί.α.﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽το πρψικα και πιο σλα δεν νομιδιπ αυτο,τερα στο βιολα δωστα ολα! κνα και ﷽﷽ολυτη εμπιστοσυνη στις συμβουλρα για αυτο,τςρα στο βιολα δωστα ολα!

Οι πληροφορίες μου μού λένε ότι εκτός από μουσικός, κάνεις ήδη τα πρώτα βήματά σου και στη μουσική σύνθεση.

Ναι αυτό είναι αλήθεια. Ασχολούμαι τα τελευταία χρόνια και με τη σύνθεση και την παραγωγή, και έχω γίνει ήδη δεκτός από το Πανεπιστήμιο του Bristol για μεταπτυχιακές σπουδές πάνω στην μουσική σύνθεση για τηλεόραση και κινηματογράφο, από το 2015. Φέτος δεν θα κινηθώ στο εξωτερικό. Όταν το κάνω, θέλω να είμαι αρκετά έτοιμος ώστε να επιδιώξω μια καριέρα εκεί. Αυτόν τον καιρό ασχολούμαι με διάφορα projects που αφορούν τη σύνθεση και την παράγωγη. Έχω ήδη κάνει τη μουσική για μια ταινία μικρού μήκους, και για την επόμενη χρονιά υπάρχουν προτάσεις για δύο νέες ταινίες και για μια δουλειά στο θέατρο. Παράλληλα με όλα αυτά ασχολούμαι και με την ηλεκτρονική μουσική, κάτι τελείως διαφορετικό σαν νοοτροπία από τα παραπάνω, αλλά εξίσου δημιουργικό.

Ποιες είναι οι διαφορές δημιουργίας και ερμηνείας; Τι κάνει, κατά την άποψή σου έναν καλό εκτελεστή, και τι έναν καλό δημιουργό;

Όσο αναφορά τις διαφορές ερμηνείας και δημιουργίας, θα σου πω αρχικά για το πρώτο που έχω παραπάνω εμπειρία. Η δουλειά ενός ερμηνευτή είναι να εκτελέσει ένα μουσικό έργο. Στην περίπτωση που αυτό το κείμενο είναι αριστούργημα, φέρει το βάρος και την ευθύνη να το εκφράσει στο επίπεδο του, αλλιώς αν είναι ένα κείμενο άλλου επιπέδου καλείται να το παρουσιάσει και αυτό σαν να είναι από τις πιο όμορφες μουσικές που έχουν γραφτεί ποτέ. Καθόλου εύκολο, θα έλεγα, ούτε το πρώτο, ούτε το δεύτερο. Εκεί είναι που ξεχωρίζει ο «καλός» μουσικός. ς.ο﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽κολο θα έλεγαςκαι το πρωτο και το δευτερο.νο που αν ειναι αριστουργημα φερει το "αρος Για τον δημιουργό, ίσως σου πω πιο σίγουρα και ώριμα σε μια μελλοντική συνέντευξη, μετά από κάποια χρόνια (σ.σ.: γέλια). Η τωρινή μου αίσθηση πάντως είναι πως ένας καλός δημιουργός είναι αυτός που καταφέρνει επιτυχημένα διαμέσου των νοτών να καταγράψει και να μεταδώσει αυτό που συμβαίνει μέσα του. Γιατί τελικά  η μουσική δεν είναι ούτε νότες, ούτε θεωρίες, ούτε αρμονίες· είναι συναίσθημα!

Από τις συνεργασίες σου με έλληνες καλλιτέχνες, ποια ξεχωρίζεις και γιατί;

Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων μου στον χώρο της μουσικής είχα την τιμή να συνεργαστώ με αρκετούς σπουδαίους καλλιτέχνες ποικίλων ειδών μουσικής. Μεταξύ αυτών οι Μάριος Φραγκούλης, Γιώργος Περρής, Active Member & Sadahzinia, Monika, κ.α. Εκτός από αυτούς, είχα την χαρά να συμπράξω σε συναυλίες η και ηχογραφήσεις και με αξιόλογους συνθέτες όπως ο Δημήτρης Μαραμής και η Ευανθία Ρεμπούτσικα. Καθένας από αυτούς έχει να σου προσφέρει κάτι ξεχωριστό και διαφορετικό, τόσο σαν καλλιτέχνης όσο και σαν άνθρωπος, οπότε μου είναι δύσκολο να ξεχωρίσω ειδικά κάποιον.

Στα «δικά μας», στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού, βλέπεις από πλευράς δημιουργίας κάτι νέο που σε συγκινεί;

Η μουσική τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται ραγδαία. Η μουσική τεχνολογία έχει φτάσει σε άλλα επίπεδα, συνεπώς και τα ακούσματά μας τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει πολύ. Λόγω, ας το πούμε, κάποιων «συνθετικών ανησυχιών» μου, τον τελευταίο καιρό με προβληματίζει πραγματικά τι είναι αυτό που σαν «ήχος» μπορεί να προκαλέσει συναισθήματα και όμορφη διάθεση, είτε ηχοχρωματικά, είτε στιλιστικά, είτε συνθετικά. Και χαίρομαι πραγματικά που κάποιες απαντήσεις τις λαμβάνω από τον χώρο του ελληνικού τραγουδιού αλλά και γενικότερα της ελληνικής μουσικής. Υπάρχουν πολλοί νέοι καλλιτέχνες σήμερα που προσπαθούν και τα καταφέρνουν να οδηγήσουν την μουσική ένα βήμα παραπέρα. Είναι πολύ σημαντικό αυτό, ειδικά στη σημερινή εποχή με τις τόσες δυσκολίες που υπάρχουν.

Τι ακούς αυτή την περίοδο;

Αυτή τη περίοδο θα ακούσω από όπερα - το κορυφαίο επίπεδο για έναν συνθέτη - μέχρι και βαριά ηλεκτρονική μουσική. Κάθε είδος έχει να σου  προσφέρει κάποιο διαφορετικό ερέθισμα ή εναλλακτικό συναίσθημα. Οπότε, δεν μπορώ να πω ότι κατατάσσω τις ακροάσεις μου σε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία.

Έχεις συμμετάσχει στις περισσότερες μεγάλες ορχήστρες της χώρας μας. Πώς κρίνεις το επίπεδο οργάνωσης και χρηματοδότησης των ορχηστρών μας; Πώς έχει αγγίξει η κρίση τα πράγματα;

Δυστυχώς ο πολιτισμός μας γενικά περνάει μεγάλη κρίση, κατ’ επέκταση και οι ορχήστρες μας. Τρεις μεγάλες και σημαντικές ορχήστρες όπου είχα τη χαρά να δουλέψω έχουν κλείσει… η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα και Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής των  μουσικών συνόλων της ΕΡΤ και η Ορχήστρα των Χρωμάτων του Μάνου Χατζιδάκι. Δυσκολίες στην χρηματοδότηση υπάρχουν και στις υπόλοιπες ορχήστρες - Δήμου Αθηναίων, Καμεράτα, Κρατική, Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Το θετικό στοιχείο που υπάρχει τους τελευταίους μήνες είναι η δημιουργία της νέας ραδιοφωνικής ορχήστρας της ΝΕΡΙΤ και η πιθανή λειτουργία της Ορχήστρας των Χρωμάτων. Σενάρια πολλά... ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι το σενάριο που θα επικρατήσει θα είναι καλύτερο από το ήδη υπάρχον.

Και κάτι τελευταίο. Τελικά οι Scorpions διαλύονται, επιτέλους, ή θα τους δούμε πάλι μαζί του χρόνου στην Ελλάδα, με σένα πλάι τους;

Αυτό το γνωρίζουν μόνο αυτοί...αν και πιστεύω πως θα μας προσφέρουν για κάποια χρόνια ακόμα όμορφες μουσικές στιγμές. Για το αν θα έρθουν πάλι του χρόνου, δεν υπάρχει κάποια επίσημη ανακοίνωση απ’ ότι ξέρω. Πάντως, επειδή είχε σχολιαστεί γενικά ότι κάθε χρόνο λένε πως θα είναι η τελευταία τους χρονιά και τελικά συνεχίζουν να κάνουν εμφανίσεις, οι ίδιοι μας είχαν πει: «Λέμε κάθε χρονιά να κάνουμε την τελευταία μας συναυλία στην Ελλάδα και κάθε φορά είναι sold out και ο κόσμος μας ζητάει να ξαναέρθουμε. Γιατί λοιπόν να μην κανονίσουμε και επόμενες συναυλίες?». Πολύ λογικό! Είναι αλήθεια πως στην Ελλάδα έχουν φανατικό κοινό. Στην περίπτωση λοιπόν που γίνει κάποια συναυλία στην Ελλάδα και είναι και unplugged, θα τα πούμε μουσικά από τη σκηνή.