Συνέντευξη με την Ελένη Λαγού

 

Ελένη Λαγού: «Η αγάπη είναι δύσκολη υπόθεση, αλλά είναι και η πιο ουσιαστική»

 

Δεν χρειάζονται πολλές ακροάσεις για να καταλάβεις ότι κάτι αξιόλογο συμβαίνει στο δισκογραφικό της ντεμπούτο, «Κάτι να δώσω». Αυτό που μας δίνει η ίδια είναι ένα στιχουργικό σύμπαν γεμάτο συναισθηματική φόρτιση, δύναμη και ελπίδα, έναν διάλογο τόσο με την κοινωνία όσο και με τις προσωπικές της αναζητήσεις, ενδιαφέρουσες μελωδίες και εκφραστικές ερμηνείες, και έναν ήχο δουλεμένο με τη συνδρομή της Εύας Λουκάτου. Στην κουβέντα που ακολουθεί, απλώς ξεδιπλώνεται με περισσότερες λέξεις η ίδια ευαισθησία που εύκολα ανιχνεύεται στα τραγούδια της. Κυρίες και κύριοι, η νέα τραγουδοποιός Ελένη Λαγού!

 

Τη συνέντευξη έλαβε ο Ηρακλής Οικονόμου

 

«Τίποτα δεν έχω να χάσω» γράφετε στο κείμενο που συνοδεύει τον δίσκο σας. Τι έχετε κερδίσει και χάσει μέχρι τώρα από την είσοδό σας στη δισκογραφία;

 

Αρχικά έκανα ένα πανέμορφο και μοναδικό ταξίδι μέχρι τη στιγμή της εισόδου, με ξεχωριστές στιγμές και ανθρώπους που γνώρισα. Είναι πολύ συγκινητικό να βλέπεις ανθρώπους που δε σε ξέρουν και δεν τους ξέρεις να αντιμετωπίζουν με τόσο σεβασμό το έργο σου. Επίσης είναι πολύ όμορφο να δουλεύεις γενικά πάνω σε κάτι δικό σου, γιατί ξεκινάς σε ένα δρόμο που δεν ξέρεις πού θα σε βγάλει. Όλη αυτή η διαδικασία μυστικότητας και απόλυτης φροντίδας μέχρι να βγει και να παρουσιαστεί το υλικό μού άρεσε πάρα πολύ. Για την είσοδό μου δεν έχω να πω και πάρα πολλά. Ειδικά στις μέρες μας η βιομηχανία της μουσικής είναι ένας πολύ δύσκολος χώρος, αλλά ξέρω ότι όλο αυτό το ξεκίνησα κυρίως γιατί ήθελα με κάποιο τρόπο να επικοινωνήσω. Η απόφαση πάρθηκε πριν πέντε χρόνια με την προετοιμασία του πρώτου μου single. Ήξερα ότι τα πράγματα δε θα είναι εύκολα αλλά προχώρησα με τη λογική της «άγνοιας κινδύνου», διαφορετικά θα δυσκολευόμουν πολύ να το αποφασίσω. Πάντως, όντως, δεν έχασα τίποτα. Μόνο κέρδισα. Ένιωσα πανέμορφα συναισθήματα και πήρα ηθική ικανοποίηση, πολλές φορές από διάφορες στιγμές.

 

Το τραγούδι σας «Τι να πω κι εγώ» είναι ένα δυνατό «κατηγορώ» προς τη χώρα και την κοινωνία μας. Ποια είναι τα συναισθήματά σας στον απόηχο της απώλειας τόσων νέων ανθρώπων στα Τέμπη; Μάλλον προφητική η αναφορά σας στο «άδικο το χώμα»…

 

Νιώθω οργή και απέραντη στενοχώρια για όλο αυτό. Φυσικά και τεράστια απογοήτευση για άλλη μια φορά. Αυτή η χώρα δε δίνει χαρές στα παιδιά της. Είναι όλα διαλυμένα και ανοργάνωτα. Πρόληψη, ενημέρωση και γνώση δεν υπάρχουν πουθενά. Όσοι τα κατέχουν πραγματικά αυτά φωνάζουν να ακουστούν, αλλά το κράτος φιμώνει. Όσοι βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας αντί να κάνουν τη δουλειά τους για την ορθή λειτουργία των πραγμάτων, οι περισσότεροι είναι «ό,τι φάμε ό,τι πιούμε…». Αθώοι άνθρωποι τα πληρώνουν πάντα όλα. Αν τα αριθμήσουμε είναι πάρα πολλά. Ζούμε σε μια χώρα που συνεχώς αμφισβητούνται οι κανόνες, σημαντικοί και ασήμαντοι. Πρέπει να καταλάβουμε από που πηγάζει όλο αυτό και να το αλλάξουμε. Δεν αρκούν μεμονωμένες προσπάθειες ανθρώπων για έναν καλύτερο κόσμο, για ριζικές αλλαγές. Μιλάμε για ένα σάπιο σύστημα που αναπόφευκτα ριζώνει μέσα σου το «έλα μωρέ, δεν πειράζει». Ε, πειράζει και φτάνει! Κάνουμε αγώνα σαν ενήλικες να φύγει αυτή η νοοτροπία. Να σωθούμε μπας και σώσουμε τίποτα. Δε νοείται να συνεχίζονται αυτά τα τραγικά λάθη που κοστίζουν ανθρώπινες ζωές. Τα πληρώνουμε με αίμα - πότε θα ενδιαφερθούν και πότε θα τους νοιάξει; Καταλαβαίνω ότι όλα ξεκινούν από την παιδεία, και όσο δεν αλλάζει τίποτα εκεί τα εγκλήματα αυτά θα συνεχίζονται.

 

Με αφορμή αυτή την τραγωδία, βλέπετε να κινείται κάτι μεταξύ των συνομηλίκων σας σε επίπεδο ευαισθητοποίησης και δράσης; Ή … «ένα είναι αληθινό / πως ό,τι και να πω δε θ’ ακουστώ»;

 

Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Πάντα πρέπει να μένουμε ευαισθητοποιημένοι και να δρούμε. Η δύναμη που έχουν όσοι κυβερνούν φοβάμαι πως είναι μεγάλη και το έχω νιώσει πολλές φορές αυτό το «δε θα ακουστώ». Πάντως, για το συγκεκριμένο συμβάν υπάρχει μεγάλη κινητοποίηση από όλους και σε πολλά μέρη της Ελλάδας.

 

Μαζί με την ευφυή κοινωνική κριτική σας, στα τραγούδια σας συνάντησα και μια διαρκή αναζήτηση του άλλου ανθρώπου, ένα αίτημα για πραγματική συμπόρευση και αγκαλιά. Ποιο είναι για σας το ιδανικό «μαζί» και πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η επίτευξή του;

 

Δε θεωρώ πως είναι εύκολο να επιτευχθεί ουσιαστική συμπόρευση με έναν άνθρωπο. Όχι με την έννοια ότι δεν υπάρχει ο άνθρωπος, απλά χρειάζεται προσπάθεια και χρόνος για να νιώσεις την αγάπη, χρειάζεται τριβή και κυρίως συμφιλίωση με το εγώ και σεβασμός στην ελευθερία του άλλου. Αυτό δε γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη. Η αγάπη μπορεί να είναι δύσκολη υπόθεση, αλλά ίσως είναι η πιο ουσιαστική.

 

Έχω μια διάχυτη εντύπωση ότι αυτό τον προβληματισμό το συμμερίζονται πάρα πολύ νέοι άνθρωποι, καθώς εκμυστηρεύονται μια δραματική έλλειψη επικοινωνίας και έκφρασης στους γύρω τους. Υποτίθεται ότι τα social media, οι νέες τεχνολογίες κλπ. θα διευκόλυναν τα πράγματα σε επίπεδο προσωπικής αλληλεπίδρασης…

 

Η τεχνολογία, τουλάχιστον όπως το βλέπω εγώ, το αντίθετο έχει φέρει. Φυσικά έχει βοηθήσει σε πάρα πολλά. Όσον αφορά την ουσιαστική επικοινωνία όμως, πολλές φορές χανόμαστε. Επιλέγουμε πλέον πολύ πιο εύκολα να χαζέψουμε στο κινητό από το να παρατηρήσουμε κάτι άλλο και να σκεφτούμε. Μπαίνω στο μετρό και το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να βγάλω το κινητό μου και να χαθώ στον ψηφιακό μου κόσμο. Σηκώνω για μια στιγμή το βλέμμα μου και βλέπω ότι είναι όλοι έτσι. Είναι κρίμα και οριακά τρομακτικό. Χάνουμε ευκαιρίες επικοινωνίας, ευκαιρία να γνωρίσουμε έναν άνθρωπο, να βοηθήσουμε κάποιον, να ανταλλάξουμε μια κουβέντα. Επίσης όλα αυτά είναι τρομερά εθιστικά, και όπως κάθε εθισμός, το ίδιο και αυτός δημιουργεί προβλήματα. Τα τόσα ερεθίσματα που δεχόμαστε επηρεάζουν, θέλοντας και μη, τον ψυχικό μας κόσμο, την κριτική μας σκέψη και πολλά άλλα. Είναι σοβαρό το πόσο μπορεί να σε επηρεάσει όλο αυτό και να εισβάλλει στον κόσμο σου, στην ψυχοσύνθεσή σου, ειδικά όταν είσαι μικρό παιδί. Το χειρότερο είναι που βλέπω πολύ μικρά παιδιά να περνούν ώρες ατελείωτες στο Tik Tok και γενικώς στο internet. Αυτό με ανησυχεί πάρα πολύ. Γενικώς καλό θα ήταν να τα βάλουμε λίγο στην άκρη όλα αυτά και να κοιτάξουμε πραγματικά έξω και πέρα από μια οθόνη. Η πραγματική ζωή είναι έξω από αυτά.

Για να επιστρέψουμε στην τέχνη σας, πώς έγινε η γνωριμία σας με την Εύα Λουκάτου που υπογράφει την ενορχήστρωση και πως δουλέψατε μαζί σε τεχνικό επίπεδο;

 

Η γνωριμία μου με την Εύα έγινε μέσα από κοινή παρέα. Μόλις έμαθα ότι είναι μουσικός ήθελα να ακούσω τη μουσική της και με το που μπήκα πρώτη φορά στο στούντιό της μαγεύτηκα. Η αισθητική της Εύας και ο τρόπος που δουλεύει μου άρεσε πάρα πολύ και έτσι αποφάσισα να της εμπιστευτώ τις ενορχηστρώσεις και τις ηχογραφήσεις του άλμπουμ. Αγκάλιασε τα τραγούδια μου με τον καλύτερο τρόπο και τα φρόντισε σα να ήταν δικά της. Ο ήχος είναι αυτός που ήθελα να έχουν και κάποια ξεπέρασαν όσα φανταζόμουν.

 

Βρήκα συγκλονιστικό το τραγούδι «Φως» - υποβοηθούμενο τόσο από την εξαίρετη μελωδία και ερμηνεία σας, όσο κι από τη συμμετοχή της παιδικής χορωδίας Σπύρου Λάμπρου. Από πού πηγάζει αυτή η ευαισθησία;

 

Είχα την τύχη σαν παιδί να ασχοληθώ με τη μουσική και τον αθλητισμό, δραστηριότητες σημαντικές για την ίδια τη ζωή, να μεγαλώσω στη φύση και να έχω μια οικογένεια που με γέμιζε αγάπη. Θυμάμαι τους γονείς μου να προσπαθούν για το καλύτερο, και μέσα από πράξεις να μας κάνουν άξιους ανθρώπους. Έζησα μια υπέροχη παιδική ηλικία. Σκεφτόμουν πως παιδί είσαι μόνο μία φορά. Παρένθεση: Θυμάμαι πως έλεγα στη μητέρα μου με παράπονο πως δε θέλω να μεγαλώσω. Άρα καταλαβαίνεις τι παιχνίδι έχω ρίξει, του έδωσα να καταλάβει. Μέσα απ’ όλα αυτά έμαθα να σέβομαι ό,τι υπάρχει γύρω μου.

 

Πώς ξεκίνησε η εμπλοκή σας με τον κόσμο της μουσικής; Ποιες και ποιοι σας βοήθησαν σε αυτό το ταξίδι, και ποιοι καλλιτέχνες αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης;

 

Η ενασχόληση μου με τους παραδοσιακούς χορούς σε ηλικία 7 ετών ήταν η πρώτη επαφή με τη μουσική, έστω ακουστικά. Έπειτα ανακάλυψα το ωδείο και ξεκίνησα πιάνο και χορωδία. Θυμάμαι ότι πριν ξεκινήσω, περνούσα έξω από το ωδείο το οποίο είχε τζαμαρίες όπου μπορούσες να βλέπεις μέσα, και κάθε φορά που περνούσα ήταν λες και υπήρχε μαγνήτης. Μαγευόμουν και στεκόμουν λίγο απ’ έξω να δω τι κάνουν όλοι αυτοί εκεί μέσα. Στη συνέχεια ήρθε η κλασική κιθάρα και η πρώτη δική μου μελωδία στα 11. Συνάντησα πολύ άξιους δασκάλους που με μύησαν με το σωστό τρόπο στον κόσμο της μουσικής. Στις σχολικές γιορτές του Λυκείου αποφάσισα πως θέλω να ασχοληθώ με το τραγούδι. Στα 17 έγραψα το πρώτο μου τραγούδι και το ένα έφερε το άλλο. Άρχισα να εκφράζομαι με τραγούδια και βρήκα τρομερό ενδιαφέρον σε αυτό. Ο αγαπημένος μου καλλιτέχνης ήταν και είναι ο Αλκίνοος Ιωαννίδης. Επίσης ακούγαμε στην οικογένεια πολύ συχνά Ξυλούρη, Σαββόπουλο, Αλεξίου και άλλους καλλιτέχνες που με σημάδεψαν.

 

Ποιες δυσκολίες συνάντησε ένας νέος άνθρωπος σαν κι εσάς που κάνει τα πρώτα του βήματα σε μια διαλυμένη δισκογραφία; Πώς επιτυγχάνεται ο βιοπορισμός, αλλά και σωστοί όροι προβολής και δημόσιας εκτέλεσης του έργου σας;

 

Δυσκολίες πολλές. Καταρχάς ήξερα πως θα το κάνω για εμένα όλο αυτό. Δεν περίμενα πως θα βγάλω το άλμπουμ και θα πουλήσει. Το CD είναι ξεπερασμένο και δεν το προτιμούν πολλοί, παρόλα αυτά εγώ τύπωσα γιατί ήθελα. Είναι ωραίο να πιάνεις στα χέρια σου το έργο, και είπα ας είναι για μια φορά, να το χαρώ. Δεν ξέρω πως μπορεί να φτάσει κανείς να βιοπορίζεται με τους δικούς του όρους και κανόνες. Πολλά είναι που παίζουν ρόλο. Ένα από τα σημαντικά είναι να φτάσει στα αυτιά του κόσμου αυτό που βγαίνει. Σχετικά με το βιοπορισμό πάντως, επειδή είναι πλέον έτσι τα πράγματα στη δισκογραφία που δύσκολα κάνει κάποιος καριέρα και ζει από αυτό, να πω πως είναι πολλοί καλλιτέχνες, και βάζω και τον εαυτό μου μέσα, που θέλουν να κάνουν κυρίως αυτό στη ζωή τους αλλά δουλεύουν για να μπορέσουν να ζήσουν. Αυτό δυσκολεύει την κατάσταση λίγο περισσότερο. Προσωπικά έχω τόση όρεξη να δουλέψω πάνω στην τέχνη μου, έχω λαχτάρα να παρουσιάσω πράγματα και να κάνω συναυλίες, βλέπω όμως πως δε βγαίνει η ζωή αν δεν κάνω κάτι επιπλέον. Έρχεται η πνευματική κούραση μέσα απ’ όλα αυτά και ενώ θες να εκφραστείς μέσω της τέχνης - η οποία έχει αυστηρούς όρους και δε σε παίρνει να μην τους ακολουθήσεις - όσο να ‘ναι καταπιέζεσαι γιατί απλά δυσκολεύεσαι να εκφραστείς.

 

«Και τραγουδάω / τις λέξεις κάνω νότες πάλι εγώ / και τρέχω στο κενό και σπάω τον τοίχο για να δω / αν ζω σε όνειρο». Πέρα από τη συνέχιση της προσωπικής σας έκφρασης, τι θα θεωρήσετε ως επιτυχία για το μέλλον, για σας και την τέχνη σας;

 

Επιτυχία για μένα θα είναι στο μέλλον να κάνω συναυλίες όπως τις ονειρεύομαι. Πολύ θα ήθελα ο κόσμος να γνωρίσει τα τραγούδια μου και να επικοινωνώ με αυτόν τον τρόπο που είναι ο αγαπημένος μου. Επίσης, να πω χωρίς πολλές λεπτομέρειες ότι είναι στα σκαριά ένας νέος δίσκος και έχω ξεκινήσει να ετοιμάζω νέα τραγούδια μου για ηχογράφηση.

 

Και τι θα συνεχίσει να σας δίνει φως, εκτός φυσικά από την τραγουδοποιία;

 

Τα ταξίδια, η επαφή με τη φύση, το διάβασμα, η μουσική, η συναναστροφή με τους ανθρώπους που αγαπάω. Ειδικά το τελευταίο είναι για μένα πολύ σημαντικό. Για κάποιο λόγο μου αρέσει και η μοναχικότητα πολλές φορές - δε σημαίνει απαραίτητα σκοτάδι αυτό. Ωστόσο, τελικά δε βρίσκω πουθενά τίποτα πιο φωτεινό και δυνατό από μια στιγμή μοιράσματος.