Αποπειρώμαι φέτος την πρώτη μου σκηνοθετική προσπάθεια, μετά από την τιμητική πρόταση που μου έγινε από την Αφροδίτη Σφαιροπούλου τον Δεκέμβριο να συνσκηνοθετήσουμε το «Μεγάλο μας Τσίρκο».
Με αφορά και με συναρπάζει, κάτω από πολλά πρίσματα. Διαχρονική η αγάπη μου στην ελληνική ιστορία. Μεγάλη η εμπλοκή μου στα δημόσια πράγματα εδώ και καιρό - πολιτικό ον ανέκαθεν. Ερασιτέχνης παίκτης (actor), ηθοποιός, 20 σχεδόν συναπτά χρόνια.
Στο έργο αναζήτησα τις ομοιότητες και τις αναλογίες με την σημερινή εποχή. Το έργο γράφτηκε το 1973, σε Καθεστώς ουσιαστικής και τυπικής έλλειψης πολιτικών ελευθεριών του λαού μας, με στόχο την ανάδειξή του κλίματος αυτού και την εμψύχωση του κόσμου. Ένα χρόνο μετά, ήρθε το πλαίσιο της τυπικής ανελευθερίας. Πόσες όμως ελευθερίες παρέμειναν ατροφικές, λειψές, κύμβαλα αλαλάζοντα; Και πόσες από τις προηγούμενες εξουσίες συνέχισαν- μέχρι σήμερα- να δίνουν τον τόνο, ασκώντας μια αισχρή, άδικη, αιματοβαμμένη, βαθιά αλήτικη εξουσία, με βούλα και σφραγίδα και την συναίνεση όλων μας;
Διαχρονικό (δυστυχώς;) κείμενο, από έναν γραφιά μύστη της ζωής, με γνώση και άποψη. Ταυτίζεται σε πολλά η ματιά μου με τον Καμπανέλλη- μπορεί να ευθύνονται για αυτό και τα χώματα της Νάξου από τα οποία έλκουμε την καταγωγή μας αμφότεροι.
«Το Έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί Εθνικό ότι είναι αληθινό», λέει ο μεγάλος δάσκαλος Διονύσιος Σολωμός. Και ο Καμπανέλλης το ασπάζεται πλήρως. Το έργο δεν ψάχνει την αλήθεια στην από άμβωνα διδασκαλία. Βαφτίζεται μέσα στο αίμα του λαού για να την βρει, ζόρικια και ματωμένη όπως είναι, μαζί με τον ράφτη του Βόλου του Δημήτρη Χατζή, μαζί με «αυτή τη σιωπηλή στρατιά, αυτούς τους ωραίους δικούς μας».
Ο Καμπανέλλης παραδίδει μαθήματα (Νέο)ελληνικής Ιστορίας. Όχι με Χολιγουντιανή ματιά. Καταρρίπτει το «ενιαίο» του Έθνους. Δεν πολεμήσαμε όλοι μαζί! Κάποιοι ωφελούνταν, κάποιοι σκότωναν ήρωες, κάποιοι ήταν ρουφιάνοι. Έλληνας ήταν και ο Εφιάλτης, και ο Λαδέμπορας της Κατοχής. Μας γράφει με αίμα ότι οι άπονες εξουσίες-κατά Κώστα Βίρβο- ξεκληρίζουν τον λαό. Δώστε βάση στο ποιοι πεθαίνουν σε κάθε επεισόδιο και στο ποιοι τους σκοτώνουν. Και ο Λαός; Κάποιοι αναζητούν το τρένο της ευκαιριακής προσωπικής ανάδειξης, οι ανόητοι με τρόπο γελοίο, οι πιο πονηροί με κολεγιές με τον εκάστοτε ισχυρό. Φωτογραφίες της καθημάς Μεταπολίτευσης, και ας προηγήθηκε χρονικά το έργο.
Χαρούμενος θα είμαι αν ο θεατής προσπαθήσει να βρει σε καθεμιά από τις σκηνές του έργου αναλογίες με τη σημερινή ζωή. Ποιος είναι ο Ανδρόνικος σήμερα; Ποιοι σκοτώνουν τον Κλέφτη σήμερα; Ποιο είναι το Μαντείο και ποιος ο Φίλιππος σήμερα; Ποιοι καπηλεύονται τους ήρωες σήμερα; Το Σύνταγμα κινδυνεύουμε να το χάσουμε και σήμερα; Και αυτό είναι κάτι εντελώς τυπικό ή κάτι βαθιά ουσιαστικό; Το έργο, όταν γράφτηκε το 1973, λογοκρίθηκε. Σήμερα, ποιες ειδήσεις δεν φτάνουν στα κανάλια; Τι ρόλο παίζει η Πολιτική Ορθότητα; Η –κατά Σεφέρη- «κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης», η «ανωμαλία», βρίσκεται σίγουρα μόνο στο παρελθόν;
Τα πανό και τα πλακάτ που μένουν στο τέλος στη σκηνή κάνουν μια αναδρομή στα συνθήματα των πιο επιφανών επαναστάσεων των τελευταίων 250 ετών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο λαός που γυρεύει το δίκιο του είναι μία άχρονη συνθήκη. Από την πλευρά μας, επιχειρήσαμε να συνδέσουμε το έργο με την τρέχουσα πραγματικότητα ώστε η (ελληνική) ιστορία, από βαρετό για κάποιους ανάγνωσμα να γίνει χρήσιμος πλοηγός για το μέλλον και πολύτιμος ερμηνευτής του σήμερα.
Και κάτι για τους συντελεστές της ομάδας: Επεδίωξα να προσεγγίσω νεαρό ηλικιακά κόσμο. Δίχως βέβαια ίχνος ηλικιακού ρατσισμού, απλώς πιστεύω πως πρέπει να είναι προτεραιότητα η δημιουργία πεδίων έκφρασης για νέους ανθρώπους. Λείπουν…
Η παράσταση αφιερώνεται σε όσους ακόμα ονειρεύονται. Τον κόσμο- τον εαυτό τους μέσα στον κόσμο. Τον μεγάλο μύθο. Τον ακέραιο.
Γιώργος Κομνηνάκης
ομάδα Θεατρικής Επιμόρφωσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Διονύσου
ΥΓ: Η Τέχνη δεν κάνει Επανάσταση. Αλλά, χωρίς Τέχνη, δύσκολα γίνεται Επανάσταση…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου